اردبیلی‌‌ها این‌گونه به استقبال ماه رمضان می‌روند

اردبیلی‌ها به سبک و سیاقی خاص به استقبال ماه رمضان می‌روند، خانه‌تکانی‌ و “قاباقاگئتمک” از جمله آئین خاص استقبال از رمضان در این دیار است.

پایگاه خبری تحلیلی سبلان ما نوشت: «در هرجای دنیا هر مسلمانی به سبک و سیاقی خاص به استقبال از رمضان رمضان می‌رود؛ در استان اردبیل نیز از دیرباز با خانه‌تکانی‌ها خود را برای حضور در بزرگترین ماه میهمانی خدا آماده می‌کنند و با آیین “قاباقاگئتمک” به پیشواز ماه رمضان می‌روند.

خانه‌تکانی اردبیلی‌ها قبل ماه مبارک رمضان

مراسم استقبال از رمضان معمولا به شیوه یکسانی در جای جای استان اردبیل ادامه دارد؛ از مرد و زن گرفته تا پیر و جوان برای زدودن غبار از دل و جان، ابتدا غبار از ظواهر می‌زدایند تا با قلبی پاک و بدون زنگار در مهمانی خدا شرکت کنند.

در اردبیل رسم است که از 10 تا 15 روز مانده به آغاز ماه رمضان هنوز هم به سبک گذشته، قبل از ورود به ماه رمضان خانه‌تکانی منازل انجام می‌شود، چرا که اردبیلی‌ها معتقدند برای رفتن به بزرگترین مهمانی، باید پاک و پاکیزه در محضر خدا حاضر شد برای همین است که ابتدا شروع به خانه‌تکانی می‌کنند تا در ادامه از خانه‌تکانی ظاهری به خانه‌تکانی باطنی برسند.

علاوه بر خانه‌تکانی منازل در آخرین روزهای ماه شعبان، مساجد نیز برای برپایی این ماه آسمانی آماده می‌شود؛ از دیرباز نظافت عمومی مساجد، غبارروبی و عطرافشانی مساجد با کمک جوانان و در برخی مساجد به همت بانوان انجام می‌شود.

تمیز کردن مساجد در چند روز مانده به رمضان

برای تمیز کردن مساجد نیز همه اهالی محل آستین‌ها را بالا می‌زنند و با شستن پرده‌ها، تکاندن فرش‌ها و تمیز کردن دیوارها غبار مساجد و حسینیه‌ها و منازل را برمی‌‌گیرند تا بدین ترتیب به واسطه انجام این اعمال دل و جان خود را نیز از غبارهای دنیوی و مادیی بزدایند، خیلی‌ها نیز برای حاجت‌روایی نذر می‌کنند تا اگر عمری بود و حاجتشان برآورده شد، سال بعد نیز در تمیز کردن مساجد قبل از ماه رمضان دوباره شرکت کنند.

تمیز کردن مساجد و زدودن غبار از مساجد در چند روز مانده به ماه ضیافت الهی از قدیم الایام در اردبیل مرسوم بوده و سینه به سینه منتقل شده و امروز نیز کودکان در آغوش مادر در این امر مهم شرکت می‌کنند.

تهیه آرد مخصوص فرنی برای رمضان

رسم است که در اردبیل آرد فرنی را خودشان درست کنند و الان نیز در اکثر خانواده‌های اردبیلی این کدبانوها هستند که آرد فرنی را خودشان آسیاب می‌کنند، آسیاب آرد فرنی گاه دسته جمعی و گاه فردی انجام می‌شود.
البته این روزها فروش آرد فرنی در هر مغازه‌ای کار را برای بانوان راحت‌تر کرده است اما هنوز هم هستند کسانی که دوست دارند خود وسایل و ضروریات سفره ماه رمضان را خودشان درست کنند.

مربای خاص ماه رمضان در اردبیل

مربای مخصوص ماه رمضان در استان اردبیل نیز، هنری دیگر از کدبانوهای این دیار است؛ این مربا نیز که به آن مربای گُل گفته می‌شود از گلبرگ‌های گل محمدی و شیره شیرین تهیه می‌شود؛ شیره مربای گل نیز ممکن است با شیره عسل یا شکر درست شود و هرکس به قدر و وسع و سلیقه خود از افزودنی‌های خاص برای خوش رنگ کردن این مربا استفاده می‌کند.

بانوان اردبیلی از دیرباز مهارت خاصی در تهیه مربای مخصوص ماه رمضان دارند و معمولا در هر خانه بوی خوش گل محمدی و این مربای خوشمزه در آشپزخانه‌ها می‌پیچد، البته این روزها می توان دَم در هر مغازه کوچک و بزرگی ظرف‌های کوچک و بزرگ مربا را دید که رسیدن ماه رمضان را در ذهن‌ها تداعی می‌کند.

آئین “قاباقاگئتمک” در اردبیل

آئین”قاباقاگئتمک” یا «قاباخلاما»آیئینی خاص در اردبیل است که این سنتبرجای مانده از گذشتگان است و طبق آن اهالی استان اردبیل روز آخر شعبان را روزه می‌گیرند و با روزه گرفتن به پیشواز این ماه رمضان می‌روند،البته برخی ها نیز از چند روز مانده به ماه مبارک رمضان با روزداری به پیشواز ماه مهمانی خدا می روند.

آینه‌گردانی و صلوات

برخی از آداب و رسوم و سنتهای ماه مبارک رمضان در اردبیل نیز گرچه ممکن است کمرنگ شده باشد، اما هنوز هم این سنت‌های قدیمی در برخی از روستاهای دیار کهن سبلان رواج دارد از جمله این سنت‌ها سنت نگاه کردن به آینه و فرستادن صلوات بر محمد و آل محمد(ص) بعد از رویت هلال ماه است .
این آئین هنوز هم به عنوان یک رسم در بین پیرمردان مناطق روستایی و شهرستان‌های استان مرسوم است و فلسفه این سنت نیز هم به این برمی‌گردد که باید در ماه رمضان دل مومن همچون آیینه صاف و روشن باشد و از ناپاکی‌ها زدوده شود.

البته در گذشته پیرمردان برای این منظور همواره آئینه کوچکی در درون جیب خود داشتند و بعد از اینکه خود به رویت آینه می‌پرداختند، با فرستادن صلوات چندین بار آینه را به دور خود و اهل خانواده می‌چرخاندند؛ این رسم در سالیان اخیر کمرنگ شده اما هنوز هم کسانی هستند که این سنت زیبا را ادامه می دهند.

ماه مبارک رمضان امسال مصادف با تعطیلات عید شده است و برای همین است که اردبیلی‌ها همزمان به پیشواز دو عید بزرگ رفته‌اند و این روزها بازار خرید عید و مایحتاج ماه مهمانی خدا داغ است و از هر کوی و برزن بوی ماه رمضان و عید به مشام می‌رسد.»

انتهای پیام