برگ برنده ظریف در روزهای حساس دیپلماسی | رضا رئیسی

رضا رئیسی، روزنامه‌نگار، در یادداشتی که در اختیار انصاف نیوز قرار داده است، نوشت:

اگر از من بپرسند که بهترین وزیر امور خارجه تاریخ جمهوری اسلامی ایران را چه کسی می دانم، شاید در صدر انتخاب هایم دکتر کمال خرازی باشد و بعد از او سید عباس عراقچی و شاید در وجوهی شهید دکتر امیر عبداللهیان. 

اما اگر همین سئوال را در مورد توانمند ترین دیپلمات تاریخ جمهوری اسلامی ایران بپرسند و حتی پیش از انقلاب را در این بازه زمانی بگنجانند، بدون هیچ مکث و تاملی از محمد جواد ظریف بی هیچ اما و اگری نام خواهم برد. 

ظریف نه تنها یک دیپلمات برجسته و سرمایه دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود که او را می توان یکی از شاخص‌ترین و برجسته ترین دیپلمات ها در سطح تراز جهانی مورد توجه و امعان نظر قرار داد که نه تنها در ایران و خاورمیانه که در سطح عالی ترین سطوح دیپلماتیک در گستره جهانی، چهره ای معتبر و مورد توجه افکار عمومی و رسانه ای است. 

نکته کلیدی و کارویژه منحصر به فرد ظریف در همین تفاوت و تمایز او در قالب کنش‌گری در مقام یک سیاستمدار در ساخت قدرت سیاسی از یکطرف و نقش آفرینی او به عنوان یک چهره کارآمد در صحنه و سپهر دیپلماسی عمومی با دایره شمول بین المللی و جهانی در سوی دیگر است. 

برای درک درست نسبت به این مقوله ارجاع به خبری که امروز در رسانه ها انتشار یافت، می تواند راهگشا و روشنی بخش باشد. 

گفتگوی محمد جواد ظریف با فرید زکریا در اجلاس داووس، رکورد پربازدیدترین برنامه دو سال اخیر، منتشر شده در یوتیوب اجلاس سالانه داووس را شکست. این در حالی بود که چهره های شاخص سیاسی همچون زلنسکی و دبیرکل سازمان ملل و یا سلبریتی شناخته شده‌ای مثل دیوید بکام نیز در این اجلاس علاوه بر ده ها چهره سیاسی و مقامات عالی‌رتبه و اقتصاددانان برجسته و شاخص جهانی سخن گفته بودند اما هیچ یک همانند ظریف  در سیبل و کانون توجهات قرار نگرفته و گفتگوی او با فرید زکریا مجری‌؛ تحلیلگر مشهور آمریکایی چنین مورد استقبال و پیگیری عمومی نبود. 

برخی از تحلیلگران داخلی دلایلی چند در خصوص علت و استقبال از این مصاحبه در افکار عمومی بین المللی را مورد اشاره و تصریح قرار داده و از جمله گفتند که دنیا تشنه دانستن مواضع دولت تازه در ایران است که البته بیراه هم نیست اما به ضرس قاطع می توان گفت اگر سید عباس عراقچی رئیس دستگاه دیپلماسی هم به این اجلاس می‌رفت، بعید بود که چنین اقبالی بیابد، کما اینکه مرحوم امیر عبداللهیان نیز چنین مورد توجه قرار نگرفت و البته که وزرای خارجه به دلایل ملاحظات مرسوم و دست و پاگیر نمی توانند آنگونه که بایسته و شایسته است در حوزه دیپلماسی عمومی چهره نمایی کنند و شاید اگر خود طریف در مقام وزارت خارجه به این اجلاس می‌رفت بواسطه همان ملاحظات گفته شده، چنین موفق و کامیاب نمی‌شد. 

البته که ظریف بخاطر یک شاخصه ویژه و منحصر به فرد، اینچنین امکان تبلور و خود آرایی و خلق کاراکتر جذاب برای جلب افکار عمومی در سطح جهانی را داراست. 

که او را از مقام یک دیپلمات و سیاستمدار رسمی و عنوان دار داخلی تبدیل به سلبریتی دیپلمات در سطح جهانی کرده است، کارویژه ای که باید در سطوح عالیه دولت و نظام مورد توجه باشد تا بتوان حداکثر انتفاع از وی را در راستای منافع ملی و خیر جمعی ایرانیان رقم زد. 

ظریف اکنون در این برهه زمانی تنها دیپلمات ایرانی است که به عنوان یک چهره شاخص و شناخته شده، با وجه ممتاز بین المللی توانایی عرض اندام داشته و حرف و گفتار وی طنین و پژواک جهانی دارد و می توان از این ظرفیت در مسیر منافع ملی بهره جست. 

به شرطی که او را در جای درست و موقعیت مناسب خرج کرد نه آنکه با قرار دادنش در سیبل منازعات سیاسی داخلی، انرژی و بالفعل و پتانسیل بالقوه وی را به تمن بخس هدر داد و صرف نزاع های بی پایان و البته بی حاصل داخلی کرد. 

هر چه هست، حل و فصل معضلات سیاست خارجی آنهم در شرایط تازه پسا منازعات منطقه‌ای و آمدن دوباره ترامپ، بر هر گزاره و گزینه دیگری اولویت دارد، هر چند در طول دو دهه اخیر نیز چنین موضوعیتی به تدریج دامن گسترانده و بر صدر مسائل نشسته است اما این برهه که می توان حداقل در حوزه سیاست خارجی آن را مصداق تام و تمام برهه حساس خواند، اکنون به استراتژی هوشمندانه و ابتکار عمل های شجاعانه فراتر از حوزه دیپلماسی رسمی نیاز دارد و به نوعی ظریف اکنون بهترین گزینه کنش‌گری در این عرصه در بُعد خارجی و بین المللی در حوزه دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای است و دستگاه سیاست خارجی در حوزه دیپلماسی رسمی و مسعود پزشکیان در حوزه انسجام سازی داخلی می توانند 3 ضلع این مثلث طلایی را شاکله بخشیده و به فرجامی مقبول برسانند.

به نظر می رسد، چه در رسته منتقدان و مخالفان دولت و ظریف و چه در طیف حامیان دولت و ظریف، متوجه موقعیت حساس فعلی و ظرفیت و جایگاه ویزه منحصر به فرد ظریف نیستند و از دریچه مطامع و منافع سیاسی و طیفی و معادلات قدرت داخلی او را مورد توجه قرار می دهند، حال آنکه ظریف می تواند برگ برنده ایران در موقعیت حساس فعلی در عرصه سیاست خارجی باشد. 

انتهای پیام