مدل جدید کاسبی این بار با ابر چالش ناترازی | رضا رئیسی

رضا رئیسی، روزنامه‌نگار، در یادداشتی که در اختیار انصاف نیوز قرار داده است، نوشت:

اگر بخواهیم مهمترین دغدغه ذهنی و عمومی، بزرگترین ابر چالش عینی و عملی دست اندرکاران حاکمیتی و ملموس‌ترین معضل سپهر عمومی کشور با دایره شمولی فراخناک از اقتصاد گرفته تا عرصه سیاسی و اجتماعی را مد نظر قرار دهیم، همگان روی موضوع «ناترازی انرژی» در شقوق مختلف آن اتفاق نظر و اجماع وثیق و بی چون و چرا داریم.

فرآیندی که طی چند دهه آنچنان تکوین و تعمیق یافته که در چند سال اخیر با بیرون زدن نوک قله یخ آن کشور را در سال 1403 به ورطه مشکلات و مصائبی کشانده و رهنمون کرد که یک روزنامه در تیتری معناداری پیرامون وضعیت زخ داده، نوشت: «شب‌های تاریک و روزهای تعطیل»

ناترازی انرژی مسئله تک ساحتی نیست و همه زمینه های زیست عمومی و اجتماعی را تحت الشعاع خود گرفته و تاتیر و تبعات آن وجوه مختلف زندگی مردم را فارغ از خاستگاه اجتماعی و تفکرات سیاسی یا تعلق‌شان به کاست های مختلف و صنوف متکثر، دچار تکانه و تاثیر می‌کند.

از اقتصاد و تولید گرفته تا آموزش و پرورش، از مراودات اجتماعی و تعاملات فرهنگی گرفته تا کشاورزی و معیشت روزمره هیچ سطح و جایگاهی نیست که ملهم از تکانه‌های ناترازی تحت تاتی قرار نگرفته و راندمان طبیعی و چرخه زندگی را مورد ارتعاش و گزند قرار ندهد.

همین جامعیت و فراگیری هم باعث شده که این موضوع به صدر توجهات عمومی بر کشیده شده و حل و فصل آن به عنوان مهمترین معضل روی میز مسئولان برای رتق و فتق امور کشور قرار گیرد.

همانگونه که اشاره رفت وقوع ناترازی در پیامد چند دهه طی طریق در فرایندهای خرد و کلانی است که شرایط را بدینجا رسانده و به طور طبیعی نیز حل مسئله نیازمند اصلاح روندها و رویکردها در فرآیندی تدریجی و حساب شده با لحاظ متغیرهای متعدد و در هم تنیده است.

اقدامات اصلاحی که در سطوح مختلف از فرهنگ سازی و تغییر ذائقه عمومی و سبک زندگی تا بهینه سازی تولید و چرخه توزیع، مبارزه با قاچاق و نظارت فراگیر و هوشمند تا ارتقای کیفیت محصولات مصرفی و بهینه سازی مصرف، اصلاح حساب شده قیمت حامل های انرژی یا حتی تغییر سطح درآمدی اقشار ضعیف و نابرخوردار و توزیع عادلانه یارانه ها و…صدها مولفه ریز و درشت در برنامه ای جامع و چندین ساله و تدریجی را می‌طلبد که می تواند راه برون رفت از وضعیت بغرنج فعلی باشد.

بی گمان نه این مقال کفاف بحث جامع پیرامون چنین موضوع مهمی را می‌دهد و نه یک نفر و صدها نفر می توانند، مدعی نسخه نویسی جامع و مانع در این زمینه باشند و اشاره به نکات مرقوم شده از این حیث بود که به ابعاد کلان و حوزه های متعدد دخیل در این وضعیت اشاره گذرا و مجملی شود تا این نکته درک و فهم گردد که چنین معضلات فراگیری، راه حل های آنی و فوری و دفعی و شعاری ندارد.

درست کاری که این روزها عده ای با رندی خاص و با سوء استفاده از فضای موجود و حساسیت افکار عمومی در پی بهره برداری از آن هستند و با توجه به دغدغه مندی مسئولین برای حل هر چه سریع تر این مشکل حساسیت‌زا در افکار عمومی، با نسخه سازی و پروپاگاندای هدفمند مدعی حل مشکلات در قالب و چارچوب متدهای تازه و بهره گیری از ظرفیت های نوآورانه و فناورانه هستند در حالی که فارغ از این عناوین شعاری و گفتارهای پرطمطراق هر اهل فنی می داند که حل چنین مشکلات پردامنه با سابقه چند دهه‌ای و دخالت متغییرهای متعدد کار یک برنامه و یک بازه زمانی و یک تیم عملیاتی و نسخه نویسی چند متخصص نیست و نخواهد بود.

این عزیزان مدعی نسخه نویسی برای حل معضل ناترازی با توجه به حساسیت های موجود رگ خواب مسئولان را شناسایی کرده و در قالب تعریف پروژه‌ای دهان پرکن و شعاری، با راه اندازی کمپین های تبلیغاتی هوشمندانه دست روی معضلاتی می‌گذارند که جامعه دغدغه مند حل و فصل آن برای تامین حداقل های یک زیست معقول هستند و بالطبع مسولان نیز می خواهند با حل آن معضلات خود را کارآمد و موجه نشان دهند و اینجاست که این بزرگواران وارد ماجرا شده و با فضاسازی و اندک کار تبلیغاتی خود را نجات بخش و مثمر ثمر جلوه گر کرده و نسخه های حل مشکل را به قیمت های گزاف به متولیان امور می خوانند.

مثلا وقتی بحث قاچاق سوخت آنهم در ابعادی به اندازه روزانه 30 میلیون لیتر به گفته دو رئیس قوه مطرح می‌شود، آنان در اندک فرصتی یک برنامه 220 میلیون دلاری برای حل معضل قاچاق سوخت طرح و ارائه می دهند، حال آنکه طرح مشابه همین طرح امروز، 15 سال و با 60 میلیون دلار در دست اجرا بود و هیچ نتیجه‌ای نداشت و به گفته کارشناسان آن بخشی که عزیزان مدعی اصلاح آن در قالب طرح جدید هستند، تاثیر چندانی در حجم قاچاق سوخت 7 میلیارد دلاری روزانه ندارد و حتی در صورت اجرا هم دردی دوا نحواهد کرد جز آنکه یک 220 میلیون دلار ناقابل را روانه جیب آنان خواهد کرد.

یا پس از آنکه مسئولین نسبت به کاهش نزولات جوی نسبت به میانگین دوره بارش اشاره کردند، در یک اقدام جالب در اوایل و اواسط اسفند ماه سال 1403 با چند کار تبلیغاتی در فضای مجازی و رسانه‌ای درباره کاهش آب پشت سدهای اطراف تهران مانور گسترده رسانه‌ای داده شد (که راجع به آن نیز نکات بسیاری مطرح است، از جمله کاهش طبیعی آب پشت سد در این برهه سال در زمستان و…) که به پیوست آن خبر انعقاد قرارداد چند پروژه با ارقام سنگین و صفرهای درشت با چند شرکت فعال استارتاپی در این زمینه برای حل این معضل انتشار یافت.

این تنها نمونه های کوچک در این زمینه بودند و به طور یقین پس از نام گذاری سال جدید با نام سرمایه گذاری برای تولید، می توان منتظر تعریف پروژه های تازه در این زمینه خاص بود.

حال آنکه هر عاقلی می داند که حل معضلات ریشه ای در زمینه ناترازی یا رونق تولید و جلب سرمایه گذاری نیازمند اقدامات فراگیر چند وجهی، حساب شده و برآمده از کارکارشناسی است و چنین نسخه پیچی های سطحی توسط برخی سوء استفاده گران و فرصت طلبان نه تنها به حل موضوعات کمک نمی‌کند که باعث انحراف سخنان حق مسئولان، ایجاد یاس و بدبینی در مخاطبان و نیز هدررفت منابع ملی در مسیر اهداف و اغراض جماعتی خاص خواهد شد.

همان چیزی که رهبر انقلاب هم در تحلیل برخی گزارشات و نسخه نویسی ها آن را پوچ و مهمل خواندند، فقط این بار نکته آن است که برخی عزیزان برای این نسخه نویسی های جدید ارقام سنگین و پروژه‌های چند صد و هزار میلیاردی آنهم در این شرایط خاص کشور تهیه و تدارک دیده اند.

انتهای پیام