ترور تولید | روایتی از تاراج سرمایه‌های ملی در پالایشگاه شاهرود | «هبه می‌کنم، نگذارید نابود شود»

علی نیلی، انصاف نیوز: حمید وارثی سهام‌دار و مدیرعامل پالایشگاه شاهرود است که مهر ماه 95 هدف عملیات تروریستی قرار گرفت. وارثی به درخواست خود به انصاف نیوز آمد تا از ترور تولید روایت کند. روایتی تلخ که در نهایت بغض او و بهت ما را در پی داشت؛ تجهیزات پالایشگاه شاهرود به عنوان آهن قراضه توقیف شده است!

او در معرفی خود می‌گوید: من حمید وارثی، صنعتگر و کارآفرین هستم که از سال 1378 فعالیت خود را در حوزه قطعات خودرو و روان‌کارهای خودرویی آغاز کردم و از سال 1390 هم در حوزه پالایش معیانات گازی و تولید فراورده‌های نفتی فعالیت دارم.

پالایشگاه شاهرود یکی از بزرگ‌ترین واحدهای تولیدی بخش خصوصی واقعی است که با سرمایه اشخاصی مانند من و خانواده و دوستانم تاسیس شد. این پالایشگاه کاملا خصوصی است بدون هیچ سهام‌دار دولتی یا وابسته به دولت. ظرفیت این پالایشگاه در زمان تاسیس پالایش روزانه 15 هزار بشکه بود که از بالاترین ظرفیت‌های نصب‌شده توسط بخش خصوصی است و واحدهای مشابه، با ظرفیت‌های 5 هزار بشکه یا کمتر فعالیت می‌کنند.

تکمیل زنجیره ارزش از روان‌کار صنعتی تا هیدروکربن

آقای وارثی درباره تاریخ آغاز به کار پالایشگاه شاهرود گفت: شرکت پالایش نفت و گاز پیروزی به عنوان مالک، پالایشگاه شاهرود را تاسیس کرد و در اردیبهشت 1395 هم‌زمان با سفر رئیس‌جمهور وقت به استان سمنان، این پالایشگاه با حضور مهندس نعمت‌زاده وزیر اسبق صمت به صورت ویدئوکنفرانس افتتاح شد.

این واحد تولیدی زنجیره ارزش تقریبا کاملی داشت و ما علاوه بر پالایش، شرکتی هم برای پخش محصول به نام شرکت حمل و نقل سراسری نفت و گاز پیروزی تاسیس کردیم با تعداد قابل توجهی کشنده نفت‌کش که در مالکیت شرکت قرار داشت و در اختیار رانندگان بود تا خوراک مورد نیاز پالایشگاه را از عسلویه و ایلام به شاهرود حمل کنند و تولیدات ما یعنی هیدروکربن سبک و سنگین را به پایانه‌های مرزی یا مقصد صادراتی می‌بردند.

به موازات این پالایشگاه دو کارخانه تولید روان‌کارهای صنعتی در گنبدکاوس داشتیم که نزدیک به 200هزار تن در سال روان‌کارهای با کیفیت صادراتی تولید می‌کردند. در واقع ما ابتدا این دو کارخانه را تاسیس کردیم و سپس برای تکمیل زنجیره ارزش خودمان فکر کردیم برویم سراغ تاسیس پالایشگاه. یعنی بخشی از تولید پالایشگاه شاهرود برای کارخانه تولید روان‌کارهای صنعتی و خودرویی خودمان در گنبدکاوس مورد استفاده قرار می‌گرفت.

آقای وارثی با حسرت می‌گوید: آن کارخانه‌ها شرایط بسیار خوبی داشتند و بازارهای صادراتی‌شان در حال گسترش بود و حتی توانسته بود به بازار اروپا راه پیدا کند. اگر وارد صنعت سرمایه‌بر پالایشگاه نمی‌شدیم، هرگز دچار این‌همه آسیب و مشکل نمی‌شدیم و راحت زندگی می‌کردیم!

ترور تولید توسط تندر

حمید وارثی ادامه می‌دهد: از اردیبهشت 95 پالایشگاه شاهرود به شکل رسمی به مدار تولید آمد و کیفیتی ارائه داد که می‌توانم ادعا کنم حداقل در بخش خصوصی بی‌نظیر یا کم‌نظیر بود. ما واحد تصفیه شیمیایی مجهز و مدرنی در پالایشگاه شاهرود بنا کردیم که رقیب چندانی نداشت. برای مثال یک نوع نفتا تولید می‌کردیم که میزان گوگرد آن کمتر از 50 پی‌پی‌ام بود. البته منظورم این نیست که نفتا با این کیفیت در کشور تولید نمی‌شود اما برای تولید نفتا در چنین کیفیتی به حجم سرمایه‌گذاری بسیار بزرگی نیاز است که از 150 میلیون دلار فراتر می‌رود.

ما در گام اول، هم به واسطه نزدیکی به مرزهای شرقی و هم به واسطه کیفیت تولید، در بازار افغانستان نفوذ کردیم و موفق شدیم به‌طوری که در چند ماه فعالیت شرکت، بخش عمده‌ای از بدهی‌ها را پرداخت کردیم.

مدیرعامل پالایشگاه شاهرود گفت: در حالی‌که افق بسیار روشنی برای شرکت متصور بودیم، در شام‌گاه 16 مهر ماه 1395، واحد تصفیه شیمیایی پالایشگاه توسط گروه تروریستی تندر به رهبری همین آقای جمشید شارمهد که اخیرا به سزای عملش رسید، منفجر شد.

انفجار چنان بزرگ بود که تقریبا همه خوراک پالایشگاه را هم از بین برد. آتش‌سوزی از ساعت 10 شب 16 مهر آغاز شد و تا 12 ظهر جمعه 17 مهر ادامه داشت و آتش‌نشانان نتوانستند زودتر آتش را مهار کنند.

وارثی در پاسخ به این پرسش خبرنگار انصاف نیوز که آیا از ابتدا می‌دانستید این اتفاق حاصل یک اقدام تروریستی است یا نه، گفت: نه، نمی‌دانستیم و فکر می‌کردیم حادثه‌ای ناشی از سهل‌انگاری است. حتی این را به شکل رسمی هم اعلام کردیم اما چند روز بعد، آقای شارمهد در شبکه‌های تلویزیونی خارج از کشور اعلام کرد که تجهیزات نفتی سپاه در شاهرود را منفجر کردیم!

ما قراردادی با بنیاد تعاون سپاه داشتیم که طبق آن، بنزین پرولیز از یکی از کشورهای منطقه را می‌گرفتیم، ماده‌ای به نام گام را از آن حذف می‌کردیم و محصول را تحویل‌شان می‌دادیم. این یک قرارداد کارمزدی بود اما اولین محموله را که تحویل گرفتیم، این اتفاق افتاد و خبر قرارداد زودتر از خود کار پیچید که این اتفاق افتاد.

کارنامه‌تراشی برای شارمهد یا عملیات تروریستی

وارثی درباره این شائبه دخالت گروه تحت رهبری شارمهد در انفجار پالایشگاه شاهرود یا کارنامه‌تراشی برای خود با هدف بزرگ‌نمایی گفت: واحد تصفیه شیمیایی ما که نقطه شروع آتش‌سوزی بود، موجبی برای آتش‌سوزی نداشت. برای ما هم خیلی عجیب بود؛ در چند ماهی که کار کردیم، این واحد بدون وقفه و 24ساعته فعال بود. نو بود و در دوره آزمایشی تولید کاملا به تست‌ها جواب مثبت داده بود.

می‌دانید که زون خطر در پالایشگاه‌ها معمولا بخش بسیار حساسی است و مراقبت‌های ویژه‌ای می‌شود. ما نیز هم قبل از بهره‌برداری رسمی و هم در همه دوره تولید، دائم این واحد را رصد می‌کردیم و همان‌طور که گفتم در تست‌ها موفق ظاهر شده بود برای همین هم برای‌مان خیلی عجیب بود.

با این حال وقتی گروه تندر اطلاعیه صادر و اعلام کرد انفجار پالایشگاه شاهرود کار این گروه بوده، مدیران پالایشگاه در رسانه‌های داخلی این موضوع را رد کردند و گفتند حادثه ناشی از سهل‌انگاری بوده است.

انفجار پالایشگاه شاهرود حادثه تلقی می‌شد تا زمانی که آقای شارمهد دستگیر شد؛ حتما شما در جریان پروسه شناسایی و اخذ اطلاعات از او و بازداشت‌ش هستید. آقای شارمهد پس از دستگیری، تمام برنامه‌ریزی برای انفجار پالایشگاه شاهرود را با جزییات، به همراه فیلم و عکس تشریح و حتی عامل انسانی که آمده بود در محل را معرفی کرد. این موارد در دادگاه هم پخش شد. اسنادی بود که از لپ‌تاپ ایشان استخراج شده بود و صرفا ادعا نبود.

شلیک تانک بانک به پالایشگاه ورشکسته

خبرنگار انصاف نیوز از آقای وارثی پرسید: در فاصله انفجار پالایشگاه تا دستگیری شارمهد چه اتفاقی افتاد؟ سهام‌دار پالایشگاه شاهرود پاسخ داد: حجم خسارت چنان سنگین بود که دیدیم از پس آن برنمی‌آییم و اعلام ورشکستگی کردیم.

پس از مدتی متوجه شدیم در فرایند ورشکستگی، ممکن است تمام دارایی‌های شرکت از بین برود. مسئولان قضایی استان مازنداران هم چنین مشاوره دادند که اگر توان خود را معطوف راه‌اندازی کنید، احتمالا آسیب کمتری از پروسه ورشکستگی می‌بینید. بنابراین با این‌که ورشکستگی شرکت پذیرفته شد، فعالیت برای راه‌اندازی مجدد پالایشگاه را آغاز کردیم با این امید که به مدار تولید بازگردد.

آقای وارثی به سختی ادامه داد: یکی دو روز پس از حادثه، بانک‌ها شروع کردند به فشارآوردن برای دریافت مطالب‌شان. با این‌که یک حادثه ما را از تولید بازداشته بود اما حتی حاضر نشدند سود کمتری از ما دریافت کنند. ما وام‌ها را با بهره مرکب 58 درصدی و 60 درصدی باید بازپرداخت می‌کردیم در حالی‌که واقعا هیچ پولی نداشتیم. هیچ وامی نداشتیم که نرخ بهره‌اش از 40 درصد بیشتر نباشد.

برخی از بانک‌ها واقعا ناجوانمردانه با ما رفتار کردند. مثلا از محل فروش املاک شخصی، رفتیم و به یکی از بانک‌ها 3میلیارد و 200 میلیون تومان پرداخت کردیم اما بانک رفت و برای ما اجرائیه صادر کرد بدون این‌که آن 3 میلیارد و 200 میلیون تومان را به عنوان پرداختی ما منظور و از بدهی‌مان کسر کند. اجرائیه را نسبت به کل بدهی صادر کردند و وقتی اعتراض کردیم، گفتند باید بروید شکایت جداگانه ثبت کنید.

بسیاری از املاک سهام‌داران به مزایده گذاشته شد و با قیمت‌های بسیار نازل توسط همان بانک تصاحب شد. چند مورد از این املاک اصلا ربطی به شرکت و سهام‌دارانش نداشت؛ دوستی اعتماد کرده بود و برای راه‌انداختن کار ما، سند منزل شخصی‌اش را در رهن بانک گذاشته بود. حتی به این اشخاص هم رحم نکردند و املاک‌شان را گرفتند. متاسفانه تمام دارایی چند نفر از دوستان ما که هیچ ربطی هم به این شرکت نداشتند و فقط با هدف کمک پیش‌قدم شده بودند، از بین رفت. عجیب است که بانک حاضر نیست کوچک‌ترین همراهی و همکاری داشته باشد؛ نه حاضرند تخفیف بدهند، نه حاضرند مهلت بدهند!

مخازن پالایشگاه را به عنوان آهن قراضه بردند!

سهام‌دار پالایشگاه شاهرود ادامه داد: ما میعانات گازی را به عنوان خوراک پالایشگاه از وزارت نفت می‌گرفتیم و بابت آن به وزارتخانه ضمانت‌نامه بانکی داده بودیم. به فاصله کوتاهی پس از این اتفاق و متوقف‌شدن تولید، وزارت نفت بلافاصله ضمانت‌نامه‌هایش را وصول کرد.

در زمان حادثه شخص دیگری مدیرعامل و من معاون اجرایی بودم. پس از حادثه که من سمت مدیرعاملی را به عهده گرفتم، یکی از بانک‌های دولتی مراجعه کردند و گفتند آقا! حادثه است دیگر، چیزی نشده. با همین حربه و به بهانه تقسیط بدهی، اسناد تضمینی جدیدی صادر کردند و از من و اعضای جدید هیات مدیره امضا گرفتند اما دو سه روز بعد رفتند و در دادگاه هم نسبت اسناد تضمینی قدیمی و هم نسبت به اسناد تضمینی جدید شکایت کردند تا تیم جدید هم درگیر موضوع باشد!

رفتند برای من حکم جلب گرفتند. شایعه کردند که سهام‌داران فرار کرده‌اند. یعنی هر کاری که فکر بکنید انجام شد تا این پالایشگاه به مدار تولید بازنگردد و راه‌اندازی نشود.

در سال 1402 یک نفر با اسناد جعلی به دادگستری مراجعه کرده و با ادعای مطالبه از ما، اموال شرکت را توقیف کرد. این در حالی بود که ما بازسازی را به مرحله 80درصد رسانده بودیم و فکر می‌کردیم از تابستان آن سال می‌توانیم در ظرفیت‌های محدود و کوچک به مدار تولید بازگردیم.

بر اساس حکم صادرشده به نفع این شخص، 10 میلیون لیتر از مخازن خوراک پالایشگاه شاهرود را توقیف کردند و به عنوان آهن قراضه بردند! باید بگویم حتی قیمت کارشناسی هم منصفانه نیست.

ساخت این مخازن 3 سال طول کشیده است. طبق تجربه قبل از انفجار می‌دانستیم ظرفیت ذخیره‌سازی پالایشگاه کم است و بنابراین وقتی تصمیم به راه‌اندازی مجدد گرفتیم، ساخت مخازن جدید را هم آغاز کردیم. این مخازن طی سه سال ساخته شد اما 3 روزه و به قیمت آهن ضایعاتی از بین رفت.

بیمه‌نامه حوادث تروریستی نخریدید که!

حمید وارثی در پاسخ به این سوال خبرنگار انصاف نیوز که بیمه چقدر از خسارت انفجار و آتش‌سوزی را پرداخت کرد، با زهرخندی گفت: شرکت بیمه گفت بیمه‌نامه‌ای که خریداری کردید حوادث تروریستی را پوشش نمی‌دهد! بنابراین خسارت خیلی کمی برای برخی بخش‌ها و اشخاص آسیب‌دیده پرداخت کردند.

مدیرعامل و سهام‌دار پالایشگاه شاهرود درباره شکایت از جمشید شارمهد نیز گفت: در دادستانی شاهرود شکایتی تنظیم کردیم. برخی از دادگاه‌ها از خود سلب صلاحیت کردند و ما را به مرکز بین‌الملل قوه قضائیه ارجاع دادند. خلاصه خیلی تلاش کردیم که از این اقدام تروریستی و عامل آن شکایت کنیم اما چون پرونده ابعاد امنیتی هم داشت، تقریبا دست‌مان به جایی نرسید و کاری از پیش نبردیم. در نهایت چند روز پیش هم اعلام شد به دلیل فوت، تعقیب شخص مورد شکایت بلاوجه است.

آقای شارمهد در اقاریر خود از شخصی به نام بردیا هم به عنوان این عملیات تروریستی نام برده بود که از تعقیب او هم نتیجه‌ای نگرفتیم.

بدهی‌ها بچه می‌کند

وارثی با بیان این‌که تروریستی بودن حادثه انفجار هم هیچ تغییری در مواجهه دستگاه‌های دولتی و بانک‌ها با این شرکت نداشته، ادامه داد: ما بعد از حادثه فکر می‌کردیم که ممکن است دچار مشکل شویم بنابراین با همت تقریبا همه سهام‌داران، شروع به فروش اموال و دارایی‌های دیگرمان کردیم تا بدهی‌های شرکت را بپردازیم. بخش عمده‌ای از بدهی‌ها را هم طی سال‌های 95 و 96 پرداخت کردیم.

بالغ بر 220 میلیارد تومان بدهی را در همان دو سال پرداخت کردیم و 15 یا 16 میلیارد تومان باقی ماند که دیگر هیچ راهی برای تسویه آن نداشتیم. همان 16 میلیارد بدهی، امروز شده است 100 میلیارد تومان.

بانک‌ها اموال ما را با قیمت نازل کارشناسی کردند و همان‌طور که گفتم، خودشان هم املاک سهام‌داران را تملک کردند.

توقیف اموال در آستانه راه‌اندازی مجدد

آقای وارثی بار دیگر به فشارهای شبکه بانکی به این شرکت زمین‌خورده در حادثه تروریستی اشاره کرد و گفت: ما برای راه‌اندازی مجدد پالایشگاه 3 فاز تعریف کردیم و تصمیم گرفتیم از درآمدهایی که راه‌اندازی محدود هر بخش ایجاد می‌کند، بدهی‌ها را بپردازیم.

اما شما فکر کنید عده‌ای دارند فعالیت می‌کنند و یک بانک می‌آید یک تجهیزی را توقیف می‌کند؛ دیگر برای کارگر دل و دماغ نمی‌ماند. خیلی‌ها رفتند چون از دریافت‌نکردن حقوق‌ ترسیدند. خیلی‌ها حاضر بودند سرمایه‌گذاری کنند اما وقتی شرایط را دیدند یا شنیدند حاضر نشدند با بانک‌ها طرف شوند. دوستی به من گفت تضمین می‌کنی که سرمایه مرا بانک توقیف نکند؟

بارها به ستاد رفع موانع تولید مراجعه کردم اما فایده‌ای نداشت. من به عنوان یک صنعتگر و تولیدکننده، به دلیل یک حادثه دچار مشکل شده‌ام و چک‌هایم برگشت خورده است. نمی‌توانم یک دسته چک بگیرم و کار کنم تا بدهی‌ها را بپردازم. یک برگ چک نمی‌توانم صادر کنم، چه برسد به تسهیلات و وام و…  یک ریال از سال 1395تا امروز نتوانسته‌ایم از هیچ مسیری تامین مالی کنیم.

بخش خصوصی هم مایل بود بیاید و کمک کند اما تا از روندهای قضایی مطلع می‌شد، متوقف می‌شدند و از سرمایه‌گذاری خودداری می‌کردند.

خلاصه در آستانه راه‌اندازی، آقایی به نام… رفت و از ما شکایت کرد و مدعی شد 600 تن هیدروکربن سبک و سنگین طلب دارد. اسنادش جعلی و غیرواقعی بود اما دادگاه حتی حاضر به بررسی ادعای جعل نشد! جالب است که پرونده به تجدیدنظر هم ارسال نمی‌شود و در همان دادگاه بدوی مانده است. پرونده متاسفانه بلاتکلیف مانده است.

با همین ادعا، مخازن اصلی خوراک پالایشگاه را به عنوان آهن ضایعاتی خرد کردند و بردند.

نابودسازی اموال ملی به‌جای توقیف املاک

خبرنگار انصاف نیوز از وارثی پرسید چرا بجای مخازن پالایشگاه به طلبکار خود اموال دیگر معرفی نکردید. او پاسخ داد: وقتی حکم علیه ما صادر شد و به اجرای احکام رفت، قاضی اجرای احکام به ایشان گفته بود که بیا و املاک‌شان را توقیف کن اما حاضر به این کار نشده بود و مخازن را به عنوان آهن ضایعاتی بردند.

کاری که با ما کردند شبیه این است که کسی بیاید خانه شما را توقیف کند و بگوید خود خانه را نمی‌خواهم، آجرها را می‌برم!

او در جواب این سوال که واقعا هیچ منعی برای تخریب ثروت‌های ملی وجود ندارد، گفت: من خیلی تلاش کردم که این اتفاق نیفتد اما دستم به جایی نرسید.

همین الان آن آقا رفته و حکم دیگری گرفته است. 4/5 میلیارد تومان مطالبه سال گذشته‌اش بوده که حکم داده‌اند امسال باید 11 میلیارد تومان پرداخت کنیم و من نمی‌دانم چگونه 4/5 میلیارد تومان ظرف یک سال می‌شود 11 میلیارد تومان. خلاصه رفته و تجهیزات پالایشگاه را توقیف کرده‌اند. یکی از تجهیزاتی که ما 5 سال پیش 3/5 میلیارد تومان خریده‌ایم و فاکتورش موجود است را 10 میلیون تومان قیمت گذاشته‌اند! یعنی این‌جا هم در حق ما اجحاف می‌شود و مال‌مان را به قیمتش نمی‌برند!

و بالاخره بغضی که ترکید…

خبرنگار انصاف نیوز پرسید اگر بخواهید پالایشگاه شاهرود در روز اول تیر 1404 به مدار تولید بیاید، چه باید بکنید؟ او گفت: مقداری باید نقدینگی به شرکت تزریق شود تا بتوانیم فاز اول را راه‌اندازی کنیم. بخش بزرگی از این رقم هم باز به بانک‌ها مربوط است.

ما توانستیم یک مشتری سرمایه‌گذار از کردستان عراق جذب کنیم؛ آمد و بازدید کرد و حرف زدیم. جلسه‌ای هم با فرماندار شاهرود داشت و خلاصه قرار شد همکاری کنیم. فردا صبح از بانک آمدند و روی همه تجهیزات بانک نوشتند توقیف بانک!

میلیاردها تومان و سال‌ها زمان صرف شده است تا این تاسیسات ایجاد شده است. امروز بخواهیم پالایشگاه شاهرود را 10 کیلومتر پایین‌تر کپی کنیم، حداقل 6 سال دیگر به بهره‌برداری می‌رسد…

 [با گریه] از من پرسیدی چرا مصادره‌اش نکردند. مصادره لازم ندارد، من حاضرم این پالایشگاه را به جمهوری اسلامی هبه کنم. این‌جا کشور ماست. چرا باید این سرمایه از بین برود…

انتهای پیام