مناظره دوم: توقف کاندیداها در برابر آرای خاکستری
«امید محدث» روزنامه نگار در یادداشتی در تحلیل مناظره دوم کاندیداهای ریاست جمهوری [لینک] در تلگرام نوشت:
❇️ شاید خوشبین ترین فرد اصلاح طلبان هم فکر نمی کرد جهانگیری در مناظره اول بتواند اینچنین مسلط، متعصب و هجومی در برای رقبای خود حاضر شود و از این رو بسیاری از اصلاح طلبان به جهانگیری و روند شروع او در مناظرات امیدوار شدند. اما در مناظره دوم دیگر از واکنش های طبیعی بدن و انتقال احساسات با صدا و بازی با عضلات صورت خبری نبود و همه اینها جایش را به انتقال پیام از طریق خواندن از روی متن، با لحنی غیر صمیمی و سرد داده بود. همچنین جهانگیری ِ مناظره دوم (عمدا یا سهوا) اشتیاق ِ حمله به رقبا را از دست داده بود و بیشتر در فاز دفاعی فرو رفته بود. حرف های جهانگیری طراوت و نشاط مناظره اول را نداشت و بیشتر رنگ و بوی شعاری گرفته بود.
❇️ روحانی در مناظره اول مردد، دفاعی و کم فروغ بود. دیگر از پوزخندها و اخم هایش خبری نبود. به نظر می رسید به عنوان رییس جمهور در مناظره ها شرکت کرده است تا یک کاندیدا. اما در مناظره دوم با پایین کشیدن شعله تهاجمات جهانگیری، گویی روحانی مجال و فرصت خود نمایی پیدا کرده بود. روحانی در دوردوم مناظره در قامت یک کاندیدا ظاهر شده بود. حمله می کرد، دفاع می کرد و با استفاده صحیح از زبان بدن حریف را وادار به واکنش می کرد. روحانی و البته تا حدودی جهانگیری تلاش کردند تا اصولگرایان را در امتداد و دنباله رو احمدی نژاد تعریف و معرفی کنند. نهایت کارکرد این استراتژی می تواند برای مخاطب این باشد که برای جلوگیری از فجایع قبلی نباید به احمدی نژاد رای داد. به نظر می رسد اصرار و تاکید بر این استراتژی بیش از این، مخاطب روحانی را دچار فرسودگی کند.
❇️ رییسی 96 تا حدودی به روحانی 92 شباهت هایی دارد. رییسی 96 و روحانی 92 تا پیش از کاندیداتوری، پست اجرایی مهم نداشتند. رییسی 96 تا پیش از اعلام کاندیداتوری بیشتر یک چهره قضایی شناخته می شد، روحانی 92 هم بیشتر یک چهره امنیتی و تا حدودی دیپلمات مرموز شناخته میشد. اما روحانی یک فرق عمده با رییسی دارد. روحانی در 92 قالب خود را شکست و توانست با جامعه مخاطب مردد و خاکستری خود ارتباط بگیرد. رییسی تا این لحظه نتوانسته این کار را انجام دهد. در مناظره دوم بیشتر در حملات گروهی اصولگرایان به دولت مشارکت می کرد. رییسی تا کنون نتوانسته خود را به عنوان گزینه اصول گرایان مطرح کند. رئیسی کارنامه ای برای ارائه ندارد پس سیاستش تنها معرفی اصول و رئوس برنامه های دولت خودش است. هرچند با جواب های کلی و اجمالی که به سوال ها در مناظره می دهد نشان می دهد چندان برنامه ای هم در چنته ندارد.
❇️ قالیباف بر خلاف آنچه همه فکر می کنند که اشتباه کرده است. من معتقدم اینبار درست تصمیم گرفته است که باید یا رومی روم باشد یا زنگی زنگ. از سیاست اصلاح طلب اصولگرا و اصولگرای اصلاح طلب دست برداشته است. قالیباف به دنبال اثبات خود به اصولگرایان است تا آنها را مجاب کند که اگر قرار است کسی در برابر دولت به عنوان نماینده اصولگرایان بایستد، ان فرد کسی نیست جز محمدباقر قالیباف. او چیزی برای از دست دادن ندارد. مثل تیمی که برایش فرق نمی کند 3-0 ببازد یا 8-0 هیچ. این وضعیت قالیباف را جسور و بی محاباتر می کند. قالیباف در مناظره دوم به نسبت مناظره اول بیشتر از کلید واژه “دولت مردم” استفاده کرد و تقابل آن با دولت روحانی.
قالیباف در برابر فن روحانی که همان یکی کردن اصولگرایان با احمدی نژاد بود بدل زد و بین خود و احمدی نژاد مرزبندی ایجاد کرد. قالیباف می داند بسیاری از شعارها و انتقاداتش به دولت روحانی، گیربان خودش در شهرداری تهران را می‌گیرد اما از آن طرف هم خوب می داند که شهرداری تهران، برای تهران است! او حساب کرده است که شدت موج مخالفت ها و انتقادات از تهران به سمت سایر شهرستان ها دچار کاهش و کم توانی خواهد شد. به همین خاطر اولین سفر انتخاباتی‌اش را از جایی که بیشترین فاصله‌ها را با تهران دارد شروع می‌کند. قالیباف شاید برای مردم تهران (نه مطلق) یادآور خاطرات خوبی نباشد اما در خارج از تهران می تواند چهره خود را با شعارهای مدیریت جهادی و تاکید بر دوگانه غنی و فقیر احیا کند.
❇️ میرسلیم به لحاظ رسانه ای، خود می تواند بدون هیچ تبلیغی مورد توجه باشد. نوع پوشش ظاهری، نوع اصلاح ریش و سبیل، عینک و … از او چهره‌ای ساخته که در ذهن مخاطب به یاد می ماند. ظاهر و قیافه خاص میرسلیم بگونه‌ایست که اگر در خیابان او را ببینی نمی‌توانی بدون تفاوت از کنارش رد شویم و حتما با دقت به او نگاه خواهیم کرد. هر چقدر در مناظره اول در چهارچوب و وفادار به اصول و سیاست های برنامه تلویزیونی پیش رفت در مناظره دوم تنها به فکر تبدیل سوال و مساله به سلاحی برای حمله به دولت بود . او از هر فرصتی برای حمله به دولت استفاده کرد. از خاتمی تمجید کرد نه برای علاقه‌اش به شخص خاتمی، بلکه با تمجید از رفتار خاتمی سلاحی برای حمله روحانی ساخت. میرسلیم نشان داد بسیار هوشمند ولی بی انعطاف است. اون نیز مانند رییسی هیجان و احساسات را نمی تواند به مخاطبش منتقل کند. میرسلیم عصاره موتلفه است، شاید اصالت باشد اما جذابیت ندارد. میرسلیم در مناظره دوم شانه به شانه قالیباف در حمله به دولت مشارکت داشت.
🔷🔷 در نهایت به نظر می رسد مناظره دوم برای قشر مردد و خاکستری که هنوز در مورد نوشتن اسم روی برگ رای خود تصمیم نگرفته است، فایده نداشت. آرای هواداران ثابت است. به هر حال در دو جریان یک پایگاه رای ثابت در جامعه را برای خود متصور هستند و این پایگاه رای همیشه به جریان خود رای می دهد . اما دراین مناظره هر دو جریان نتوانست پیام روشن و محرکی برای مخاطبان مردد ارسال کند. جهانگیری دلسرد کننده بود، روحانی هشدار دهنده خنثی بود (تاکید بر عدم رای به احمدی نژاد)، قالیباف تهاجمی عصبی، میرسلیم تهاجمی قابل پیش بینی، رییسی منفعل مثبت و هاشمی طبا حاضر ولی غایب!
این مناظره نتوانست در جذب و یا ریزش آرا کاندیداها تاثیر چندانی ایجاد کند. مناظره دوم فرسایشی، کش دار، بدون هیجان و خنثی بود.
انتهای پیام
ب نظر میرسد بدلیل بروز و ظهور جهانگیری در مناظره اول،به توصیه و توافق انجام شده ، یدین جهت ک جهانگیری بیشتر از روحانی جلوه نکند و ارا روحانی ب سمت جهانگیری نرود در مناظره دیروز این نقش افرینی خیلی کم شده بود .ب هر حال ب نظر میرسد رقیب دیروز بهتر عمل کرد و عقلای دولت مستقر و اصلاحات ب هیچ وجه نباید رقیب محترم و اثر گذاری انان را دست کم بگیرند..جای مرحوم هاشمی چقدر در این ایام احساس می شود.