سازگاری با کم آبی؛ آخرین راهکار
کم آبی یک واقعیت است؛ اگرچه علت اصلی آن را نه در وقوع خشکسالی که در خشکیدگی نوآوری و خلاقیت مدیران باید جست و جو کرد! مدیرانی که علی رغم هشدارهای متعدد کارشناسان، مدیریتی یکپارچه و علمی بر بخش آب نداشتند.
به گزارش ایسنا، با وجودیکه کاهش بارندگی و افزایش حرارت هوا طی دو دهه اخیر، از عوامل مهم در بروز کم آبی و مشکلات ناشی از آن محسوب میشود، اما ایران همواره جزو مناطق کم باران و کم آب در جهان بوده است و شاید با مدیریتی مناسب و بهره ورانه، میتوانستیم نسبت به ممانعت از بروز یا کاهش مشکلات اهتمام ورزیم.
اگرچه رسانهها هم جز انعکاس مشکل، کمتر به دنبال ارائه راهکار بودند و در مواردی هم که با انتقال دیدگاه های کارشناسان، مسیر کمک به مسئولان را طی میکردند، مدام با موانع و محدودیتهایی روبرو شدند.
امروز اما کم آبی به نقطه بحران رسیده است؛ نقطهای که تاثیر آن بر ابعاد مختلف زندگی افراد آرام آرام مشهود میشود؛ ابعاد کم آبی حالا به کم برقی هم منجر شده و شهروندان شهرهای بزرگی نظیر شیراز، روزهاست نوستالژی دهه شصت را تجربه میکنند.
خشکی و افزایش شدید عمق چاههایی که زمانی با اندیشه خودکفایی در تولید محصولاتی نظیر گندم و ذرت و جو و … علی رغم تمام تاکیدات و توصیه های کارشنان، دامن کشاورزان را گرفت، منجر به خشک شدن اراضی کشاورزی و کاهش تولیدات زراعی و به تبع آن دامی شد و در نهایت دامنه مهاجرت را از گروه سنی جوان به سمت میانسالان و کهنسالان روستایی کشید.
امروز اما هنوز همه مردم، مفهوم آب الفبای آبادانی را به خوبی درک نکردهاند، مردمی که آب را همچنان جارو میپندارند و مصرف بهینه آن را مد نظر ندارند.
استاندار و رییس شورای حفاظت منابع آب استان فارس هم در روزهای ابتدای خرداد، در جلسه این شورا کاهش اثرات کم آبی را در گرو خرد جمعی دانسته و استفاده از نظرات کارشناسان و صاحب نظران این حوزه را راهکاری برای آن بیان کرده بود!
اسماعیل تبادار گفته بود: اولویت سازگار با کم آبی دراستان فارس توجه به ممنوعیت کشت برنج در این استان و بررسی منظم و پیوسته مسائل و مدیریت آب در استان امری مهم و ضرورت اساسی است.
استاندار فارس بر فرهنگ سازی در ابعاد مدیریت مصرف و تغییر دیدگاه مصرف کنندگان هم تاکید کرده و اهتمام بیشتر برای بهبود وضعیت موجود را خواستار شده بود.
تبادار اعتراف کرد که مشکل خشکسالی از سال های گذشته بوده اما هیچ تغییری در بهره برداری از منابع آب در فارس رخ نداده است و امسال هم به واسطه کاهش چشمگیر بارندگی، شاهد بیشتر شدن مشکلات هستیم.
استاندار فارس بر اینکه بیش از 92 درصد از منابع آبی صرف کشاورزی میشود، صحه گذاشته و اعلام کرده بود که اگر تنها 10 درصد در مصرف آب بخش کشاورزی صرفه جویی شود، یک میلیارد مترمکعب بهره وری آب را شاهد بودیم!!
رئیس هیئتمدیره و مدیرعامل آبفای شیراز نیز خشکسالی، کمبود بارش، افزایش جمعیت، تأثیر مهاجرت و نداشتن الگوی مناسب مصرف در بخشهای مختلف را از عوامل موثر بر کم آبی دانست.
الله بخش نظرپور در گفت و گو با ایسنا گفت: امسال در فارس با 65 درصد کاهش بارش به نسبت میانگین بلندمدت و در شیراز با 51 درصد کاهش مواجه بودهایم .
نظر پور بابیان اینکه 77 درصد از کل آب مصرفی شیراز را منابع آب زیرزمینی تأمین میکنند، افزود: عمق چاههای آب در شیراز در سالهای گذشته حداکثر 200 متر بوده اما امروز حفر چاه برای برداشت آب به 300 متر رسیده است.
به گزارش ایسنا، تردیدی نیست که سهل انگاری در انجام وظایف مرتبط به بهره وری آب و انرژی از سال های گذشته تاکنون، از عوامل اصلی بروز بحرانهایی نظیر کم آبی است؛ به حتم اگر امروز هم به آنچه کارشناسان توصیه می کنند، به درستی و با سرعت عمل نشود، در آینده دامنه مشکلات گسترده تر از حال خواهد بود.
مدیر عامل و رییس هیئت مدیره شرکت آب منطقهای فارس نیز که مدت هاست دوری از رسانهها را اولویت خود قرارداده است، به مناسبت هفته صرفه جویی در مصرف مطالبی را مطرح و توسط روابط عمومی سازمان متبوعش منتشر کرد.
حمیدرضا دهقانی در مطلب منتشر شده توسط روابط عمومی آب منطقهای فارس گفته است: میانگین بارندگی استان امسال حدود 132 میلی متر است و متاسفانه پراکندگی این بارشها مناسب نیست؛ معنی اینکه امسال با کم آبی روبرو هستیم و سازگاری با این شرایط باید اولویت اول زندگی همه باشد!
دهقانی در خصوص وضعیت سدهای استان، نیز گفته بود: سدهای فارس 2 میلیارد و 921 میلیون متر مکعب گنجایش ذخیره آب دارندکه اکنون 745 میلیون مترمکعب آب قابل استفاده در این سدها جمع شده است.
مدیرعامل آب منطقهای فارس که سالهاست تصدی این مسئولیت را عهده دار است، عنوان کرده بود که سد درودزن با گنجایش 993 میلیون متر مکعب تنها 17 میلیون متر مکعب آب قابل استفاده دارد و در مخزن سد ملاصدرا با گنجایش ذخیره سازی 440 میلیون متر مکعب آب، هیچ آب قابل استفادهای نیست!
به گفته این مقام مسئول، در سد سلمان فارسی با 970 میلیون مترمکعب گنجایش ذخیره آب، 617 میلیون مترمکعب آب قابل استفاده و در سد تنگاب فیروزآباد با گنجایش 130 میلیون متر مکعب آب، 15 میلیون مترمکعب آب قابل استفاده موجود است؛ در سد رودبال نیز با 82 میلیون متر مکعب گنجایش ذخیره 68 میلیون متر مکعب آب وجود دارد که 10 میلیون متر مکعب آن حجم مرده محسوب می شود؛ حجم آب قابل استفاده سد چشمه عاشق نیز با 69 میلیون متر مکعب گنجایش ذخیره، حدود نصف، یعنی 36 میلیون متر مکعب است.
به گزارش ایسنا، تمام مدیران و مسئولان البته توصیههای اکیدی برای مردم دارند، مصرف بهینه آب، سازگاری با شرایط موجود، کشتهای جایگزین، خودداری از هدر دادن آب و ….
با وجودیکه کارشناسان و البته مسئولان تاکید دارند با صرفه جویی 10 درصدی در آب بخش کشاورزی و 20 درصدی در آب شرب شهری، میتوان امسال هم جان سالم از بحران کم آبی به در برد، اما وقتی به شبکه توزیع آب میرسیم، حجم هدرروی آب بیش از 2 برابر سایر کشورها است!!
امروز در شهری نظیر شیراز، هنوز قسمت هایی وجود دارد که فاقد کنتور آب است!! نقاطی نظیر اکبرآباد، قصرقمشه، دوکوهک و …. نقاطی که کنترلی بر میزان مصرف نیست!
حجم شبکه فرسوده توزیع آب در این کلانشهر، هیچ تناسبی با وسعت ترمیمها ندارد و بخشی از آب به واسطه همین فرسودگیها هدر میرود!
امروز در فارس که تولیدکننده 10 درصد از محصولات زراعی و باغی محسوب میشود، اکثر قریب به اتفاق کشاورزان کنتور هوشمند ندارند و هرچه بخواهند از چاهها برداشت میکنند! تعداد چاههای فاقد مجوز قانونی بسیار بیشتر از چاههای مجاز است و هنوز و هنوز محصولات پر آب بر نظیر برنج کشت میشود!!
امروز و هنوز نتوانستهایم در مباحث مدیریتی، شاهد تغییر و تحولی در مسیر بهره وری مطلوب تر آب باشیم و شهرداری باغچه ها و فضای سبز را با آب شرب و با روش غرق آبی آبیاری میکند!! چمن اصلی ترین گیاه زینتی خیابانها است و ….
اما امروز به مردم مصرف بهینه را توصیه میکنیم؛ موضوعی که در رفتارهای مدیریتی کمرنگ دیده میشود.
انتهای پیام