سرنوشت کل ورزش ایران در دستان دادگاه جودو
/ گفت‌وگو با مجید سعیدی، علی کفاشیان و سیدمصطفی هاشمی‌طبا /
امینه شکرآمیز، انصاف نیوز: مجید سعیدی -حقوقدان ورزشی- به انصاف نیوز می‌گوید: «ورزش جودو در اثر اتفاقاتی که سال گذشته افتاد تعلیق شد و این نگرانی را ایجاد کرد که این موضوع به کل ورزش ایران تسری پیدا کند. ولی هنوز به‌طور رسمی اعلام نشده که کل ورزش ایران تعلیق شده است. یکی از دلایلی که هنوز اعلام رسمی نکرده‌اند این است که منتظر رای پرونده‌ی جودو هستند؛ البته جنبه‌های سیاسی آن که سر جای خودش باقی است. ولی عامل اصلی همین رای پرونده‌ی جودو است که منتظرند ببینند نتیجه به چه نحوی خواهد بود؛ اگر توافقی صورت بگیرد، موضوع تعلیق یا محرومیت کل ورزش ایران هم عملا منتفی می‌شود.
رویکرد وزارت ورزش با توجه به اتفاقاتی که افتاده، رو به سمت تدوین مقررات جدید با نگاه به اساسنامهی کمیته‌ی بین‌المللی المپیک است. یعنی سعی دارند قوانین را با توجه به عرف و مقررات داخلی کشورمان به‌روز کنند. قطعا نمی‌شود همه‌ی قوانین و مقررات را تغییر داد؛ این کار با عرف و شرعی که در داخل کشورمان مدنظر است تناقض دارد. فقط روی موادی کار می‌کنند که مبهم بوده است و می‌توانستند به‌صورت واضح و آشکار آنها را تنقیح کنند و به تصویب برسانند. وقتی اساسنامهی جدید المپیک به تصویب برسد، مقررات جدیدی وضع می‌شود؛ چه درمورد کمیسیون‌های زیرمجموعه‌ی کمیته‌ی ملی المپیک، چه درمورد فرایند رسیدگی‌ها و چه درمورد اعزام ورزشکاران و مربیان و سایر مسائل.»
بعد از باخت سعید ملایی (جودوکار ایرانی) دربرابر حریف بلژیکی در مسابقات قهرمانی جهان در سال گذشته، اتفاقاتی افتاد که منجر به تعلیق فدراسیون جودو شد؛ اگر ملایی در دیدار با حریف بلژیکی پیروز می‌شد باید با نماینده‌ی اسرائیل مسابقه می‌داد. چند روز پیش دادگاه حکمیت ورزش (CAS) بر سر این موضوع برگزار شد. دادگاه ۳۰ روز مهلت داده است تا فدراسیون جهانی با فدراسیون جودوی ایران رایزنی کنند و به تعامل برسند. از طرفی کمیته‌ی بین‌المللی المپیک تهدید کرده است که اگر ایران نتواند مشکل رویارویی با ورزشکاران اسرائیلی را حل کند، کل ورزش ایران را از حضور در بازی‌های آسیایی و بین‌المللی محروم می‌کند.
انصاف نیوز درمورد ایده‌ها و راه‌حل‌های جایگزینی که برای حل مسئله‌ی رویارویی ورزشکاران ایرانی با نمایندگان اسرائیل در مسابقات ورزشی وجود دارد با مجید سعیدی -حقوقدان ورزشی- علی کفاشیان -دبیرکل سابق کمیته‌ی ملی المپیک- و سیدمصطفی هاشمی‌طبا -رئیس سابق کمیته‌ی ملی المپیک- گفت‌وگویی داشته است.
مجید سعیدی افزایش قدرت دیپلماسی ورزشی با تربیت افراد متخصص را راه‌کاری برای حل این مشکل می‌داند. او می‌گوید: «راه‌حلی که به ذهنم می‌رسد این است که باید با تربیت متخصصین حقوق ورزش و با فرستادن آنها در مجامع مختلف بین‌المللی از طریق کاندیدا شدن، قدرت دیپلماسی خود را با تبیین اهداف و آرمان‌هایی که داریم روشن کنیم. این می‌تواند برای رفع بسیاری از مشکلات و تعلیق‌ها کمک‌کننده باشد. اگر این اقدامات را انجام ندهیم و بخواهیم با همین وضعیت ادامه دهیم مسئله پیچیده‌تر می‌شود».
این حقوقدان ورزشی درمورد لزوم وجود نماینده در مجامع بین‌المللی ادامه داد: «باید در فدراسیون‌های مختلف بین‌المللی افرادی را داشته باشیم که بتوانند تبیین‌کننده و روشن‌کننده‌ی آرمان‌های ورزشی ما باشند و موضوع را روشن و شفاف کنند. خیلی از مسائلی که وجود دارد جوسازی‌های بیخودی است؛ براساس لابی‌هایی که در فدراسیون جهانی وجود دارد، جوسازی‌های مختلف سیاسی می‌کنند و می‌گویند ایران این‌طور بوده و آن‌طور بوده است. در صورتی که اگر نماینده‌ای داشته باشیم که از حق و حقوق ما دفاع کند، مسائل را تبیین کند و وسیله‌ی ارتباطی ما باشد، خیلی از مشکلات حل می‌شود و دیگر به تعلیق و برگزاری دادگاه نخواهد کشید.»
مجید سعیدی درمورد رای دادگاه حکمیت ورزش گفت: «وکیل پرونده اخیرا مطلب خیلی کوتاهی را خدمت همه‌ی افکار عمومی تبیین کردند؛ گفتند که دادگاه ۳۰ روز مهلت داده است برای اینکه فدراسیون جهانی با فدراسیون جودوی ایران به تعامل برسند. رئیس فدراسیون ما تبیین کردند که رویکرد فدراسیون جودوی ایران چیز دیگری است و توضیح دادند که چطور خلاف آنچه اتفاق افتاده، مسئله را خیلی بزرگ کرده‌اند. من خوش‌بین هستم که اتفاقات خوبی می‌افتد. اگر بحث سیاسی را کنار بگذاریم و در این مهلت باقی‌مانده صحبت‌ها و مذاکرات خوبی بین روسای دو فدراسیون اتفاق بیافتد، انشاءالله شاهد رفع تعلیق و حضور ورزشکاران ایرانی در مسابقات بین‌المللی جودو خواهیم بود».
علی کفاشیان در گفت‌وگو با انصاف نیوز رویکرد ایران در برابر ورزشکاران اسرائیلی را «سیاست کلی نظام» می‌داند و می‌گوید ایده‌ی جایگزینی را نمی‌شناسد. سیدمصطفی هاشمی‌طبا نیز می‌گوید «هیچ راه‌حل جایگزینی در مواجهه با نمایندگان اسرائیل وجود ندارد».
متن کامل این گفت‌وگوها را می‌توانید در ادامه بخوانید:
علی کفاشیان: نباید به اسرائیل اجازه‌ی شرکت در مسابقات آسیایی داده شود
علی کفاشیان در پاسخ به این سوال که چطور می‌توانیم مشکل رویارویی با ورزشکاران اسرائیلی را حل کنیم، به انصاف نیوز گفت: «مسئله این است که اسرائیل نمی‌تواند در مسابقات آسیایی شرکت کند و نباید هم هیچ‌وقت در شرایط فعلی این اجازه به اسرائیل داده شود که شرکت کند. در مسابقات جهانی هم به هر صورت ما باید به نحوی بتوانیم برنامه‌های ورزشی خودمان را هماهنگ کنیم که در گروهی که اسرائیل هست نیفتیم. ولی یک جاهایی قرعه‌کشی انجام می‌شود و ناچارا در گروه اسرائیل قرار می‌گیریم و مجبوریم با آنها روبه‌رو نشویم.»
«سیاست کلی نظام است»
کفاشیان در پاسخ به این سوال که چه ایده‌ها و راه‌حل‌های جایگزینی وجود دارد که سر مسئله‌ی رویارویی با ورزشکاران اسرائیلی تعلیق نشویم، گفت: «من ایده‌ی خاصی نمی‌شناسم. چون این جزو سیاست‌های کلی نظام است. سیاست‌های کلی نظام می‌گوید که ما باید درکمیته به این کار عمل کنیم. در بقیه موارد [غیر از ورزش] هم ما اسرائیل را قبول نداریم و به رسمیت نمی‌شناسیم. به همین خاطر است که با ایران دشمنی می‌کند، تحریم می‌کند و… ولی ما مقاومت می‌کنیم. در ورزش هم همین‌طور است. سیاست کلی نظام این را به ما حکم می‌کند و ما باید آن را اجرا کنیم.»
کفاشیان در پاسخ به این سوال که سایر کشورهایی که با هم در میادین ورزشی روبه‌رو نمی‌شوند چه راه‌کارهایی را به‌کار می‌برند، گفت: «اینها مواردی نادر است و همیشگی نیست؛ یک مقطع کوتاهی پیش می‌آید و بعد از بین می‌رود. یعنی حساسیت‌های آنها مثل ما نیست. ایران اصلا قبول ندارد که کشوری به اسم اسرائیل وجود دارد. چون این مسائل برای سایر کشورها موردی است، آن را به‌گونه‌ای حل می‌کنند.»
«ما مشکلی نداریم، آنها مشکل‌شان را حل کنند»
کفاشیان در پاسخ به این سوال که شما تهدید کمیته بین‌المللی المپیک را چقدر جدی می‌دانید که گفته است اگر نتوانیم مشکل‌مان را با اسرائیل حل کنیم کل ورزش ایران را محروم می‌کند، گفت: «ما که مشکلی نداریم! آنها باید مشکل‌شان را حل کنند؛ یا اسرائیل را جلوی ما قرار ندهند یا اصلا آن را در مسابقات شرکت ندهند.»
هاشمی‌طبا: هیچ راه‌حل جایگزینی نداریم
مصطفی هاشمی‌طبا در پاسخ به این سوال که برای حل مشکل رویارویی با اسرائیل چه راه‌حل جایگزینی وجود دارد، به انصاف نیوز گفت: راه‌حلی وجود ندارد؛ ما هیچ راه‌حل جایگزینی نداریم.
مجید سعیدی: عدم رویارویی با ورزشکاران اسرائیلی فقط مختص ما نیست
مجید سعیدی -کارشناس ارشد حقوق بین‌الملل- درمورد مساله‌ی ایران در رویارویی با ورزشکاران اسرائیلی، به انصاف نیوز گفت: «از ورزش می‌توان برای فراهم کردن زمینه‌ی تفاهم و گفت‌وگو، آماده کردن بستر مناسب برای مدیریت و حل‌وفصل منازعه‌ها و بحران‌ها در سطوح مختلف استفاده کرد. ورزش می‌تواند پیام‌آور و سفیر صلح بین‌المللی باشد که رویدادهای ورزشی بزرگ مانند بازی‌های المپیک، بازی‌های آسیایی و بازی‌های دوستانه میان ملت‌ها نمونه‌هایی برای اثبات این مدعی است. در واقع، مطابق منشور المپیک ورزش کردن حقی بشری است که انسان‌ها بدون هیچ‌گونه تبعیض می‌توانند از آن بهره‌مند شوند. بین سال های 2003 تا 2007 مجمع به‌طور سالیانه و از سال 2008 هر دو سال یک‌بار قطعنامه‌هایی را صادر نموده که مجموعا تحت عنوان «ورزش ابزاری برای ارتقاء آموزش، سلامت، توسعه و صلح» نام‌گذاری شده است. باور سازمان ملل متحد در مورد نقش ورزش در جهت صلح و توسعه، این است که ورزش توان آن را دارد تا جهان را دگرگون کند. با در نظر داشتن چنین ایده‌ای، دفتر ورزش برای صلح و توسعه‌ی سازمان تاسیس شد و ششم آوریل «روز بین‌المللی ورزش برای صلح و توسعه» نامیده شد.
در نقطه‌ی مقابل بر اساس کنوانسیون بین‌المللی منع و مجازات جنایت آپارتاید -که طی قطعنامه‌ای در سال 1973 به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل رسیده و کشور ما هم در سال ۱۳۶۳ به آن ملحق شده است- هرگونه تبعیض نژادی، جنایت، کشتار و اقسام آن که امروزه توسط رژیم صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی در حال ارتکاب است، محکوم شده و سیاست کشور ما در امر ورزش هم بر همین مبنا انجام می‌شود. یعنی رویکرد بین‌المللی کشور ما در مقابله با رژیم صهیونیستی در امر ورزش به این صورت است. عدم رویارویی با ورزشکاران اسرائیلی فقط مختص ما نیست؛ نمونه‌های دیگری در کشورهای مختلف وجود دارد. ورزشکاران آرژانتین و الجزایر و حتی پرتغال در یک برهه‌ای از مسابقه با ورزشکاران اسرائیل خودداری می‌کردند. این نشان می‌دهد که کشورهای مختلف با تبعیض و اشغالگری مبارزه می‌کنند.
این سیاست اصولی ما است و براساس همین در حال پیشروی هستیم. سیاست خارجی جمهوری اسلامی «دفاع از مظلومین و مبارزه با مستکبرین» است. باید به پیامی که در ورزش متصاعد می‌کنیم، در سطح بین‌المللی و فارغ از این مسائل نگاه شود. فدراسیون‌های مختلف جهانی نسبت به این موضوع -براساس لابی‌های مختلف بعضی از کشورها- عملکرد متفاوتی دارند. این مساله به عملکرد خود آن فدراسیون‌ها برمی‌گردد و ما نمی‌توانیم آن را به کشور خودمان تعمیم دهیم.»
چرا ایران بیشتر از سایر کشورها تعلیق می‌شود؟
سعیدی در پاسخ به این سوال که بقیه‌ی کشورها در مواجهه با این مسئله چه کار می‌کنند که به اندازه‌ی ما تعلیق نمی‌شوند، گفت: «ورزشکاران، خودشان می‌توانند تصمیم‌گیری کنند؛ یعنی در انتخاب این موضوع آزادند و می‌توانند تصمیم‌گیری کنند که آیا مسابقه بدهند یا ندهند. مثلا مسابقه ندادن ورزشکاران برخی کشورها با کشورهای دیگر -ازجمله روسیه با اوکراین و اسپانیا با مراکش- در یک زمان مقطعی بوده و به خاطر مسائل سیاسی که وجود داشته در دوره‌ای اتفاق افتاده است. همان‌طور که گفتم اصل ورزش فارغ از بحث سیاسی ایجاد تفاهم، صلح، آشتی و گفت‌وگو است. اینکه ورزشکاران از حضور در مسابقات ورزشی -به دلیل مناقشات سیاسی که بین برخی کشورها ایجاد می‌شده است- خودداری می‌کردند، براساس سیاستی بوده که فدراسیون آن کشورها در مقابل کشور طرف متخاصم اتخاذ می‌کرده است.
اما چرا کشور ما بیشتر درگیر این موضوع بوده است؟ کشور ما خیلی روشن در مقابل رژیم آپارتاید و جنایتکار صهیونیستی برخورد می‌کند؛ برخلاف کشورهای دیگر که خیلی مقطعی روی آن عمل می‌کنند. به‌خاطر لابی‌هایی که در فدراسیون‌های بین‌المللی یا در سازمان‌های بین‌المللی -چه در حوزه‌ی ورزش و چه در حوزه‌های دیگر- وجود دارد، درمورد کشور ما شدیدتر برخورد می‌کنند.
«زور و اجباری وجود ندارد»
این‌طور نیست که زور یا اجباری وجود داشته باشد یا اینکه فدراسیون‌های ما ورزشکاران‌شان را اجبار کنند که مسابقه ندهند. ورزشکاران ما مختار هستند؛ همان‌طور که نمونه‌های خیلی زیادی را در طول این دوره‌ی ۴۰ ساله داریم که ورزشکاران ما از رویارویی با ورزشکاران رژیم صهیونیستی به میل خود خودداری کردند.»
وقتی ورزشکاری به انتخاب خود حاضر به رویارویی با حریفی نشود، خودِ آن ورزشکار تعلیق یا محروم می‌شود. سعیدی درباره‌ی تعلیق ورزشکار به‌جای فدراسیون گفت: «آن ورزشکار به اختیار خودش این کار را انجام داده و خودش این محرومیت را متحمل شده است. ولی ما تا به حال چنین چیزی نداشتیم که فدراسیون، ورزشکاران را اجبار کند که مسابقه ندهند.»
چه کنیم تا تعلیق نشویم؟
سعیدی درمورد راه‌حل‌های جایگزینی که می‌توانیم در رویارویی با ورزشکاران اسرائیل در پیش بگیریم تا تعلیق نشویم، گفت: «راه حل آن این است که باید قدرت دیپلماسی ورزشی‌مان را به‌طور خیلی مشخصی افزایش بدهیم. تا زمانی که در مجامع بین‌المللی ورزشی (کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC)، فدراسیون جهانی فوتبال (FIFA) و جاهای دیگر) نماینده‌ای نداشته باشیم که بتواند آرمان‌ها و اهداف ما را ارائه کند و گفت‌وگو و رایزنی کند، این مساله تکرار می‌شود. همان‌طور که گفتم به‌خاطر لابی‌هایی که وجود دارد و بر اثر نفوذهایی که افراد در فدراسیون‌های مختلف دارند، فشار روی ورزشکاران ما بیشتر می‌شود.
راه‌حلی که به ذهنم می‌رسد این است که باید با تربیت متخصصین حقوق ورزش و با فرستادن آنها در مجامع مختلف بین‌المللی از طریق کاندیدا شدن، قدرت دیپلماسی خود را با تبیین اهداف و آرمان‌هایی که داریم روشن کنیم. این می‌تواند برای رفع بسیاری از مشکلات و تعلیق‌ها بسیار کمک‌کننده باشد. اگر این اقدامات را انجام ندهیم و بخواهیم با همین وضعیت ادامه دهیم مساله پیچیده‌تر می‌شود.
«لابی‌هایی که وجود دارد باعث تعلیق ایران می‌شود»
از طرف دیگر باید در فدراسیون‌های مختلف بین‌المللی افرادی را داشته باشیم که بتوانند تبیین‌کننده و روشن‌کننده‌ی آرمان‌های ورزشی ما باشند و موضوع را روشن و شفاف کنند. خیلی از مسائلی که وجود دارد جوسازی‌های بیخودی است؛ براساس لابی‌هایی که در فدراسیون جهانی وجود دارد، جوسازی‌های مختلف سیاسی می‌کنند و می‌گویند ایران این‌طور بوده و آن‌طور بوده است. در صورتی که اگر نماینده‌ای داشته باشیم که از حق و حقوق ما دفاع کند، مسائل را تبیین کند و وسیله‌ی ارتباطی ما باشد، خیلی از مشکلات حل می‌شود و دیگر به تعلیق و برگزاری دادگاه نخواهد کشید.»
«به رای دادگاه حکمیت ورزش خوش‌بین هستم»
مجید سعیدی درمورد دادگاه حکمیت ورزش (CAS) که چندی پیش بر سر محرومیت جودوی ایران برگزار شد، گفت: «وکیل پرونده اخیرا مطلب خیلی کوتاهی را خدمت همه‌ی افکار عمومی تبیین کردند؛ گفتند که دادگاه ۳۰ روز مهلت داده است برای اینکه فدراسیون جهانی با فدراسیون جودوی ایران به تعامل برسند. رئیس فدراسیون ما تبیین کردند که رویکرد فدراسیون جودوی ایران چیز دیگری است و توضیح دادند که چه‌طور خلاف آنچه اتفاق افتاده، مساله را خیلی بزرگ کرده‌اند. وگرنه اهداف و برنامه‌های ورزش جودو مشخص است. من خوش‌بین هستم که اتفاقات خوبی می‌افتد. اگر بحث سیاسی را کنار بگذاریم و در این مهلت باقی‌مانده صحبت‌ها و مذاکرات خوبی بین روسای دو فدراسیون اتفاق بیفتد، انشاءالله شاهد رفع تعلیق و حضور ورزشکاران ایرانی در مسابقات بین‌المللی جودو خواهیم بود.»
تاثیر اعدام نوید افکاری روی پرونده‌ی جودو
سعیدی در پاسخ به این سوال که اعدام نوید افکاری چه تاثیری روی رای دادگاه حکمیت ورزش خواهد گذاشت، گفت: «به نظر من ارتباطی بین اعدام نوید افکاری و دادگاه حکمیت ورزش نیست. این باز برمی‌گردد به جوسازی‌هایی که رسانه‌های مختلف خبری و سیستم‌های مختلف در رابطه با این موضوع دارند. اگر این موضوع یک مساله‌ی داخلی است که سایر کشورها نباید روی آن خیلی حساسیتی داشته باشند، اگر هم مساله‌ی حقوق بشر مطرح است پس چرا درمورد سایر کشورها مثل عربستان که اعدام‌های بی‌جهت زیادی انجام می‌دهند، اینقدر موضوع را گسترده نمی‌کنند؟
ارتباط دادن این مساله به اعدام نوید افکاری و بازتابی که در سطح بین‌المللی و جهانی داشته است، نگاهی است که خوشبختانه یا متاسفانه در ایران زیاد است. خبرگزاری‌های مختلف هر اتفاقی که در ایران می‌افتد را سریع برجسته می‌کنند و رنگ حقوق بشری به آن می‌زنند. به نظر من اینقدر که روی ایران متمرکز شده‌اند روی کشورهای دیگر -حتی روی کشورهای حوزه‌ی خلیج‌فارس که در آنها اینقدر نقض حقوق بشر صورت می‌گیرد- متمرکز نشده‌اند.
بخشی از آن به عملکرد ما برمی‌گردد که باید فعال‌تر عمل کنیم. بخشی از آن هم به‌خاطر خباثت و دشمنی واضح و آشکاری است که بعضی از خبرگزاری‌ها و سیاست‌مداران با نفس عملکرد سیستماتیک ما دارند. اگر به دادگاه حکمیت ورزش فارغ از بحث سیاسی نگاه شود، می‌توان امیدوار بود که اتفاق خوبی بیفتد.»
«تعلیق ورزش ایران هنوز به‌صورت رسمی اعلام نشده است»
کمیته‌ی بین‌المللی المپیک تهدید کرده است که اگر ایران مشکل رویارویی با ورزشکاران اسرائیلی را حل نکند، کل ورزش ایران را از حضور در رقابت‌های آسیایی و بین‌المللی محروم می‌کند. سعیدی درمورد تصور برخی مبنی بر تعلیق شدن کل ورزش ایران گفت: «من از کسانی که از این موضوع اطلاع داشتند و آقایانی که در کمیته‌ی ملی المپیک دست‌اندرکار هستند تحقیقی به عمل آوردم؛ به من گفتند که هنوز هیچ مطلب رسمی به ما ابلاغ نشده است مبنی بر اینکه ما را تعلیق کرده‌اند.
ورزش جودو در اثر اتفاقاتی که سال گذشته افتاد تعلیق شد و این نگرانی را ایجاد کرد که ممکن است این موضوع به کل ورزش ایران تسری پیدا کند. ولی هنوز به‌طور رسمی اعلام نشده که کل ورزش ایران تعلیق شده است. یکی از دلایلی که هنوز اعلام رسمی نکرده‌اند این است که منتظر رای پرونده‌ی جودو هستند؛ البته جنبه‌های سیاسی آن که سر جای خودش باقی است. ولی عامل اصلی همین رای پرونده‌ی جودو است که منتظرند ببینند نتیجه به چه نحوی خواهد بود؛ اگر توافقی صورت بگیرد، موضوع تعلیق یا محرومیت کل ورزش ایران هم عملا منتفی می‌شود.»
تهدیدی که بر سر زبان‌ها افتاده است
سعیدی در پاسخ به این سوال که آیا تهدید کمیته‌ی بین‌الملل المپیک مبنی بر تعلیق و محروم‌سازی کل ورزش ایران اصلا اتفاق افتاده است، گفت: صرفا بر سر زبان‌ها افتاده است که کمیته‌ی بین‌المللی المپیک تهدید کرده است که اگر این روند ادامه پیدا کند، کل ورزش ایران تعلیق یا محروم می‌شود. اما به‌صورت کتبی چیزی به وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک ما ابلاغ نشده است. دست‌اندکاران کمیته‌ی ملی المپیک گفتند «شاید در خبرگزاری‌ها و سایر منابع خبری چنین چیزی اعلام شده باشد؛ ولی هنوز به‌صورت رسمی و مکتوب چیزی به ما ابلاغ نشده است».
قلقلکی در راستای تعلیق فدراسیون جودو
سعیدی در پاسخ به این سوال که این تهدید چقدر جدی است و چه اقداماتی برای آن انجام شده است، گفت: «من فکر نمی‌کنم که این تهدید خیلی جدی باشد. این هم قلقلکی در راستای تعلیق فدراسیون جودو است که برخی موضوع را به کمیته‌ی بین‌المللی المپیک بردند تا بتوانند کل ورزش ایران را به‌واسطه‌ی این موضوع زیر سوال ببرند. یعنی سال‌ها به‌دنبال این بودند که بخواهند سر این مساله یک فشار خیلی جدی به ورزش ایران وارد کنند. مساله‌ی جودو مستمسکی شد برای بعضی ها در سطح بین‌المللی تا بتوانند این موضوع را در کمیته‌ی بین‌المللی با فشار خیلی بیشتری پیگیری کنند. ولی من فکر نمی‌کنم که این موضوع خیلی جدی باشد. با توجه به اهدافی که کمیته‌ی بین‌المللی المپیک و پاراالمپیک در منشورشان آورده‌اند مبنی بر اینکه «ورزش ابرازی است برای تحقق صلح فارغ از نگاه سیاسی و ابزاری»، به نظر من وقتی رای دادگاه حکمیت ورزش مشخص شود، آن مساله هم حل می‌شود.
تغییر رویکرد فدراسیون‌ها در جهت قوانین و مقررات بین‌المللی
همچنین در فدراسیون‌ها این رویکرد به‌وجود آمده است که بتوانند خودشان را با قوانین و مقررات بین‌المللی آپدیت (به‌روز) کنند. وزیر ورزش همین چند روز پیش اعلام کردند که به‌واسطه‌ی تحریم‌ها، قضیه‌ی عدم ورود بازیکنان و مربیان خارجی به کشور تا یک سال دیگر تمدید می‌شود. ورزش کشور ما با وجود تحریم‌ها سعی دارد خود را از لحاظ اخلاق و رفتار و همچنین اساس قوانین و مقررات با اساسنامه‌های بین‌المللی -مخصوصا کمیته‌ی بین‌المللی المپیک و پارالمپیک و همچنین اساسنامهی CAS- به‌روز کند. چون ناچار است؛ ما ناچاریم که برای جلوگیری از هزینه‌ها (چه در فرایند رسیدگی‌ها و چه در بازی‌های سیاسی که برای‌مان درست می‌کنند)، به این سمت پیش برویم. ما باید بتوانیم قوانین و مقررات را با توجه به قوانین و مقررات داخلی از یک سو و به‌منظور کاهش هزینه‌های بین‌المللی، سیاسی و اقتصادی از سوی دیگر، به‌روز کنیم.
از بعد حقوقی یکی از مواردی که قرار است به‌روز شود «نهاد داوری» است که پایان‌نامه من در مقطع کارشناسی ارشد در همین حوزه به نگارش درآمد؛ بنده پیشنهاد تأسیس نهاد ملی داوری ورزش با توجه به الزامات بین‌المللی را دادم که با تأسیس این نهاد در خیلی از موارد اقتصادی و رسیدگی‌ها صرفه‌جویی به عمل خواهد آمد. برخی دیگر از مقررات کمیته‌ی ملی المپیک هم قرار است به‌روز شود که چون اساسنامهی جدید هنوز به تصویب کامل نرسیده است مشخص نیست که دقیقا کدام مقررات تغییر خواهد کرد.
رویکرد وزارت ورزش با توجه به اتفاقاتی که افتاده رو به سمت تدوین مقررات جدید با نگاه به اساسنامهی کمیته‌ی بین‌المللی المپیک است. یعنی سعی دارند قوانین را با توجه به عرف و مقررات داخلی کشورمان به‌روز کنند. قطعا نمی‌شود همه‌ی قوانین و مقررات را تغییر داد؛ این کار با عرف و شرعی که در داخل کشورمان مدنظر است تناقض دارد. فقط روی موادی کار می‌کنند که مبهم بوده است و می‌توانستند به‌صورت واضح و آشکار آنها را تنقیح کنند و به تصویب برسانند. وقتی اساسنامهی جدید المپیک به تصویب برسد، مقررات جدیدی وضع می‌شود؛ چه درمورد کمیسیون‌های زیرمجموعه‌ی کمیته‌ی ملی المپیک، چه درمورد فرایند رسیدگی‌ها و چه درمورد اعزام ورزشکاران و مربیان و این‌جور مسائل.
مجید سعیدی در پاسخ به این سوال که آیا درباره‌ی پیشنهادات مطرح‌شده توسط کارشناسان درمورد اینکه کدام مقررات یا کدام ماده یا بند اساسنامه تغییر کند هیچ اطلاعاتی در دسترس نیست، گفت: «در اساسنامه‌ها -چه اساسنامهی کمیته‌ی ملی المپیک و چه اساسنامهی جاهای دیگر- روی این موضوع به‌طور خیلی مشخص مانور نداده‌اند و به‌صورت کلی به آن اشاره کرده‌اند. در منشور کمیته‌ی بین‌المللی المپیک هم همه‌ی موارد کلی است؛ مگر اینکه حالا بیایند به این موضوع به‌طور خاص اشاره کنند. ولی هنوز درمورد آن تصمیم نگرفته‌اند.
«موفقیت در پرونده‌ی جودو سایه‌ی تهدیدهای دیگر را هم از بین می‌برد»
فعلا منتظر رای پرونده‌ی جودو هستیم؛ این پرونده خیلی مهم است. اگر بتوانیم طوری عمل کنیم که نتیجه به نحو شایسته‌ای به نفع ما تمام شود، عملا سایه‌ی تهدیدهای دیگر هم از بین خواهد رفت و ورزش کشور ما دیگر این واهمه و ترس را نخواهد داشت که این موضوع در آینده گریبان‌گیر ورزش‌های دیگر هم بشود. همه‌ی دوستان امیدوار هستند که انشاءالله به نتیجه‌ی قابل قبولی در این پرونده خواهیم رسید؛ ولی هنوز جزییات آن منتشر نشده است، چون وکیل پرونده هم چیزی را مطرح نکرده‌اند. باید ببینیم طی چند روز آینده چه اتفاقی خواهد افتاد.»
«دیپلماسی ورزشی باید برای ورزشکاران تبیین شود»
سعیدی در پاسخ به این سوال که آگاه‌سازی مردم در این زمینه چقدر می‌تواند کمک‌کننده باشد، گفت: «آگاهی‌سازی عمومی که خیلی خوب است؛ البته باید در چهارچوب سیاست‌های مشخص هر کشوری صورت بگیرد. یعنی باید براساس چهارچوب‌های مشخص‌شده در فدراسیون یا سازمان مربوطه باشد. آگاهی از اطلاعات جزو حقوق بنیادین است.
هرچند که آگاهی‌بخشی در هر زمینه‌ای می‌تواند باعث شفافیت موضوع باشد؛ اما درباره‌ی این مساله تاکید من بیشتر روی ورزشکاران است؛ دیپلماسی ورزشی ما باید برای ورزشکاران خودمان و در سیاست داخلی به‌صورت روشن تبیین شود. تاکید من بیشتر روی قوانین و مقررات است؛ باید قوانین و مقررات هر فدراسیونی برای هر ورزشکاری در داخل به‌صورت مشخص تبیین شود و باید بتوانیم حقوق ورزش را در دانشگاه‌ها تدریس کنیم و متخصصین حقوق ورزش را تربیت کنیم. در این صورت آگاهی‌بخشی که از این طریق به ورزشکاران ما داده می‌شود خود نوید آینده‌ی خیلی خوبی برای ورزش ما خواهد بود و دیگر جلوی این همه ضرر و زیان معنوی و مادی گرفته خواهد شد. همه‌ی اینها مستلزم این است که بتوانیم زمینه‌ی ورود متخصصین حقوق ورزش را در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری فراهم کنیم. همچنین مستلزم این است که در سطح علمی و در سطح دانشگاه‌ها رشته‌ی حقوق ورزش را تاسیس کنیم تا دانشجوها و جوانانی که به این حوزه علاقه‌مند هستند بیایند. این کار باعث می‌شود که برای مردم و افکار عمومی تبیین شود که چرا ورزش کشور ما باید از این قوانین و مقررات تبعیت بکند.»
مسابقه ندادن با اسرائیل تاثیری داشته است؟
سعیدی در پاسخ به این سوال که آیا تا به امروز مسابقه ندادن ورزشکاران ایرانی با نمایندگان اسرائیل روی انزوای اسرائیل در جهان تاثیری گذاشته و پیامی را منتقل کرده است، گفت: «پیام که قطعا داشته است؛ این‌طور نیست که تاثیری نگذاشته باشد. به هر حال بازی نکردن یک ورزشکار با سایر ورزشکاران، این سوال را در سطح افکار جهانی ایجاد می‌کند که چرا این اتفاق افتاده است. مسابقه ندادن با نمایندگان اسرائیل به‌خودی‌خود می‌تواند این پیام را داشته باشد که ورزشکاری که قرار بوده با ما روبرو شود نماینده‌ی یک تفکر است؛ تفکری به نام تفکر اشغالگری رژیمی که بر مبنای تبعیض عمل می‌کند و در حال ظلم کردن در سرزمین‌های اشغالی است. همین می‌تواند باعث تبیین افکار و عملکرد رژیم صهیونیستی شود. این‌طور نیست که عدم رویارویی با نمایندگان اسرائیل بی‌تاثیر بوده باشد؛ قطعا موثر بوده است.
اگر افراد تربیت‌شده‌ای را در سطح بین‌المللی داشتیم؛ اینها می‌توانستند روندی را که آن ورزشکار ایجاد کرده است ادامه دهند و نتایج خیلی درخشان‌تری ایجاد کنند. اما همین بازی نکردن هم به‌تنهایی حول یک پیام است؛ چه وقتی ورزشکاران خودمان دربرابر اسرائیل بازی نکنند و چه ورزشکاران کشورهای دیگر با سایر کشورها. بازی نکردن یک ورزشکار ایرانی با نمایندگان اسرائیل -به‌خودی‌خود- نشان می‌دهد که او مخالف سیاست‌های کشور حامی آن ورزشکار طرف مقابل است؛ یعنی رژیمی که آمده و سرزمین فلسطین را غصب کرده است. به نظر من تاثیر مستقیمی داشته است. اما برای رسیدن به نتیجه‌ی نهایی نیازمند دیپلماسی موثر و قوی ورزشی هستیم.»
«هر کاری می‌کنند باید در راستای سیاست‌های کلی نظام باشد»
سعیدی درمورد صحبت‌های هاشمی‌طبا و کفاشیان، مبنی بر اینکه رویکرد ایران در برابر ورزشکاران ایرانی، سیاست کلی نظام است و راه‌حلی ندارد، گفت: «همه‌ی حرف‌شان کاملا صحیح است؛ یعنی واقعا سیاست کلی نظام بر این است که در هیچ عرصه‌ای -چه ورزشی، چه فرهنگی، چه اقتصادی و چه اجتماعی- ما با رژیم صهیونیستی ارتباطی نداشته باشیم. اصل هدف ما مبارزه با نژادپرستی، دفاع از مظلومین و مبارزه با مستکبرین است. دوستان دارند قدم‌هایی امیدوارکننده را برمی‌دارند که باعث شود ورزش کشور ما در سال‌های آینده با این مسائل روبرو نشود و پرونده‌ای مثل پرونده‌ی جودو -که کل ورزش کشور را تهدید می‌کند- برای آن درست نشود. اما همان‌طور که آقای کفاشیان و آقای هاشمی‌طبا فرمودند این رویکرد (مسابقه ندادن با ورزشکاران اسرائیلی) جزو سیاست‌های کلی نظام است؛ کار آنچنان خاصی را دوستان نمی‌توانند انجام دهند مگر اینکه در راستای این سیاست‌ها باشد. شاید در مواردی که با سیاست‌های کلی نظام در تضاد نباشد بتوانند کاری انجام دهند و ابهاماتی که در ذهن مسئولین ورزش بین‌المللی وجود دارد را تا حدودی برطرف کنند.
کرونا چه تاثیری روی پرونده‌ی جودو گذاشت؟
رسیدگی به پرونده‌ی جودو مصادف با شیوع ویروس کرونا شد؛ به‌دلیل کرونا عملا ارتباطات بین‌المللی کم شد، در نتیجه این قضیه یک‌مقداری ریشه‌دار شد و بحث تهدیدهای بین‌المللی هم عاید ما شد. ولی اگر مثلا مسابقات المپیک مانند گذشته برگزار می‌شد؛ حضور ورزشکاران ما، عوامل اجرایی وزارت‌خانه، فدراسیون و کمیته‌ی ملی المپیک در آنجا باعث می‌شد خیلی از این موارد به‌راحتی برطرف شود. متاسفانه به‌خاطر کرونا این اتفاق نیفتاد و این قضیه ریشه‌دارتر شد. اما اگر اتفاق خاص دیگری نیفتد و مساله‌ی سیاسی برجسته نشود؛ در صورت موفقیت‌آمیز بودن پرونده‌ی جودو این امیدواری وجود دارد که دیگر شاهد این گونه مسائل نباشیم.»
انتهای پیام
