آقای رئیس جمهور! هلال احمر مستقل بماند

علی صارمیان، پژوهشگر حوزه بحران و هلال احمر، معتقد است که در جمعیت هلال احمر تا پایان کرونا نیازمند تثبیت و تقویت هستیم.

متن گفت‌وگو با او در پی می‌آید:

به نظر می‌رسد که تغییرات دولت به هلال احمر رسیده است و عده ای برای آقای رئیسی رزومه فرستاده‌اند؛ مدیر جدید هلال احمر از دید بدنه‌ی قدیمی این جمعیت چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

صارمیان: بله به نظرم گروهی علاقمندند که به عنوان رئیس جمعیت هلال احمر پست بگیرند و تقریبا دو سه ماه است با رسانه‌ها صحبت می‌کنند یا رزومه می‌دهند. هرچند نظر شخصی‌ام اینست که در وسط مساله کرونا این کار چندان اخلاقی نبود. می‌دانید که جمعیت وسط کار سنگین تامین واکسن بود و در حال تدارک حلقه‌های تکمیلی برای مواجهه با موج ششم و کرونای احتمالی لامبدا یا گونه دیگر است‌. لذا دولت آقای رئیسی تمایلی به شوک به هلال احمر در زیر بار مسولیت ندارد‌. از طرفی سازوکار تعیین رئیس جمعیت از پایین به بالاست. چند نفر از شورای عالی فعلی منتظر رای دیوان عدالت اداری هستند و پیچیدگی موضوع قانون خاص اساسنامه، احتمالا تا پایان آبان این مساله را حل نخواهد کرد. لذا از نظر قانونی، فعلا تغییری در هلال احمر متصور نیست. چون جمعیت از نظر فدراسیون و اساسنامه، یک وزارتخانه یا یک سازمان تحت کابینه نیست. هرچند واقعا آقای رئیسی، در این مدت راه را برای هلال احمر به اندازه یک وزارتخانه باز کرد.

پیشنهاد رئیس هلال احمر را به رئیس جمهور، وزیر بهداشت یا وزیر کشور می‌دهند؟

صارمیان: اینهم از سوالاتی است که به جهت بی اطلاعی از قانون اساسنامه جمعیت پیش می‌آید. هیچکدام. در اوایل انقلاب مرحوم دکتر سامی وزیر بهداشت وقت، همزمان رئیس هلال احمر شد و البته خسارت زیادی به اموال و نظم درونی جمعیت شیروخورشید سرخ وارد شد. از بیمارستان‌ها تا کشتی فارور و هواپیماهای جمعیت. امام خمینی ره، که دستور احیای جمعیت هلال احمر را دادند، نماینده تعیین کردند و کم کم دوباره هلال احمر مستقل از دولت‌ها شد و در دوران رهبر انقلاب هم، اساسنامه مستقل جمعیت ایجاد شد. لذا تغییرات هلال احمر تابع دولت‌ها نیست. هرچند دولت‌ها در تقویت یا تخریب آن موثرند. از طریق نمایندگان رئیس جمهور در شورای عالی می‌توانند بودجه و امکانات هلال احمر را در دولت تسهیل کنند و یا بالعکس دعوای سیاسی راه بیندازند یا خدای‌نکرده شرایطی مثل سال ۹۸ برای جمعیت پیش بیاورند که اعتبار هلال احمر را مخدوش کرد.

آیا اساسنامه هلال احمر تابع قانون اساسی است یا قوانین فدراسیون؟

صارمیان: اساسنامه جمعیت هلال احمر تابع قوانین جمهوری اسلامی و ذیل قانون اساسی است. اما در نگارش آن نهاد قانون گذار و شورای نگهبان و تقنینی، هم قوانین فدراسیون بین المللی را لحاظ کرده و هم موافقت با قانون اساسی را.

در نگاه پرسنل قدیمی هلال احمر یک رویه است که هلال احمر از طریق پرسنل متخصص خودش اداره شود و آسیب‌های گذشته درستی این نظر را اثبات کرده. در دوره آقای رئیسی چقدر این استقلال و غیر سیاسی ماندن امکانپذیر است؟

صارمیان: نمی‌دانم این تثبیت شکل می‌گیرد یا نه. ما فقط می‌توانیم تبیین کنیم‌ و استدلال‌های دقیق بر اساس اخبار و آینده نگری را بپذیریم.
تحولات بیرون ساخت، هلال احمر را بازوی لاغر ناکارآمدی خواهد ساخت. از مجلس محترم تا دولت منتخب باید این دلسوزی را برای دوره‌ای معقول تثبیت کنند و کارنامه بخواهند. مطالبه کنند. اما حقانیت مستقل مدنی هلال احمر را هم بپذيرند. مدیران فعلی بر اساس همین حقانیت قانونی می‌توانند به پیشواز همراهی با دولت بروند و البته دست پر برگردند. نه اینکه وظایفی بر اساس ناتوانی در انتقال نیازهای انجام ماموریت‌ها بپذیرید. ما ممکن است در همین شرایط با یک موج سنگین دیگر پاندمی در کنار سانحه‌ای طبیعی مواجه شویم. لذا در سال اول دولت به نظرم دور اندیشی شود.
مساله دیگر پرسنل جمعیت از جناب رئیسی که چهل سال با متن قانون کار کرده‌اند، توقع دارند که از اساسنامه بعنوان قانون اداره جمعیت، صیانت کنند.
بله. مدیر سیاسی پیش دولت می‌رود و می‌گوید من فیل هوا می‌کنم. خواسته‌ای هم ندارم جز اینکه من را در نهاد تخصصی هلال احمر معرفی کنید. اما پای سانحه که پیش می‌آید، عیار معلوم می‌شود‌. امیدوارم باز هم جمعیت تابعی از فلان وزارتخانه نشود. هلال احمر قانونا متکی به مجمع عمومی منتخبین و شورای عالیست و نباید این استعداد و امکان مردمی را از بخش داوطلبی مانع شد و با اقدامات دولتی بخیه زد. آن‌ موقع، توقع از ملت هم پاسخ شایسته‌ای دریافت نخواهد کرد.

این استقلال قابل احترام است و تزاحمی هم برای دولت ندارد. آینده اقتضا می‌کند که این استقلال در کنار نظر پرسنل منعکس شود.

انتهای پیام