شبکه نمایش خانگی را شبکه چندم سیما مخاطب نکنید

پیام ما نوشت :

رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس در نامه‎‌ای به ریاست صداوسیما نسبت‌به اقدام‌های اخیر ساترا واکنش نشان داد و در حالی که رئیس ساتار اخیراً در نامه‌ای دیگر به رئیس سازمان صداوسیما، خواستار اجرای مواردی در خصوص صدور مجوز برای تولیدات شبکه نمایش خانگی شده بود، این نماینده مجلس مصوبه شورای فضای مجازی صداوسیما را موجب حیرت و تاسف‌انگیز خواند.

اختلاف‌نظر بر سر مجرای قانونی دریافت مجوز برای تولید و پخش تولیدات شبکه نمایش خانگی، کم و بیش به قوت خود باقی است و تلاش دو طرف مناقشه برای دریافت سهم خود از این بستر اینترنتی، همچنان تکلیف کاملا روشن و واضحی را پیش‌روی تولیدکنندگان این محصولات قرار نمی‌دهد. شرایطی که حالا باعث شده رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس در نامه‌ای خطاب به ریاست صداوسیما نسبت‌به نامه اخیر رئیس ساترا به رئیس صداوسیما واکنش نشان دهد. مجتبی توانگر که روز گذشته در نامه‌ای به پیمان جبلی، در حالی نامه رئیس ساترا به جبلی درباره مصوبه شورای فضای مجازی صدا و سیما مبنی‌بر برخورد با رسانه‌های صوت و تصویر و اقدامات متعاقب ساترا را «موجب حیرت» و «تاسف‌انگیز» خوانده که در روزهای گذشته شاهد بالا گرفتن انتقاد افکار عمومی به انحصارطلبی ساترا بودیم. حال با در نظر گرفتن اظهارنظر اخیر مسئولان سینمایی از یک‌سو و درخواست سازمان زیرمجموعه صداوسیما برای برخورد جدی با پلتفرم‌هایی که از قوانین ساترا پیروی نمی‌کنند و از دیگر سو، به نظر می‌رسد شرایط را از این پس حداقل برای سریال‌ها متفاوت از قبل خواهد کرد. نگاهی به اظهارنظر ۲۷ خردادماه معاون حقوقی وزارت ارشاد، حاکی از یک پذیرش، حداقل در بخش سریال‌ها است. او گفته است: «در دوساله اخیر مسئولیت تولید و نظارت و ارزشیابی سریال‌های شبکه نمایش خانگی و پلتفرم ها به صداوسیما سپرده شده و این سازمان باید پاسخگو باشد.» موضعی مشابه آن‌چه معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی هم پیش از این در اسفندماه ۱۴۰۰ مطرح کرده بود؛ «تا روشن شدن ماجرا ما در سازمان سینمایی سریال و کارهایی را که برای پلتفرم هاست، بررسی نمی‌کنیم.» از طرفی رئیس سازمان صداوسیما هم ششم خردادماه امسال در اظهاراتی در دانشگاه صنعتی شریف بر جایگاه نظارتی صداوسیما بر پروژه های شبکه نمایش خانگی تاکید کرده و البته در این میان بین فیلم‌ها و سریال‌ها تفاوتی قائل نشده است. آنطور که ایسنا در گزارشی آورده، پیمان جبلی پس از آن‌که اظهاراتش در این نشست با انتقاد برخی سینماگران مواجه شد، با تشریح مجدد این اظهارات، از موضع خود در قبال نظارت بر شبکه نمایش خانگی کوتاه نیامد و گفت: «چه کسی صاحب اینجا (پلتفرم‌ها) است؟ چه کسی باید این را مدیریت کند؟ ما اگر ادعای نظارت داریم این ادعا سلیقه ای نیست. وظیفه ای است که قانون اساسی گردن ما گذاشته است.» و حالا در امتداد این موضع گیری‌ها، انتشار نامه‌ای از سوی رییس سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر (ساترا) خطاب به رییس صداوسیما مبنی بر درخواست برای تشدید «برخورد بازدارنده ساترا با تخلفات پلتفرم های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی»، شرایط متفاوت از قبل را نمایان می‌کند. در نامه ٢١ تیرماه سعید مقیسه خطاب به پیمان جبلی که این روزها در فضای مجازی دست به دست می‌شود، بر سپرده شدن کامل این مسئولیت به صداوسیما و اجرایی شدن قوانین نظارتی در صورت مشاهده تخلفات تاکید شده است. رییس ساترا در گزارشی، تهیه نامه اتمام‌حجت با پلتفرم‌های متخلف و تعیین ضرب‌الاجل یک هفته‌ای برای تمکین به قانون و مقررات ساترا و توقف اقدامات متخلفانه را یادآور شده است؛ رویکردی که بازتاب آن را در روزهای اخیر در اقدام یکی از پلتفرم‌ها برای حذف یک سریال به‌دلیل نداشتن مجوز رسمی و بازگشت دوباره، پس از دریافت مجوز ساترا شاهد بودیم. ضمن اینکه در صورت تمکین نکردن از قوانین ساترا، صدور نامه تعلیق مجوز و فیلتر کردن دامنه پلتفرم و طرح شکایت در دادسرای فرهنگ و رسانه و جرایم رایانه‌ای در دستور کار قرار خواهد گرفت و در این مسیر ارسال نامه به وزارت ارتباطات برای خدمت ندادن به دیتا سنترها در دستور کار اجرایی ساترا قرار گرفته است. و اما در شرایطی که این روزها پروژه های شبکه نمایش خانگی از تبلیغات محیطی و شهری به وفور بهره می‌برند و اتفاقا بزرگترین بنرها در سطح شهر به همین پروژه های پرسود و پر چهره اختصاص دارد، سازمان زیرمجموعه صداوسیما در نامه‌ای به بخش‌های مختلف از جمله معاونت علمی ریاست جمهوری، ارشاد و شهرداری، خواستار محرومیت پلتفرم‌های متخلف از تبلیغات شهری و همچنین حمایت مالی و لغو نشان اینماد شده که قطعا ضرر مالی قابل توجهی را نصیبشان خواهد کرد.
در اسفندماه ۹۹ پس از اینکه مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر و نظارت بر آن از سوی مجلس برعهده ساترا ـ سازمان زیرمجموعه صداوسیما ـ گذاشته شد و در پی تاکید بر این قانون در زمستان ۱۴۰۰ و در جریان بررسی بودجه سال ۱۴۰۱ در مجلس، در ۲۳ اسفندماه ۱۴۰۰ جمعی از سینماگران در نامه‌ای خطاب به دبیر شورای نگهبان، خواستار رفع ابهام در این حوزه شدند؛ با تاکید بر اینکه «بخش بزرگی از صلاحیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به موجب یک قانون یک ساله به سازمانی نوپا (ساترا) سپرده شده که بار مالی سنگینی بر بیت المال وارد می کند.» و پس از آن بود که بخشی از قانون بودجه ۱۴۰۱ کل کشور که نظارت بر پلتفرم های اینترنتی را به ساترا انتقال می داد، به علت ایراد شورای نگهبان قانون اساسی توسط مجلس شورای اسلامی حذف شد و البته با این تاکید که «مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر و نظارت بر آن منحصرا بر عهده سازمان صداوسیماست.»
با این همه در فروردین‌ماه ۱۴۰۱ نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس از استعلامی خبر داد که به اعتقاد او می‌توانست به قائله خاتمه دهد. غلامرضا منتظری تاکید کرد که در شبکه نمایش خانگی هم وزارت ارشاد و هم صداوسیما سهم دارند و البته مسئولیت اصلی با صداوسیماست. و یادآور شد تدوین یک آیین نامه درست راهگشاست.
مروری بر این تاریخچه، بر اهمیت نقش مجلس در تعیین جایگاه نظارتی سازمان‌ها بر پروژه‌های شبکه نمایش خانگی حکایت دارد؛ جایگاهی که در نامه رییس ساترا به رییس صداوسیما هم بر آن تاکید شده و از «رایزنی با نمایندگان کمیسیون فرهنگی به منظور پیش‌بینی نطق پیش از دستور و ایراد تذکر» خبر می‌دهد. در تمام این دو سال اصناف سینماییِ منتقد به سپردن مسئولیت وی‌اودی‌ها به صداوسیما، با بهره‌گیری از رفتارهای رسانه‌ای مانند تشکیل کارزار و انتشار نامه‌های متعدد به متولیان و …، خواستار جلوگیری از یک‌دست شدن تولیدات شبکه نمایش خانگی با تولیدات صداوسیما بر اساس متر و معیارهای این رسانه شده و نگرانی خود را بابت تشدید بیکاری در فضای سینما اعلام کرده‌اند. حال آن‌که صداوسیما به‌عنوان یک رسانه فراگیر در کشور، خود از این شرایط بی‌بهره نبوده است. با این همه در نامه اخیر مقیسه به پیمان جبلی مصاحبه و اقدام رسانه‌ای برای تنویر افکار عمومی و معرفی دستگاه‌هایی که با ترک فعل برای رعایت قانون همراهی نمی کنند، تاکید شده است. این در حالی است که مجتبی توانگر در نامه روز گذشته خود به رئیس صداوسیما تاکید دارد «در شرایطی که با کم‌کاری و کج سلیقگی مدیران آن سازمان روز به روز از مخاطبان آن کاسته شده و اوقات فراغت هم‌وطنان با شبکه‌های ماهواره‌ای عمدتا معاند نظام پر می‌شود، افزایش فشار بر شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی که در حوزه تولید و نشر محتوای سینمای خانگی مشغولند جز ریختن آب به آسیاب دشمن نیست؛ چرا که مخاطب این پلتفرم‌ها در صورت محرومیت از این محتوا یقینا به‌سوی صداوسیما چرخش نخواهند نمود و در میانه جنگ فرهنگی نظام با رقبا و دشمنان منطقه‌ای و بین‌المللی، این کار معنی جز خلع سلاح کردن نظام از ابزارهایش ندارد.» با این همه در شرایطی که به نظر می‌رسد نامه رییس ساترا به رییس صداوسیما بیش از آن‌که درخواستی برای اجرایی کردن ۱۲بند نامه باشد، گزارش عملکرد است اما همچنان بسیاری همچنان امیدوارند که پاسخ پیمان جبلی که با شعار تحول به ساختمان شیشه‌ای صداوسیما پا گذاشته و بر همکاری حداکثری با هنرمندان تاکید دارد، رویکردی کمی متفاوت از این برخوردهای بازدارنده باشد.

انتهای پیام