از 5000 مقاله تا شناخت نادرست از پایتون
سپهر خرمی در همی میهن نوشت:
«پایتون کارهای مختلفی انجام میدهد. در حوزه پزشکی متحول میکند. چهار سال آینده را پیشبینی میکند که فرد چه سرطانی دارد. ما در حوزه سیاست چنین مشکلی داریم. چرا؟ چون آیندهای که باید پیشبینی کنیم را نداریم.» این فقط بخشی از ادعای فردی بهنام دومیری گنجی است که تحت عنوان «دانشمند» در دیدار با ابراهیم رئیسی، ادعای عجیبی را مطرح کرد که در این گزارش قصد داریم صحت و سقم آن را بررسی کنیم. اینکه زبان برنامهنویسی «پایتون» تا چهمیزان با ادعای گنجی منطبق است.
ادعای عجیب
در دیدار ابراهیم رئیسی، افرادی تحتعنوان دانشمند حضور داشتند که یکنام بیشتر از سایرین در شبکههای اجتماعی دیده شد. آنهم بهدلیل اظهارنظر عجیبش درخصوص زبان برنامهنویسی «پایتون». او کسی نیست جز دکتر داود دومیری گنجی؛ فردی که در این نشست از برنامه «پایتون»، البته با تحلیلی اشتباه سخن میگوید. داود دومیری گنجی طی چهارسال اخیر بیشتر با رسانههایی چون فارس، مهر و سایر رسانههای اصولگرا مصاحبه کرده و یادداشت داده است اما نباید از این موضوع گذشت که در دولت خاتمی، احمدینژاد و حسن روحانی نیز او بارها جوایز مختلفی دریافت کرده است. چندی پیش خبرگزاری فارس در خبری نوشته بود که داود دومیری گنجی طی 12سال متوالی بهعنوان یکی از دانشمندان یکدرصد برتر جهان انتخاب شده است.
داود دومیری گنجی، استاد رشته مکانیک دانشگاه صنعتی بابل، رئیساسبق دانشگاه تخصصی فناوریهای نوین و ریاستاسبق بنیادملی نخبگان استان مازندران است. او ریاست دانشگاه فناوریهای نوین آمل و مدیریت بنیادملی نخبگان آمل را در کارنامه خود دارد. گنجی در مصاحبهای از ارجاع 53هزار مورد به تحقیقاتش سخن گفته بود. او هماکنون استادتمام دانشگاه نوشیروانی بابل و معاون پژوهشی این دانشگاه است. جالب اینکه فقط در دولت رئیسی به دومیری گنجی توجه نشده و او از دست هاشمی رفسنجانی بهعنوان دانشجوی نمونه، از دست خاتمی بهعنوان استاد نمونه و از دست احمدینژاد بهعنوان پژوهشگر نمونه، لوحتقدیر دریافت کرده است. بنابر گزارش گوگل اسکالر، بیش از پنج هزار مقاله بهنام او ثبت شده است. بهطورمثال در سال 2021 بیش از 130مقاله، در سال 2020، 140مقاله و در سال 2019 بیش از 130مقاله بهنام او چاپ شده است. تنها در سال ۲۰۲۲ میلادی ۴۵مقاله از دومیری گنجی وجود دارد و تقریبا هر هفته، یکمقاله علمی منتشر شده است. در واقع طی سه سال اخیر از گنجی بیش از 500مقاله به چاپ رسیده است که باعث شده نام او در فهرست یکدرصد دانشمندان جهان قرار بگیرد.
«اچ ایندکس» دومیری گنجی براساس مستندات، عدد 120 را نشان میدهد. به زبان سادهتر، او حداقل 120مقاله دارد که 120بار به آنها مراجعه شده است. البته این عدد، به معنی بار علمی بالای این فرد نیست چراکه تعداد مقالات او چنان بالاست که میانگین مراجعه و سرچ او در «گوگل» را بهشکل نجومی افزایش داده است.
پایتون چیست؟
پایتون که این روزها بیش از همیشه مورد توجه قرار گرفته، چیست؟ و آیا ادعای دومیری گنجی درمورد پیشبینیهای عجیب علمی و درخصوص بیماری و سرطان انسانها صحت دارد؟ دکتر رضا شاهنظر، پزشک متخصص قلب و برنامهنویس در گفتوگو با «هممیهن» به این سوالها پاسخ داده است: «پایتون، یک زبان برنامهنویسی است که قدمت بسیاری دارد. در آن جلسه معروف از پایتون تحتعنوان یک شبکه جهانی یاد شد اما درستش این است که پایتون یک زبان برنامهنویسی است که این روزها بیشازپیش مورد توجه قرار گرفته است. علت چیست؟ برخلاف بسیاری از زبانهای برنامهنویسی، پایتون زبان برنامهنویسی است که به زبان عامیانه و قابلدرک برای افرادی است که رشته نرمافزار یا سختافزار کامپیوتر را بهصورت آکادمیک نخواندهاند. درواقع خیلی از زبانهای برنامهنویسی اینطور است که باید کدنویسی کنند و بعد، تبدیل به یک برنامه قابلاجرا میشود. اما «پایتون» اینطور است که همانزمان که نوشته میشود، بلافاصله قابل اجراست؛ مشابه با دستوراتی که در «چت باتها» پاسخ را بهصورت لحظهای به کاربر میدهد. این دو مسئله باعث شده تا پایتون یک زبان برنامهنویسی لقب بگیرد که قشرهای مختلف را دربربگیرد.
دکتر شاهنظر در مورد اینکه «پایتون» بیشتر در چه حوزههای کاری و حرفهای کاربرد دارد، گفت: «تقریبا هر موضوع یا سوالی که شما حس کنید قدرت پردازشی کامپیوتر میتواند کمکی به آن بکند، پایتون نیز میتواند پاسخگوی سوال شما باشد. فرض بفرمایید شما به یک تحلیلی در زمینه طراحی صنعتی، طراحی گرافیک یا در مورد بحث پزشکی، بیماریها، تشخیص درمان، پیدا کردن داروها و شبیهسازی بسیاری از موراد مختلف نیاز دارید؛ بهواسطه هوش مصنوعی و پایتون میتوانید الگوریتمی تعریف کنید تا با استفاده از قدرت پردازشی کامپیوتر، سوالهایی که دارید، پاسخ داده شود.»
چرا پایتون محبوب شد؟
بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی تصور میکنند پایتون، زبان برنامهنویسی جدیدی است که صرفا برنامهنویسها قادر به استفاده از آن هستند، اما درواقع چنین نیست. دکتر شاهنظر میگوید؛ پایتون نهتنها زبان برنامهنویسی قدیمی است بلکه افراد غیرمتخصص هم میتوانند بهراحتی آن را یاد بگیرند و در حرفه خود از آن استفاده کنند: «نکتهای که وجود دارد این است که پایتون، برنامهنویسی جدیدی نیست و بیش از 20سال قدمت دارد اما امروزه بیشازپیش به آن توجه میشود چون جامعه آماری که طی چند سال اخیر نسبت به پایتون شناخت پیدا کردهاند، در حال افزایش است. یکی دیگر از دلایل مهم فراگیر شدن این زبان برنامهنویسی این است که قبلا یاد گرفتن آن سخت بود اما حالا با استفاده از شبکههای اجتماعی و دسترسی رایگان به بسیاری از منابع، افراد بهراحتی میتوانند این زبان را یاد بگیرند.
ارتباط پیشبینی سرطان و پایتون؟
دکتر داود دومیری گنجی اما در جلسه با ابراهیم رئیسی ادعای عجیبی را مطرح کرد که باعث فراگیر شدن آن در شبکههای اجتماعی شد. همانطور که پیشتر عنوان شد، او ادعا کرد بهواسطه پایتون میتوان پیشبینی کرد که یک فرد چهارسال آینده چه سرطانی میگیرد. آیا چنین موضوعی صحت دارد؟ پزشک متخصص قلب، دکتر شاهنظر میگوید که ادعای بزرگ و مبهمی مطرح شده است: «پیشبینی؛ یکی از نکات مهمی است که در هوش مصنوعی روی آن کار میشود، منتها پیشبینی «چه چیزی» و «تحت چه شرایطی» خیلی مهم است. اینکه یک شخص در جلسهای بگوید این زبان برنامهنویسی میتواند بفهمد یک نفر چهار سال آینده چه سرطانی دارد، ادعای بزرگ و مبهمی است که البته در پزشکی اصلا دنبال یک تشخیص مشخص و به یک نقطه رسیدن نیستند. ما حتی برای یک بیماری که با یک شرایط خاص بیماری به پزشک مراجعه میکند، دنبال یک تشخیص نیستیم بلکه دنبال یکسری علائم و شرححالیم تا به یک درصدی از تشخیص برسیم. در علم پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی، پیشبینی وجود دارد. دو سال پیش مقالهای نیز در این خصوص چاپ شد که یک فرد با بیماری قلبی به پزشک مراجعه کرد که با یک «نوار قلب» و با استفاده از هوش مصنوعی تحلیل شده بود که وضعیت قلبی او طی یک سال آینده چطور پیش میرود. اما این پیشبینی براساس دادهها و ورودیهایی است که از قلب و مشکلات فرد بیمار از نوار قلبی دریافت کرده است. جمعبندی نهایی این است که یکی از فاکتورهای اصلی«هوش مصنوعی»، همین پیشبینی آن است اما باید خیلی با احتیاط و دقیق صحبت کرد که مستند باشد. اما چیزی که در جلسه با رئیسجمهور مطرح شد، بسیار مبهم و کلیگویی بود.»
انتهای پیام