طیف رنگ‌های متنوع ۲۹ اردیبهشت

«سیدعطاءالله مهاجرانی» وزیر ارشاد دولت خاتمی در یادداشتی وبلاگی درباره‌ی آموزه‌ها و عبرت‌های انتخابات 29 اردیبهشت نوشت:

می‌توان همانند منشور رنگینی، با طیف‌های رنگ‌های متنوع به ۲۹ اردیبهشت نگاه کرد و از آن درس آموخت و عبرت اندوخت. عبرت یک واژه قرانی بسیار پر معنا و ژرف است.

با پدیده‌ای مثل انتخابات ریاست جمهوری ایران رویارو می‌شویم. چگونه از این پدیده عبرت می‌آموزیم. بدیهی ست که مقدم بر عبرت اندوختن و یا درس اموختن شناخت دقیق و درست موضوع است.

واقعیت این است که ما، پدیده‌ها را چنان که هستند نمی بینیم. همان گونه که دوست داریم تصور می کنیم و حتی می بینیم. نمونه مورد بحثم شرکت مردم در انتخابات ۲۹ اردیبهشت و میزان رای نامزدهاست. در این باره نامزدها و نیز هواداران آنها داوری‌های متفاوتی داشته‌اند. این تفاوت‌ها نشانه تفاوت شناخت و نیز زاویه دید برای عبرت گرفتن است. تفاوت زاویه دید نسبتی با موقعیتی که بیننده برای خود انتخاب کرده است؛ داراست.

برتراند راسل در کتاب علم ما به عالم خارج، میزی را که در گوشه اتاق قرار دارد و از پنجره نوری بر آن اریب می تابد، به عنوان تمثیلی برای شناخت به کار برده است. بینندگان هر کدام به تناسب زاویه دید میز را متفاوت از دیگری می بینند.. پیش از او مثال معروف، داستان پیل در تاریکی مولوی است. با چشم حس نگاه می کنند و هر یک پیل را به گونه ای متفاوت می شناسد. شناختی متناسب با موقعیت و دسترسی حس لامسه و پیش فرض هایی که در ذهن داشتند. به همین دلیل شایسته است درنگی بر این واژه قرآنی به عنوان نکته قرآنی داشته باشیم:

عبرت دو معنای مادی و معنایی دارد. به معنای گذر کردن و یا عبور کردن است. مثل عبور از نهر، عبور از جاده، جوشش اشک از حدقه چشم و جاری شدن آن بر گونه و نیز عبور از لفظ و شناخت معنی، عبور از صورت خواب و شناخت تعبیر خواب. عبارت از همین ریشه است. وقتی جمله معنای محصل دقیقی دارد، می توان آن را عبارت خواند. به جمله شکسته بسته عبارت نمی گویند. تهانوی در کشاف اصطلاحات الفنون، نوشته است عوام اهل فرهنگ به این نکته توجه ندارند! فهم عوام الناس را منصرف از بحث می‌داند. اعتبار نیز از همین ریشه و خانواده است. تعبیر و حکمت امام علی علیه السلام مثال گویایی برای این سخن است: ما اکثر العبر و اقل الاعتبار. عبرت‌ها بسیارند، اما عبرت آموزان اندک شمار.

انتخابات، یک پدیده بزرگ و بسیار پراهمیت است. در واقع بازیگر اصلی آن ملت هستند.

این پدیده را چگونه می شناسیم و ارزیابی می کنیم. معیار ما برای شناخت انتخابات چیست؟ انتخابات آزاد و پاک چه مختصاتی می تواند داشته باشد؟ انتخابات ریاست جمهوری اخیر در کشور ما چگونه سنجیده و ارزیابی می شود؟ پرسش‌های متنوعی می‌توانیم مطرح کنیم و از هر بعد و زاویه دیدمان به این پدیده بنگریم.

انتهای پیام