شایعات دامن‌گیر سیاسیون؛ از جنتی تا احمدی‌نژاد و عارف

فائزه عباسی در خبرآنلاین نوشت: همه بازارها را رکود و رخوت گرفته به جز بازار شایعات که هر روز پررونق تر از روز قبل است و اتفاقا صف خریدارانش هر لحظه طویل تر می شود؛ گاهی مانند حقوق بازیگران سریال پایتخت حوزه سینما و تلویزیون را در بر می گیرد و گاهی هم به سراغ مستطیل سبز می رود و عرصه ورزش را به خود مشغول می کند. شایعات هیچ گاه دست بردار نیست و این روزها سیاست هم اسیر شایعات رنگارنگ شده است.

همین دیروز بود که همه از بازداشت محمود احمدی‌نژاد و تعلیق عضویتش در مجمع تشخیص مصلحت نظام صحبت می کردند و این خبر آنچنان با سرعت دست به دست شد که به پلک زدنی اخبار فضای مجازی تبدیل به محمودنامه شد. هرچند ساعتی بعد این خبر از سوی مطلعین ماجرا مانند اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام تکذیب شد اما موجی که از این خبر پدید آمد چیزی نبود که نتواند توجهات را به خود جلب کند.

هنوز شایعه تعلیق عضویت احمدی نژاد پایان نیافته بود که در کنار دستور قضایی برای فیلتر شدن تلگرام، ‌شایعه جلسه خصوصی وزیر ارتباطات با حسن روحانی و تقدیم استعفای او به رئیس جمهور قوت گرفت؛ این شایعه هم حال برای تحت تاثیر قرار دادن ماجرای فیلترینگ یا به هر دلیل دیگری که داغ شده بود آنچنان شدت گرفت که برای تکذیبش خود وزیر ارتباطات یعنی آذری جهرمی پا به میدان گذاشت و گفت:  اعلام نظرات کارشناسی لزوما به معنای استعفا نیست. چالشهای فیلترینگ را مستند و مستدل اعلام کرده‌ایم. مراجع تصمیم‌گیر نظرات ما را شنیده‌اند و تصمیم گرفته‌اند.

اساسا شایعات هیچ گاه و در هیچ دوره ای دست بردار سیاست نبوده و در هر بزنگاهی به شکلی بروز می کند؛ گاهی به وقت انتخابات رنگش انتخاباتی می شود و گاهی از اختلافات میان شخصیت ها نشات می گیرد و شدت و ضعفش نوسان پیدا می کند.

شایعات انتخاباتی

انتخابات، جولانگاه شایعات است و این بازار مکاره در همه دنیا بساطی دارد؛ انتخابات ایران هم همیشه در این عرصه پیش قدم بوده است و همیشه دمادم انتخابات اخباری راست و دروغ دامن گیر شخصیت ها می شود. مانند همین انتخاباتی که یک سال پیش پشت سر گذاشتیم و شایعاتش گاهی تائید و گاهی تکذیب شد. نمونه بارزش حرف و حدیث ها بر سر سودای ریاست جمهوری رئیس مجلس در انتخابات 96 بود خبری که نهایتا با اعلام موضع علی لاریجانی تکذیب شد. البته این تکذبیه گویا تاریخ مصرفش تا انتخابات 96 بوده است چراکه این روزها همان حرف ها برای 1400 در حال تکرار شدن است.

وقتی پای شایعات به میان می آید دیگر کسی کاری به سیاسی و نظامی و … ندارد این حلقه ممکن است دامن هرکسی را بگیرد مانند گمانه زنی ها بر سر رئیس جمهور شدن سردار قاسم سلیمانی که هر روز به بهانه ای تقویت شد تا اینکه این سردار ایرانی خودش دست به قلم شد و در واکنش به اظهارات تفرقه افکنانه آمریکا برای همیشه خط بطلان به این شایعات کشید. او نوشت تا آخر عمر در همین جایگاه «سربازی» خواهم ماند. در همین زمان بود که شایعه حمایت قاسم سلیمانی از محمدباقر قالیباف از زبان امام جمعه کرمان مطرح شد و برای تکذیبش باز دفتر سردار سلیمانی بود که دست به قلم شد.

شایعات انتخاباتی که دروغ نبود

اصلا گویا بخش زیادی از روزهای زندگیمان با تائید و تکذیب شایعات گذشته است؛ وقتی شایعه شد احمدی نژاد قرار است در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کند؛ بعد از گوشه و کنار تکذیبیه آمد که از این خبرها نیست، نهایتا 23 فرودین این رئیس دولت دهم بود که دست در دست مشایی و بقایی وارد وزارت کشور شد و در دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد. از این ماجرا یک هفته ای گذشت که بازار شایعه رد صلاحیت احمدی نژاد داغ شد و اتفاقا همین هم شد.

ماجرای ثبت نام آیت الله هاشمی رفسنجانی هم در انتخابات 92 شایعات را به خود جلب کرد البته شایعات درباره او مربوط به رد صلاحیتش توسط شورای نگهبان بود؛ چند روز که از ثبت نامش گذشت شایعات درباره احتمال رد صلاحیتش قوت گرفت تا اینکه یک روز قبل از اعلام نظر شورای نگهبان روزنامه کیهان سخن از رد صلاحیت هاشمی به میان آورد و نهایتا شایعات به واقعیت تبدیل شد و رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام و کسی که دو دوره ریاست قوه مجریه را به عهده داشت از نظر شورای نگهبان  صلاحیت برای اداره کشور در انتخابات 92 را پیدا نکرد.

شایعات حول محور روحانیت

آیت الله جنتی یکی از روحانیونی است که گاه و بیگاه پای ثابت شایعات است و در بیشتر مواقع این شایعات گربیبان گیر او می شود البته همیشه هم به تکذیب ختم نمی شود مانند ماجرای کنار رفتنش از نماز جمعه تهران؛ بعد از آنکه محمدحسن ابوترابی فرد از سوی رهبری به عنوان خطیب نماز جمعه تهران مطرح شد دایره حرف و حدیث ها بر سر ماندن و نماندن آیت الله جنتی در جایگاه خطیب نماز جمعه تهران قوت گرفت تا اینکه در آخرین روزهای سال 96 این شایعه لباس واقعیت به تن کرد و جنتی بعد از 25 سال با تریبون نماز جمعه خداحافظی کرد.

آیت الله امینی هم از این دریای شایعات نتوانست در امان بماند؛ تابستان 96 بود که شایعه اختلاف آیت الله امینی با رهبری قوت گرفت و کار به جایی رسید که حتی نامه‌ای منتسب به او در فضای مجازی دست به دست شد این موضوع آنقدر حواشی ایجاد کرد تا اینکه آیت الله امینی دیگر سکوت را جایز ندانست و تکذیبیه ای در وصف این نامه نوشت.

زمزمه ها درباره کناره گیری ناطق نوری از ریاست دفتر بازرسی رهبری هم روزگاری دیگر زیاد شده بود، خبری که برخی می گفتند شایعه است، مگر می شود؟! در حالی که همه در اما و اگر این زمزمه بودند به یکباره خبر استعفای ناطق نوری از ریاست دفتر بازرسی رهبری همه شایعات را به واقعیت تبدیل کرد.

شایعات بهشت

هرچند اسمش شایعه است و معمولا دروغ بودنش بر درست بودن می چربد اما گاهی هم ضرب المثل «تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها» می شود روایت جاری این شایعات؛ مثلا وقتی که صحبت از استعفای شهردار تهران به میان آمد آن هم وقتی فقط چند ماهی بود که راهی ساختمان خیابان بهشت شده بود همه می گفتند این شایعه است تا اینکه محمد علی نجفی در صفحه توئیترش نوشت استعفایم را به شورای شهر دادم؛ در نهایت بعد از دوبار استعفا نجفی از شهرداری کنار رفت.

با کنار رفتن محمدعلی نجفی از شهرداری تهران گمانه زنی ها و شایعات بر سر  صاحب کرسی شهرداری تهران بالا گرفت هر روز در این میان اسم کسی برجسته می شد تا اینکه شایعات رسید به شهردار شدن محمدرضا عارف که از سال 94 بر کرسی ریاست مجمع نمایندگان تهران تکیه زده است. هرچند نشانه ها می گفت عارف از شهردار شدن بدش هم نمی آید اما حکایت جلسه مجمع 51 نفره گفت این موضوع شایعه ای بیش نبوده است و خبر شهردار شدن عارف تکذیب شد.

هنوز غبار شایعه شهردار شدن عارف بر طرف نشده بود که شهردار شدن محسن مهرعلیزاده که در دولت دوازدهم راهی اصفهان شد و استاندار این استان شد. هرچند مهرعلیزاده در پاسخ به این شایعه گفت: خدمت به مردم اصفهان را تعهد اخلاقی می دانم اما او هم چندان بی تمایل نبود تا ادامه فعالیتش در ساختمان خیابان بهشت باشد.

نهایتا با سرپرستی سمع الله مکارم بر شهرداری تهران تا حدودی تکلیف شایعات مشخص شد.

شایعات در ساختمان پاستور

گاهی دایره شایعات آنقدر غیر معمول گسترده می شود که حتی بدیهیات هم از آن رخت می بندد تا از ریشه بی اساس بودنش هویدا شود. نمونه بارزش خبری است که همین چند هفته پیش درباره اختلاس عروس حسن روحانی دست به دست می شد و صد البته در کنار این خبر احساساتی هم قلیان پیدا می کرد. اما تنها یک سرچ کوچک و به دست آوردن یکسری اطلاعات سطح اولی از خانواده روحانی کافی بود تا نشان دهد این خبر از پایه کذب است چرا که روحانی اصلا عروسی ندارد که بخواهد اختلاس کرده باشد.

شایعات حول محور ساختمان ریاست جمهوری و پاستورنشینان پایانی ندارد و در سالی که گذشت و حتی اوایل سال 97 بازار شایعه کناره گیری و استعفای اسحاق جهانگیری آنچنان داغ بود که حتی کار به تعیین جایگزین هم رسید و بیژن نامدار زنگنه، سورنا ستاری به عنوان معاونین حسن روحانی مطرح شدند در همین حین بود که اسحاق جهانگیری به این شایعه واکنش نشان داد و با بیان اینکه دفتر رئیس‌جمهور جایی سیاسی است که باید رئیس‌جمهور را در کارهایی که باید انجام دهد، پشتیبانی و نیازهای این امور را برطرف کند. انصافا آقای واعظی حضور فعال‌تری دارد گفت: آقای روحانی به من اعتماد کامل دارند و می‌دانند تا زمانی که مسئولیت دارم آن چه در توانم باشد برای اداره کشور به‌ کار خواهم گرفت اما اگر در جایی کاری به من ارجاع نشود، کسی نیستم که بگویم حتما به من واگذار کنید.

البته برخی شایعات هم مشمول وجود «چیزکی» شد؛ ماجرا دستگیری برادر اسحاق جهانگیری هم برگ دیگری از شایعات تائید شده بود.