جزییاتی از نامه‌ی محرمانه‌ی بشار اسد به اوباما در ۲۰۱۰
جان کری، وزیر امور خارجه اسبق آمریکا در کتاب خاطرات جدیدش نوشته است: بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه در سال ۲۰۱۰ در نامه‌ای پنهانی به باراک اوباما پیشنهاد صلح با اسرائیل را داده و این پیشنهاد با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این رژیم نیز به اشتراک گذاشته شد.
به گزارش ایسنا، به نقل از روزنامه هاآرتص، طبق ادعای جان کری در کتاب خاطرات جدیدش به نام “هر روز روز دیگری است” بنیامین نتانیاهو این پیشنهاد بشار اسد را “غافلگیرکننده” دانست چون نشان می‌داده که بشار اسد به دنبال دادن امتیازهای بیشتر نسبت به مذاکرات در گذشته است.
بنا به ادعای کری، این نامه یک سال قبل از آغاز جنگ داخلی سوریه از سوی بشار اسد تهیه شده بود. سوریه و اسرائیل تا اوایل ۲۰۱۱ وارد یک مذاکرات با میانجی‌گری آمریکا شده بودند اما به هیچ توافق یا تفاهمی دست پیدا نکردند.
کری در ادامه این کتاب خاطر نشان می‌کند که مساله سوریه “زخم بازی” است که بعد از پایان دولت اوباما نیز باقی مانده و مساله‌ای است که او “هر روز” درباره آن می‌اندیشد.
کری نوشت، در سال ۲۰۰۹ به هنگام ریاست کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در چارچوب سفری به خاورمیانه به دمشق سفر کرده و اولین دیدار طولانی‌مدتش را با بشار اسد انجام داد.
کری می‌نویسد در اولین دیدار با او درباره یک نیروگاه هسته‌ای سوری صحبت کردند که اسرائیل آن را بمباران کرده بود.
وی مدعی شد: این “حقیقت” که آنجا یک تاسیسات هسته‌ای بود به شکلی “کاملا علنی” مشخص شده بود و “جای تردیدی در آن وجود نداشت”.
با این حال به گفته جان کری بشار اسد این مساله را حتی هنگامی که هر دوی آنها با یکدیگر تنها بودند رد کرد.
کری مدعی شد: اسد در چشمان من نگاه کرد و به من گفت که آنجا تاسیسات هسته‌ای نبود و این گفته را دقیقا با همان تاثیر و تن صدایی که همیشه به کار می‌برد مطرح کرد. این یک “دروغ احمقانه و کاملا غیرقابل اثبات” بود اما او “بدون هیچ تردیدی دروغ گفت!”
همچنین جان کری نوشته است: در گفت‌وگوی بعدی آنها او بشار اسد را در زمینه حمایت از گروه حزب‌الله لبنان تحت فشار قرار داده و پاسخ رئیس‌جمهور سوریه این بوده است که هرچیزی باید مورد مذاکره قرار بگیرد و این ظاهرا نشانه‌ای بوده مبنی بر اینکه سیاست او در نتیجه مذاکرات با اسرائیل ممکن است تغییر کند.
به ادعای کری تمامی تلاش‌های قبلی برای حصول صلح میان اسرائیل با سوریه از جمله در دولت‌های اسحاق رابین، شیمون پرز، ایهود باراک، اولمرت و اولین دوره دولت نتانیاهو نیز شکست خورده بودند اما “بشار اسد هنوز علاقه‌مند به نوعی توافق با اسرائیل بوده است.”
به ادعای کری “بشار اسد از اوباما خواسته بود از احیای مذاکرات صلح با اسرائیل حمایت کند و به بیان تمایل سوریه برای اتخاذ اقداماتی به ازای بازگرداندن بلندی‌های جولان از اسرائیل به سوریه پرداخته بود.”
کری گفت: “حافظ اسد، پدر بشار اسد تلاش کرده بود جولان را برگرداند و شکست خورده بود. بنابراین او می‌خواست که به ازای پس گرفتن آن امتیازاتی دهد.”
کری بعد از این دیدارش با بشار اسد به اراضی اشغالی پرواز کرد و اطلاعاتش را با نتانیاهو به اشتراک گذاشت و در آن زمان نتانیاهو پس از ۱۰ سال بیرون ماندن از سیاست یا فعالیت در جبهه مخالفان به تازگی به قدرت برگشته بود.
او گفت: “من نامه بشار اسد را به نتانیاهو نشان دادم. او غافلگیر شد از اینکه بشار اسد حاضر به این کار شده و نشست قبل خیلی جلوتر آمده است.”
پیشتر جان کری در مصاحبه‌ای با نیویورکر در سال ۲۰۱۵ وجود چنین نامه‌ای را ذکر کرده بود اما درباره گفت‌وگویش با نتانیاهو درباره این نامه چیزی نگفته بود.
انتهای پیام
