خوئینی؛ صدای واقعی هویت چپ‌

کانال تلگرامی “پیام شهید” در یادداشتی با عنوان “خوئینی؛ صدای واقعی هویت چپ‌” نوشت:  سالهای ابتدایی دهه هفتاد مهمترین دغدغه جریان چپ که حالا مهمترین رقیبش یعنی آیت‌الله خامنه‌ایِ راستی، رهبر شده بود؛ بازشناسی هویت چپ و نسبتش با معادلات و شرایط جدید بود. مساله‌ای که سازمان مجاهدین انقلاب و مجمع روحانیون در «عصرِ ما» و «سلام» مدام درباره‌اش قلم می‌زدند.

اما از زمانی که «خاتمیِ» مجمع روحانیونی دل به «جبهه مشارکت» و «کارگزاران» داد و «مجمع روحانیون» بین چپ‌ها منزوی شد؛ کم‌کم «هویت جریان چپ» هم استحاله شد.

چپ‌ها که در دولت هاشمی همه هویتشان نقد سیاستهای اقتصادی و سیاست خارجی دولت هاشمی از موضع گفتمانی خط امام بود و او را نماد انحراف از راه امام می‌دانستند؛ با «کارگزاران» که مهمترین ویژگیشان «حامی هاشمی و کارگزار دولت او بودن» بود وحدت کرده بودند. نقد و دشمنی‌ها جایش را به رفاقت و همکاری داد، مجمعی‌ها از حلقه تصمیم‌سازی چپ حذف و سایرین جایگزین شدند. سایرینی که ترجیح می‌دادند «خاتمی» «تنها رهبر اصلاحات» باشد، تا با هم کنار بیایند.

طول کشید از دهه هفتاد تا نود «مجمع نیروهای خط امام» جایش را به «شورای هماهنگی جبهه اصلاحات» و نهایتا به «شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان» بدهد که اعضایش توسط شخص خاتمی انتخاب می‌شود. امثال خوئینی‌ها و هادی خامنه‌ای به هر دلیلی ترجیح دادند کنار بکشند و دعوا راه نیندازند، اما کروبی که سابقه دبیرکلی مجمع روحانیون را هم داشت رسما با تاسیس «اعتماد ملی» در برابر انحصارطلبی «خاتمی-کارگزاران» ایستاد و هم 84 و هم 88 با نامزد شدن در انتخابات و نقد علنی این جریان، مخالفتش را فریاد زد.

در طول این سالها اغلب اصلاح‌طلبان دچار استحاله عمیق فکری شده‌اند، معادلات سیاسی و دشمنی با جریان راست؛ حتی باعث شده با دشمنان عقیدتی دیروزشان مثل نهضت‌آزادی و جریان آیت‌الله منتظری هم هم‌پیمان شوند.

اما در این بین، افراد انگشت‌شماری چون خوئینی‌ها و هادی خامنه‌ای و چند نفر انگشت‌شمار دیگر هستند که علیرغم آن گردش فکری و عقیدتی، به لحاظ سیاسی هنوز بر همان «هویت اصیل چپ» ایستاده باشند. در حالی که کارگزارانی‌ها و خاتمی‌چی‌ها با تعریف و تمجیدهای اغراق‌‍آمیز «عمل‌گرا بودن» هاشمی را تقدیس کننند؛ آنها همین مساله را نشان از تذبذب و بی‌هویتی‌اش بدانند. آنها که هنوز برخلاف خاتمی برسرِ اختلافات عقیدتیشان با نهضت آزادی و بازرگان باقی باشند و فراموش نکرده‌ باشند که دوم خرداد، «نه بزرگ» به هاشمی بود. آنها که برخلاف کارگزاران حیا می‌کنند تیتر بزنند “تقدم استراتژی بر ایدئولوژی”

غرض اینکه مصاحبه اخیر آقای خوئینی‌ها درباره مرحوم هاشمی حاوی حرف جدیدی نیست. صدای اصیل چپِ سنتی است که سالهاست زیر بوقهای پرخرج تیم «کارگزاران-خاتمی» شنیده نشده است. مخالف سید موسی صدر بخاطر انقلابی نبودنش، منتقد هاشمی، مدافع تسخیر لانه جاسوسی و….

با نگاه سیاسی آقای خوئینی‌ها و جریان سیاسی‌اش از همان دهه شصت مشکل دارم، از همان تفسیر قرآن‌های قبل از انقلابش در مسجد نیاوران، از همان«خط سوم»ی که دوست دارند انکارش کنند. از ضدیت با حزب جمهوری و شهیدبهشتی و سیدعلی خامنه‌ای، از ماجرای نود و نه نفر مجلس، از بازنگری قانون اساسی سال 68 ، از خبرگان خرداد 68، از خبرگان سال 69 و زیربار آزمون اجتهاد نرفتن، از انتخابات مجلس چهارم، از ماجرای تیتر ناجوانمردانه سعید اسلامی و قانون مطبوعات. اما همه اینها باعث نمی‌شود رنگ عوض نکردنش نسبت به سایر اصلاح‌طلبان را تحسین نکنم. کاش چپ‌ها بی هویت نمی‌شدند، کاش همچنان خوئینی‌ها و امثال او وسط میدان بودند، نه کسانی که هر روز به رنگی دگر درمی‌آیند.

تصویر: لیست مجمع روحانیون مبارز در انتخابات مجلس چهارم

انتهای پیام