«شهادت» پیامبر؟!

محسن‌حسام مظاهری، نویسنده و پژوهشگر اجتماعی تشیع و آیین‌های شیعی در کانال تلگرامی خود نوشت:

به موازات فربهی مناسکی، تغییرات ادبیات مناسکی هم در سال‌های اخیر روند معناداری داشته است. معمولاً‌ ابتدا یک فرد یا گروه مذهبی (مثلا یک منبری یا یک هیئت) پیشگام یک تغییر می‌شود. بسته به میزان سازگاری با ذایقه‌ی مناسکی جامعه‌ی هیئتی و سطح اقبالی که نشان می‌دهند، آن تغییر به تدریج یا شتابان رواج می‌یابد تا جایی که به کلیت تبلیغات مذهبی گسترش یافته و نهایتاً ادبیات رسمی را هم شامل شود.

رواج استعمال عبارت «شهادت پیامبر اکرم» به جای «رحلت/وفات پیامبر اکرم» در چند سال اخیر یک نمونه این تغییرات است. این تغییر که خاستگاه آن جریان تشیع هویتی بوده،‌ به مرور جای خود را در بین جریان‌های سنتی و سیاسی نیز پیدا کرده و حتی برخی سازمان‌های مذهبی رسمی را نیز متأثر کرده است. براساس نمونه‌های پیشین می‌توان انتظار داشت در سال‌های بعد شاهد سرایت این تغییر به رسانه‌های رسمی مانند صداوسیما نیز باشیم.

نکته مهم اینست که سیر این تغییرات نوعاً در مسیر تمایزات فرقه‌ای و شیعه‌گرایی هویت‌گرایی شیعی بوده است. مانند همین شهادت پیامبر که مستندش داستان مسموم‌کردن پیامبر توسط دو همسرش (عایشه و حفصه) است.

توضیحات:

در چهار تصویر رگه‌های رواج این ادبیات (استعمال شهادت به جای رحلت) را در جریانهای مختلف می‌توان دید:

تصویر 1: پوستر منتشرشد در صفحه ی رسمی تولیت حرم کاظمین (نمونه سازمانهای مذهبی رسمی)

تصویر 2: پوستر منتشرشده در صفحه رسمی دفتر آقای سیدصادق شیرازی (نمونه‌ی جریان تشیع هویتی)

تصویر 3: متن منتشرشده در صفحه رسمی دفتر آقای وحید خراسانی (نمونه‌ی جریان تشیع سنتی)

تصویر 4: بخشی از سایت عقیق (نمونه‌ی سایت‌های متعلق به جریان تشیع سیاسی)

انتهای پیام