گفتمان دِتانت

رضا نصری، حقوقدان و تحلیلگر مسائل بین‌الملل در یادداشتی تلگرامی با عنوان «گفتمان دِتانت» نوشت:

۱) گفتمان «مقاومت یا مذاکره» یا «مذاکره سازش است» نه با واقعیت‌های موجود سازگار است؛ نه با تحولات سیاسی و بین‌المللی اخیر همخوانی دارد؛ نه با موقعیت ایران در منطقه و جهان تطابق دارد؛ و نه پاسخگوی بحران‌های منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد بود.

۲) غلبه این گفتمان در فضای رسانه‌ای و سیاسی کشور نیز جز تشویق به کارشکنی مقابل دستگاه دیپلماسی، تداوم تنش‌های فرسایشی، تشدید بحران‌ و نهایتاً واگذاری صحنه دیپلماسی به رقبای منطقه‌ای – که مجهز به صدها لابی و میلیاردها ثروت برای پیش‌برد اهداف خود هستند- نتیجه‌ای در پی نخواهد داشت.

۳) از این رو لازم است ایران -هم در فضای داخلی و هم بین‌المللی- با گفتمان، ادبیات و دُکترین جدیدی وارد میدان شود و زمینه را برای در انداختن طرحی نو، پویا و مشکل‌گشا (و غافل‌گیرکننده برای لابی‌های ایران‌ستیز) فراهم سازد. این گفتمان جدید نیز با کلیدواژه‌ #دِتانت رقم خواهد خورد:
۴) در واقع «دِتانت» – یا تعلیق تنش – محصول این درک مشترک است که اولاً «ایران به یک قدرت بزرگ و موثر تبدیل شده است»؛ و ثانیاً تقابل مستقیم میان دو «قدرت موثر» (مثل ایران و آمریکا) می‌تواند نه‌ تنها به نابودی متقابل آن‌ها بلکه به نابودی بخش درخور ملاحظه‌ای از منطقه منجر شود.

۵) به عبارت دیگر، منطق دِتانت مبتنی بر این پذیرش است که ایران و آمریکا هر دو از چنان توان آسیب‌رسانی و تخریبی برخوردار شده‌اند که دیگر – به حکم عملگرایی و مصلحت – در عمل راهی جز یافتن فرمولی برای همزیستی مسالمت‌آمیز (نه اعتماد، آشتی و عادی‌سازی روابط) پیش رو ندارند.
۶) یعنی همان نتیجه‌ای که چین و روسیه نیز – در کسوت دو قدرت بزرگ و موثر – به آن رسیده‌اند!

رسیدن به چنین فرمولی نیز لاجرم – از به رسمیت شناختن خود به عنوان یک قدرت موثر و سپس تعامل مستقیم با حریفِ همتا – خواهد گذشت.

۷) معرفی این گفتمان به افکار عمومی، ترویج آن در فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور، بکارگیری کلیدواژه‌های مربوطه (Détente) در فضای بین‌المللی و در نهایت اتخاذ سیاست‌های مبتنی بر این رویکرد می‌تواند راهگشای بسیاری از بن‌بست‌های داخلی و بین‌المللی برای کشور و منطقه باشد.

۸) تاکید بر این گفتمان – به جای گفتمان خودضعیف‌پندار و مذاکره‌گریز – نه حمل بر سازش و تسلیم خواهد شد و نه موقعیت مذاکراتی کشور را تضعیف خواهد کرد. تاکید بر این گفتمان به بلوغ ایران به عنوان یک قدرت بزرگ و اتخاذ ادبیاتی متناسب با این جایگاه تعبیر خواهد شد.

انتهای پیام