از قره‌باغ تا پنجشیر | امیر هاشمی مقدم
امیر هاشمی مقدم، پژوهشگر فرهنگی و عضو بخش تحلیلی انصاف نیوز، در یادداشتی در مقایسه‌ی مساله‌ی قره باغ و پنجشیر، نوشت:
در روزهای گذشته که همدلی بی‌نظیر ایرانیان با جبهه مقاومت پنجشیر از هر سو دیده و شنیده شد، عده‌ای قوم‌گرا انتقاد کردند که چرا ایرانیان در جنگ اخیر قره‌باغ، هیچ حمایتی از جمهوری آذربایجان برای پس گرفتن خاک قره‌باغ از ارمنستان نکردند و حتی برخی از ملی گرایان، آشکار یا نهان به دفاع از ارمنستان پرداختند و به ترک/آذری‌های ایرانی که در دفاع از جمهوری آذربایجان در خیابان‌های برخی شهرهای آذری/ترک‌نشین ایرانی تظاهرات کردند و شعار سر دادند، انگ قوم‌گرا زدند؛ در حالی‌که تقریبا همه ایرانیان یک صدا به دفاع از پنجشیری‌های فارس‌زبان پرداختند؟
با آنکه شخصا در جنگ اخیر قره‌باغ هیچ موضع‌گیری‌ای نکرده بودم، اما درباره این ادعاها بیان چند نکته ضروری است:
۱- برخلاف ادعا، بسیاری از ایرانیان اصلا با مباحث زبانی در افغانستان آشنا نیستند و همچنان نمی‌دانند که زبان مادری پنجشیری‌ها یا طالبان چیست و به چه گرو‌های قومی وابسته‌اند. برای درک بهتر این موضوع، گریزی می‌زنم به نتایج پژوهش محمدکاظم کاظمی در پایان کتاب «همزبانی و بی‌زبانی» که نشان داده بسیاری از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد نمی‌دانستند زبان فارسی در افغانستان رایج است! دقت کنیم این را دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد می‌گفتند که شهری است نزدیک به مرز افغانستان و بسیاری از مهاجرین افغانستانی در آنجا زندگی می‌کنند. در یادداشت «تضاد دولت و ملت در پنجشیر» به دلایل گوناگون دفاع گسترده ایرانیان از جبهه مقاومت پنجشیر اشاره کرده‌ام که زبان مشترک، تنها یکی از این دلایل است؛ در حالی‌که دفاع آذری‌های ایران از جمهوری آذربایجان، تنها به خاطر تعلقات قومی و زبانی است.
۲- البته عده‌ای دیگر نیز در توجیه دفاع از جمهوری آذربایجان در جنگ قره‌باغ، با اشاره به مسلمان بودن ج. آذربایجان و انتساب جمله‌ای جعلی به رهبری که «قره‌باغ پاره تن اسلام است»، تلاش داشتند أن را جنگی دینی معرفی کرده و از احساسات دینی ایرانیان سوءاستفاده کنند. این در حالی است که حکومت ج. آذربایجان یکی از دین‌ستیزترین حکومت‌ها در کشورهای اسلامی است.
اما در کنار دلایل بالا، دلایل دیگری هم وجود دارد که نه تنها همسنجی و قیاس میان جنگ پنجشیر با جنگ قره‌باغ را ناممکن می‌کند، بلکه به روشن شدن دلایل نگرانی ایران‌دوستان از قدرت گرفتن ج. آذربایجان می‌پردازد. از جمله:
۳- پنجشیر و افغانستان برخلاف باکو از تجزیه‌طلبان ایرانی علیه تمامیت ارضی کشورمان دفاع نمی‌کنند و آنگونه که اسناد ویکلی لیکس نشان می‌دهد (اینجا) ماهانه حقوق «دویست دلاری» به تجزیه‌طلبان ایرانی نمی‌دهند.
۴- پنجشیری‌ها برخلاف ج. آذربایحان، نفرت از ایران و ایرانی را در کتاب‌های درسی در دل دانش‌آموزان‌شان نمی‌نشانند.
۵- پنجشیری‌ها برخلاف ج. آذربایجان به زدودن و تخریب آثار فرهنگ و تمدن ایرانی، جعل و تحریف تاریخ در منطقه‌شان نمی‌پردازند (بهترین نمود چنین پدیده‌ای درباره شاعر ایران‌دوست، نظامی گنجوی دیده میشود که شیفته ایران بود و اشعارش سرشار از تمجید ایران؛ اما برایش دیوان اشعار ترکی جعل کردند، هر کجا از ایران تمجید کرده بود آنها را پاک یا تحریف کرده، اشعار فارسی چهارصدساله در آرامگاهش را در سال ۱۳۹۲ تخریب و با اشعار ترکی جایگزین نمودند و… . البته کتاب‌های درسی و تاریخی‌شان نیز پر از این جعل و تحریف‌های تاریخی علیه ایران است).
۶- پنجشیر و افغانستان برخلاف ج. آذربایجان اصلی‌ترین متحد اسراپیل نشده‌اند که نزدیک مرزهای ایران پایگاه‌های جاسوسی و خرابکاری بسازد.
۷- پنجشیر و افغانستان همچون باکو نیستند که هواپیماهای جاسوسی اسراپیل از خاک آنجا بلند شده و از مکان‌های حساس نظامی و امنیتی ما فیلم‌برداری کند، در تاسیسات ما خرابکاری کند، اسناد هسته‌ای ما را بدزدد و از طریق خاک آذربایجان به اسراپیل منتقل کند و…
۸- قره‌باغ را به نام خاک اسلام، به خورد ساده‌لوحان دادند و با کمک بزرگترین دشمن مسلمانان، یعنی اسراپیل آنرا از ارمنستان گرفتند تا پایگاه‌های اسراپیل در آنجا علیه کشوری همچون ایران که از اصلی‌ترین مدافعان مسلمانان در سراسر جهان است، مستقر شود.
۹- پنجشیری‌ها همچون باکو نیستند که در جنگ نخست قره‌باغ که ایران تمام‌عیار پشت جمهوری آذربایجان ایستاد و سپاه پاسداران کلی نیروی مستشار و سلاح به کمک‌شان فرستاد و ده‌ها هزار آواره‌شان که داشتند از گرسنگی می‌مردند را به خاک کشورمان راه داد و چادر و پتو و پوشاک و خوراک‌شان را تامین کرد، اما اکنون مدعی شوند که ایران در جنگ نخست قره‌باغ به ارمنستان کمک می‌کرد!
۱۰- پنجشیری‌ها همچون باکو نیستند که بیش از سی سال مرز زمینی تقریبا رایگان از راه ایران تنها راه دسترسی نخجوان به خاک اصلی جمهوری آذربایجان باشد، اما اکنون ایران را پس از ارمنستان دومین دشمن خود بدانند.
۱۱- پنجشیری‌ها مانند ج. آذربایجان رویای نابودی ایران و پاک شدنش از روی نقشه را ندارند (آنگونه که بارها به شیوه‌های گوناگون و آشکارا بیان کرده‌اند و به تازگی نیز نماینده مجلس‌شان دوباره آنرا –اینجا– تکرار کرده است).
۱۲- پنجشیری‌ها مانند ج. آذربایجان نیستند که اکنون در سکوت جمهوری اسلامی و زیر نفوذ قوی پانترک‌اللهی‌های ایران (اینجا)، مرز میان ایران و ارمنستان را بسته باشد و جلوی خودروهای ترانزیتی ایران به ارمنستان را بگیرد؛ رانندگان ایرانی را دستگیر کند؛ حق عوارض ۱۳۰ دلاری از رانندگان ایرانی بگیرد و…
این مورد اخیر، یعنی بستن راه قانونی و بین‌المللی ایران به ارمنستان از سوی باکو و آزار رانندگان ایرانی و باج ۱۳۰ دلاری گرفتن از آنها نکته بسیار بسیار مهمی است که در سکوت جمهوری اسلامی و به دلیل نفوذ گسترده جریان پانترک‌اللهی رخ داده و بی‌گمان باید انتظار روزهای بسیار بدتر از این را در روابط‌مان با ج. آذربایجان داشته باشیم که هر روز نفوذش در کشورمان بیشتر، نفرتش از ایران و ایرانیان گسترده‌تر، و زورگویی‌اش به کشورمان در سکوت جمهوری اسلامی وقیحانه‌تر می‌گردد. به جز جریان پانترک‌اللهی، یک دلیل دیگر چنین پدیده‌ای را سال‌ها پیش در یادداشت «گنده‌لات‌ها را بی‌خیال، بچه سوسول‌ها را بچسبید» [لینک] شرح داده بودم.
انتهای پیام
استدلال هایتان بی ارزش است
یکبار بگو شوونیسم فارسی تمام وجودم را فرا گرفته و مرا یارای رهایی از این تسخیر شیطانی نیست
شوونیسم فارسی یعنی چه؟ خیلی راحت. حمایت از آذربایجان به نفع منافع ملی ما نیست. نشانه صریح آن هم رفتار توهین آمیزشان با رانندگان ایرانی است ( راننده ترک و غیر ترک هم نداشته، به همه ظلم کرده اند). حمایت از طالبان هم با توجه به رفتارهای آنها به نفع ایران نیست. اصل منافع ملی است. ایران یک ملت است. منافع تک تک ایرانی ها، زبانشان و علایقشان باید در نظر گرفته شود اما به عنوانی بخشی از یک ملت نه بیش و نه کم.
هر قومی در ایران یا ایرانین یا مهاجر اگر بپذیرن که ایرانین که بهتر اما اگر نپذیرند وای بحالشون از اون روزی که بخوان بر علیه ایران کاری بکنند ،
ای کاش امریکارو بی خیال می شدیم و خِر ای بی شرفا رو می چسبیدیم ، در حفظ یک پارچگی ایران با هیچ قومی تعارف نباید داشته باشیم ، اگر کسی خودش و رو ایرانی نمی دونه بره اقامت همون کشوری و بگیره که تعلق خاطر داره بهش
همین اسناد ویکی لیکس میگه امریکا پشت سر ایناست دوباره! خِر هیشکی و نباید ول کرد. اینا هم باید سر فرصت درسی بهشون بدیم که بدونند نباید پر رو بشند؛ تحریم این سال نبود اینا باید التماس میکردند برای تجارت با ایرانی ها؛ حالا میخواد اردوغان نتانیاهو و ترامپ یا هر خری دیگه ای پشت شون در بیاد!
چگونه است که ادعای دوستوم بر رسمیت شناختن استقلال کوردها را نادیده میگیری ایا استقلال کوردها موجب تجزیه ایران نمیشود چگونه نامتان را مسلمان گذاشته اید ولی تهمت ناروا به مردمان خود در این سوی مرز و جمهوری اذربایجان را می زنید چگونه است تهمت افغانی ها برای دزدیدن فردوسی از فرهنگ انها توسط ایران را نادیده میگیرید نظرات شما بیشتر به خاطر عقده حقارتتان است و هیچ دلیلی به جز تعصب کور قومی برای حمایت از تجزیه طلبان پنجشیر ندارید
خودتان مدام قوم گرایی را با اصرار بر واژگانی نظیر آریایی، پارس، پارسیان، پرسپولیس و غیره ترویج میکنید اما زمان درو کردن ثمره کاشته های خود میگویید کی بود کی بود من نبودم؟
من خودم ترکم وپیشینه وتبارهم مویدچنین گفته ایست ولی هرجا.هرجاسخنی بفارسی بیان میشودسراسروجودم را شوق وشعف لبریزمیشود..چون کمترپارسی گویی تاحال جنایاتی چنین مرتکب شده اند
از کلماتی که بین ایرانیان تفرقه بیندازد متنفرم مخصوصا که از داخل ایران باشند
متاسفانه تحلیل [بدی] بود،
به عنوان یک فارس زبان کاملا احساس می کنم این مقاله بین ترک و فارس خط کشی می کند
شما و امثال شما مقدمتا مساوی بودن ایران با فارس مفروض گرفته و براساس استدلاتی را مطرح می کنید که کاملا غلط هستند.
چرا اعلام نکردید که ارمنستان با نقض حقوق بین الملل ۲۸ سال ۲۰ درصد خاک اذربایجان را اشغال کرده بود در حالی که مساله پنجشیر مساله داخلی افغانستان می باشد. همچنین بدون شک قره باغ خاک اسلام است برای اثبات نیازی به نقل قول از کسی نیست.
دردها را تازه کردی و شکاف را بیشتر ! در هر حال مردم اذربایجان پیروز شدند ولی با کمک دیگران نه با کمک همسایه مسلمان ! گیریم حکومت سیاسی موافق شما نیست ولی مردم مسلمان پس چه میشود ! مگر حق خود را نمی خواستند ! شما در کجا قرار داری برادر
آذربایجان مثل پنجشیر نیست چون دنبال منافع خود و سعادت مردمش است و اجازه دخالت به عنصر مداخله گری چون ایران نداده. دقیقا همین نکته شما را آزار می دهد. خیلی برای شما زور داشت که کشوری خاک اشغال شده خود را به راحتی پس بگیرد بدون اینکه حتی نظر ایران را بپرسد. ایران هیچ کجای معادله قره باغ نبود وبه همین خاطر قضیه با خوبی و خوشی حل شد. شما ناراضی هستید؟ اصلا مهم نیست.
نتونستی خوب مال بکشی
از تکفیرهای داعش و النصره هم بگو که سر مرز ایران کمین کرده‌اند.
به زودی جریان پانترک‌اللهی تصفیه خواهد شد. به یاری حق.