چرا بانک ها با بیت کوین سر جنگ دارند؟
اقتصاد آنلاین نوشت: تصادفی نیست که بیتکوین به عنوان بزرگترین تهدید برای بانکداری، دائماً مورد انتقاد این صنعت و ذینفعان آن بوده است. بیتکوین با هر معیاری به ویژه نرخ پذیرش، در حال تبدیل شدن به جریان اصلی است. اما پذیرش خوشحال کننده بیتکوین توسط همه در حال افزایش نیست. به ویژه، صنعت بانکداری با افزایش بیتکوین احساس خطر میکند و همچنان به جنگ علیه ارزهای دیجیتال ادامه میدهد.
اینکه بانکها بیتکوین را دوست ندارند، نباید تعجب آور باشد. اختراع ساتوشی ناکاموتو بزرگترین اختلال در سیستم پولی قدیمی در چند دهه اخیر است. بیتکوین به عنوان یک شبکه همتا به همتا برای ایجاد و تبادل ارزش، ممکن است بانکها را بی فایده کند. موسسات بانکی برای حفظ موقعیت خود به ابزار کلاسیک جنگ یعنی تبلیغات متوسل شدهاند. با انتشار اطلاعات نادرست، بانکها امیدوارند که بیتکوین را بی اعتبار کنند و در همین راستا کاهش پذیرش عمومی و تشویق مقررات سختگیرانه تر را دنبال میکنند.
تاریخچه کوتاه جنگ تبلیغاتی بیگ فاینانس در مورد بیتکوین
از همان ابتدا، بیگ فایننس باید متوجه شده باشد که بیتکوین به طور بالقوه میتواند سیستم بانکی را مختل کند. اما آنها تصمیم گرفتند بر این باور باشند که استفاده از آن برای فروشندگان مواد مخدر ، گیکهای کامپیوتر، سایفرپانکها، آزادی خواهان و سایر عناصر حاشیهای محدود میماند. اما با افزایش پذیرش ارزهای دیجیتال، به ویژه در میان سرمایه گذاران نهادی، وحشت در سیستم بانکی گسترش یافت. برای اولین بار، این احتمال وجود داشت که این «پول اینترنتی جادویی» جایگزین بانکها شود. بنابراین، بانکها تلاش هماهنگی را برای بی اعتبار کردن ارزهای دیجیتال آغاز کردند. بیتکوین با توجه به جایگاهش به عنوان اولین و محبوب ترین ارز رمزنگاری شده جهان، یک هدف مورد علاقه بوده و هست.
در سال 2014، جیمی دیمون (Jamie Dimon)، رئیس میلیاردر و مدیر عامل جی پی مورگان چیس، بزرگترین بانک آمریکا، بیتکوین را «ذخیره وحشتناک ارزش» در مجمع جهانی اقتصاد در داووس، سوئیس اعلام کرد. با این حال، این امر ایالت نیویورک را از صدور مجوز برای صرافیهای بیتکوین در سال بعد منع نکرد. دیمون در سال 2015 انتقاد خود از بیتکوین را دنبال کرد و گفت که این ارز دیجیتال هرگز از سوی دولتها تایید نخواهد شد. به گفته وی، “هیچ دولتی هرگز از ارز مجازی که دور مرزها میچرخد و کنترلهای یکسانی ندارد، حمایت نمیکند.”
رئیس JPMorgan Chase که راضی نبود، بزرگترین حمله خود را به بیتکوین در کنفرانس خدمات مالی جهانی Barclays در سال 2015 انجام داد. او نه تنها بیتکوین را کلاهبرداری شبیه تولیپمانیا خواند، بلکه تهدید کرد که هر کسی را که از طریق شرکتش بیتکوین معامله میکند، اخراج میکند. دیمون تنها سرمایهدار بزرگی نیست که سعی کرده بیتکوین را تضعیف کند. کریستین لاگارد (Christine Lagarde)، رئیس بانک مرکزی اروپا نیز در گذشته از بیتکوین انتقاد کرده است.
در کنفرانس بعدی رویترز، لاگارد بیتکوین را “یک دارایی بسیار سوداگرانه” نامید و افزود که از آن برای انجام “برخی تجارت خنده دار و برخی فعالیتهای جالب و کاملاً مذموم پولشویی” استفاده شده است. این در حالی است که بانک مرکزی اروپا در آن زمان در حال بررسی راهاندازی ارز دیجیتال خود به نام یورو دیجیتال بود.
بانک مرکزی اروپا نیز اغلب خود را به کمپین تبلیغاتی ضد بیتکوین وام داده است. در بررسی ثبات مالی 2021، بانکدار اوج افزایش قیمت بیتکوین را با حباب بدنام دریای جنوبی مقایسه کرد. در این گزارش میافزاید: «ردپای گزاف کربن [بیتکوین] و استفاده بالقوه برای مقاصد غیرقانونی دلیلی برای نگرانی است». حتی برخی بزرگترین مؤسسات مالی جهان نیز به حزب ضد بیتکوین پیوستهاند. به عنوان مثال، بانک جهانی از حمایت از طرح السالوادور برای پذیرش بیتکوین به عنوان ارز قانونی امتناع کرد و نقایص محیطی و شفافیت این ارز دیجیتال را بیان کرد. صندوق بین المللی پول (IMF) همچنین از کشور آمریکای لاتین خواسته است که بیتکوین را در اوایل امسال کنار بگذارند.
البته، موارد بسیار بسیار بیشتری وجود دارد که مؤسسات پول قدیمی شک و تردید و اطلاعات نادرست را درباره بیتکوین منتشر میکنند. با این وجود، این اظهارات همگی به یک نتیجه اشاره دارند، بانکها از بیتکوین متنفرند و برای بی اعتبار کردن آن دست از هیچ کاری نمیکشند.
بیتکوین بد است، بلاکچین خوب است
برخی از بازیگران مالی در کمپین اطلاعات نادرست خود در رابطه با بیتکوین، روش دیگری را اتخاذ کردهاند. به طوری که آنها از بیتکوین انتقاد میکنند، اما به تمجید فناوری بلاکچین میپردازند. در حالی که سیستم بلاکچین، بیتکوین را قدرتمند میکند و بر عکس.
بانکها پتانسیل فناوری بلاکچین را برای متحول کردن پرداختها میبینند و میخواهند، این فناوری را به نفع خود انتخاب کنند. به عنوان مثال، جی پی مورگان چیس، منتقد مشهور بیتکوین، ارز دیجیتالی به نام «JPMCoin» ایجاد کرده است که بر روی بلاکچین Quorum خود اجرا میشود. بانکهای مرکزی همچنین از قابلیت بلاکچین برای تقویت ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDCs)، ارزهای رمزپایهای که توسط دولتها منتشر و پشتیبانی میشوند، تبلیغ و استفاده کردهاند. اما لازم است که در نظر داشته باشید، چنین داراییهایی به یک ارز فیات، مانند دلار یا یورو، مانند یک استیبل کوین متصل میشوند و عملا تحت کنترل بانکها و دولتها هستند، بنابراین قابلیت غیرمتمرکز بودن را ندارند.
بانک تسویه بینالمللی (BIS) در گزارشی در ژوئن 2021، رمزارزها را بهعنوان داراییهای سوداگرانه توصیف کرد که برای تسهیل پولشویی، حملات باج افزاری و سایر جرایم مالی استفاده میشوند. در این گزارش آمده است: “بیتکوین، بهویژه، با در نظر گرفتن ردپای انرژی بیهودهاش، دارای ویژگیهای کمی بازخرید کننده منافع عمومی است”. از قضا، BIS در همان گزارش از CBDCها حمایت کرد. در اینجا گزیدهای آمده است:
ارزهای دیجیتال بانکهای مرکزی، فرصتی منحصر به فرد برای طراحی یک نمایش فناوری پیشرفته از پول بانک مرکزی است که ویژگیهای منحصر به فرد نهایی، نقدینگی و یکپارچگی را ارائه میدهد. چنین ارزهایی میتوانند ستون فقرات یک سیستم پرداخت دیجیتال بسیار کارآمد را با امکان دسترسی گسترده و ارائه استانداردهای حاکمیت داده و حفظ حریم خصوصی قوی بر اساس شناسه دیجیتال تشکیل دهند.
بنابراین به طور کلی، عبارت «بیت کوین بد، بلاک چین خوب!» در پاسخ به محبوبیت بیتکوین، به مضمون مورد علاقه بانکها و اپراتورهای فین تک تبدیل شده است. اما در واقع، این استدلال اصل مطلب را از دست میدهد. به عبارت دیگر، بدون معماری غیر متمرکز بیتکوین، سیستمهای پولی پرداخت مبتنی بر بلاکچین بیفایده است. بلاکچینهای مجاز مانند Quorum از تمرکز و نقاط شکست منفرد رنج میبرند، مشکلاتی که ناکاموتو با ایجاد بیتکوین به دنبال اصلاح آن بود.
همین مسائل باعث آزار CBDC ها میشود. کنترل متمرکز دلار یا پوند دیجیتال باعث همان مشکلاتی میشود که در حال حاضر در مورد ارزهای فیات مشاهده میکنید. از آنجایی که بانکهای مرکزی هر ورودی و خروجی پول را کنترل میکنند، نظارت مالی، اجرای سیاستهای پولی نامطلوب و اعمال تبعیض مالی بسیار آسان است. مشکل بزرگتر تکیه بر استدلال، “بیتکوین بد است، بلاکچین خوب است” این است که نمیتواند بزرگترین نقطه قوت بیتکوین، یعنی اقتصاد رمزنگاری را در نظر بگیرد. بزرگترین کمک ساتوشی ترکیب جدیدی از انگیزههای اقتصادی، نظریه بازی و رمزنگاری کاربردی بود که برای حفظ امنیت و مفید بودن سیستم در غیاب یک موجودیت متمرکز ضروری است. بلاکچینهای متمرکز با انگیزههای ضعیف مانند هر سیستم قدیمی دیگر برای حمله باز هستند.
چرا بانکها از بیتکوین میترسند؟
بانکهای سنتی مدتهاست که با دریافت هزینهای از کاربران برای ذخیره و استفاده از پولشان، درآمد کسب کردهاند. دارندگان حساب به طور متوسط کارمزدهای نگهداری حساب، کارمزد بدهکار، کارمزد اضافه برداشت و هزینههای زیادی را میپردازند که برای سود بانک طراحی شدهاند. در تمام این مدت، بانک پول موجود در حساب را وام میدهد، در حالی که تنها کسری از سود به دست آمده را به کاربران میدهد.
اما در واقع، بیتکوین تهدیدی برای این مدل درآمد صنعت بانکداری است. با ارزهای دیجیتال، هیچ موسسهای وجود ندارد که به کاربران برای ذخیره، مدیریت یا استفاده از پول خود کمک کند. مالک همچنان کنترل کامل بیتکوینهای خود را در دست دارد. در ادامه به چند قابلیت از بیتکوین که خطری جدی برای درآمد صنعت بانکداری هستند، میپردازیم؛
- تراکنشهای بهتر و ارزانتر
بیتکوین این امکان را فراهم میکند که پول را به هر کسی، بدون در نظر گرفتن مقدار درگیر یا محل دریافت کننده، فوراً منتقل کند. و کاربران میتوانند این کار را بدون اتکا به یک واسطه مانند بانک محلی خود انجام دهند. به طور متوسط، تراکنشهای مبتنی بر بیتکوین سریعتر و ارزانتر از معاملات از طریق بانکها هستند. مدت زمان لازم برای پردازش یک انتقال بین المللی و هزینههای سنگینی که بانکها دریافت میکنند را در نظر بگیرید.
به جز هزینه های ماینر، مردم برای پردازش تراکنشهای بلاکچین بیتکوین، به هیچ شخص یا نهاد دیگری پول نمیپردازند. همچنین مقادیری با هر اندازه، بزرگ یا کوچک، بدون هیچ محدودیتی معمول قابل جابجایی هستند. بیتکوین در کمتر از 10 دقیقه یک انتقال پول برگشت ناپذیر را پردازش میکند. بانکها به سادگی نمیتوانند با آن مقابله کنند.
- فروشگاه ارزش
بانکها به مشتریان کمک میکنند تا سرمایه گذاریهای بلندمدت در طلا، اوراق قرضه و سایر داراییها را ترتیب دهند، تا ارزش پول خود را تضمین کنند و برای نگهداری، مشاوره سرمایه گذاری و مدیریت پورتفولیو هزینهای دریافت میکنند. اما وقتی مردم متوجه شوند که مجبور نیستند، برای ذخیره ارزش به بانکها تکیه کنند، چه اتفاقی میافتد؟ در پاسخ باید گفت؛ با توجه به ویژگیهای ذاتی بیتکوین، این رمزارز به سرعت به عنوان یک ذخیره ارزش ترجیحی در حال ظهور است. بیتکوین کمیاب است (فقط ۲۱ میلیون واحد تولید خواهد شد)، اما همچنین قابل تعویض و قابل حمل است. این باعث میشود، حتی بهتر از منابع سنتی ذخیره ارزش مانند طلا باشد.
از آنجایی که هر کسی میتواند به راحتی بیتکوین بخرد و نگه دارد، بانکها دیگر نمیتوانند از برنامههای مدیریت دارایی شیلینگ درآمد کسب کنند. بانکها، مانند JPMorgan، با فروش سرمایهگذاریهای مبتنی بر بیتکوین مانند معاملات آتی سازگار شدهاند، اما این باعث نجات آنها نمیشود.
- ضد دستکاری
بانکها مدتهاست که با دستکاری سیستم مالی برای منافع خصوصی دوام آوردهاند. بحران مالی 2008 ناشی از معاملات پنهانی برخی از بزرگترین بانکهای جهان از جمله Lehman Brothers بود که بعداً اعلام ورشکستگی کرد. به عنوان مثال، بانکها همیشه بیشتر از آنچه که اهرم دارند، پول قرض میدهند. بنابراین اگر همه تصمیم بگیرند، پول خود را از بانکها برداشت کنند، کل صنعت به ناچار سقوط میکند.
بیتکوین به مردم اجازه میدهد، تا بانک خودشان باشند. پول موجود در کیف پول بیتکوین توسط هیچ کس غیر از دارنده آن، قابل دستکاری یا استفاده نیست. برای اولین بار، مردم اکنون قدرت کنترل پول خود را دارند.
بانکها نمیتوانند بیتکوین را از بین ببرند
شدت جنگ اطلاعاتی صنعت بانکداری نشان میدهد که چقدر از بیتکوین میترسند. آنطور که باید بیتکوین در تمام بخشهای مالی از جمله؛ تسویه حسابهای فراساحلی، سپرده گذاری، پرداختها، سرمایه گذاریهای دارایی و موارد دیگر نفوذ کند، فقط به مسئله زمان نیاز دارد. وقتی این اتفاق بیفتد، بانکها آخرین قربانیان اختلالات فناوری خواهند شد. همانطور که نتفلیکس جایگزین اجاره ویدئو و آمازون جایگزین کتابفروشیها شد، بیتکوین نیز جایگزین بانکها خواهد شد و هیچ مقدار شک و تردید و اطلاعات نادرست آن را معکوس نمیکند.
سلب مسئولیت: سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال و سایر عرضه اولیههای آنها (ICO) بسیار پرخطر و گمانه زنی است و این مقاله توصیهای از طرف اقتصاد آنلاین یا نویسنده برای سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال یا سایرICOها نیست. از آنجایی که موقعیت هر فردی منحصر به فرد است، همیشه باید قبل از تصمیم گیری مالی با یک متخصص واجد شرایط مشورت شود.