صله رحم، شیرین ترین تنقلات چله شو

سودابه احمدپورملکشاه در خبرگزاری شبستان نوشت:

شب‌نشینی، دید و بازدید و صله‌رحم از سنت‌های پسندیده شب یلدا است که مردم مهمان نواز مازندران همزمان با خداحافظی پادشاه فصل ها در حد بضاعت خود به هر نحو که شده این آداب را به جای می آورند.

پاییز هزار رنگ، تجلی شکوه قلم نقاش طبیعت رفته رفته با نزدیک شدن به غروب آخرین روز از پادشاه فصل ها، نظارگر تلاش و تکاپوی مردم زمین از هر رنگ و نژادی است که برای مشاهده طولانی ترین و تاریک ترین شب سال تا سپیده دم احیا می گیرند.

طبیعت زیبا و دلنشین مازندران با داشتن جلوه‌گاه‌هایی از کوه، دشت، کوهستان، جنگل و دریا روزهای آخر فصل پاییز را می گذرانند که با وجود سرما و یخ زدگی جاده ها بازهم مسافران و گردشگران زیادی را به خود جلب کرده است.

پائیز، فصل باران های لطیف وخش خش برگ های خسته با شب‌نشینی، دید و بازدید و صله‌رحم و تفأل به اشعار حافظ  و خواند اشعار امیرپازواری به ساعات پایانی خود نزدیک می شود.

روز آخر آذرماه، با خانه‌تکانی زنان و مادران این سرزمین آغاز می‌شود و هم‌زمان با این نوشدن ها، حال و هوای دل مردمان حاشیه نشین دریای خزر نیز طراوت و تازگی می‌یابد.

مادران و دختران مازندرانی با تمام هنر وسلیقه خود سعی در یک سفره‌آرایی چشم‌گیر و سبقت از یکدیگر دارند و از چند روز مانده به آخرین روز پاییز در بیشتر خانه‌های مازندران بوی گندم بوداده و برنج سرخ شده و کنجد برشته شده  که اصطلاحا به بادونه(شیرینی برنجک) و پشت زیک(سوهان کنجدی) شهره است، به مشام می‌رسد.

در نقاط مختلف مازندران ۲ روز مانده به شب چله مردم به تهیه‌ مقدمات این شب می‌پردازند و پس از غروب آفتاب دور کرسی می‌نشینند بعد از صرف شام و چای، روی کرسی، سفره‌ای پهن می‌کنند که در آن سفره، تنقلاتی ازجمله پسته، گردو، بادام، هندوانه، انار، ازگیل جنگلی، تخمه کدو محلی و… برای پذیرائی از مهمانان خویش قرار می دهند.

حجت الاسلام محمدعابدی، امام جمعه رودپی شهر تاریخی فرح آباد با بیان اینکه شب یلدا همانند بسیاری از شب های سال از فضیلت خاصی برخوردار نیست اما با انجام کارهای نیک و شایسته می توان به فضیلت این شب بلند سال افزود، به خبرنگار شبستان گفت: شب یلدا یکی از بلندترین شب های سال به شمار می آید و در این شب همه اقوام، آشنایان و خانواده ها در منزل بزرگان گردهم می آیند و با بیان خاطرات خوش تا طلوع آفتاب بیدار می مانند.

وی از صله رحم و دورهم نشینی خانواده ها بعنوان سنت مهم شب یلدا در میان مردمان مازندران یاد کرد و افزود: بایستی تلاش شود که به واسطه چشم و هم چشمی، دروغ، تهمت و غیبت موجبات ناراحتی و قطع رحم در بین خانواده ها فراهم نشود.

حجت الاسلام عابدی عنوان داشت: برگزاری این رسوم می تواند رنگ بویی دینی داشته باشد و درکنار تفأل به دیوان حافظ و شعرخوانی و قصه گویی، آموزه های ناب اسلامی نیز دهان به دهان نقل شود.

وی اظهار داشت: شب یلدا می تواند بهانه خوبی برای دستگیری از نیازمندان و زمینه سازی برای رفع کدورت ها و آشتی دادن برادران و خواهران دینی با یکدیگر باشد.

معصومه علیزاده، کارشناس جامعه شناسی، در آخرین روز فصل پاییز و در آستانه گت چله در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در ساری گفت: روزها و شب های مختلفی در یک سال وجود دارد که برخی از آنها به مناسبت های مختلف، نامگذاری شده اند و چله شو، گت چله یا شب یلدا یکی از این موارد به شمار می آید.

وی اظهار کرد: برای هر یک از مناسب ها با توجه به نامگذاری آن، اهداف و فلسفه ای نهفته است که می طلبد به تبیین درست و شفاف آنها، اقدام کرد.

علیزاده بیان کرد: مازندران با توجه به سابقه طولانی و درخشان در تاریخ، آئین ها و آدابی را در خود دارد که با افتخار از گذشتگان به ارث برده و تلاش دارد آن را برای آیندگان، مانا و جاودان سازد.

وی ابراز کرد: با حفظ سنت های گذشته و انتقال به آیندگان می توان، میراث دار خوبی برای شیرزنان و شیرمردان این دیار کهن بود و تاریخ گذشته را با در نظر گرفتن، تغییرات امروزی به نسل های آتی، انتقال داد.

علیزاده گفت: فرهنگ ایران زمین از خرده فرهنگ هایی نظیر  لر، کرد، بلوچ، مازند و … تشکیل می شود که برای صیانت از هویت کشور نسبت به حفظ آنها، تلاش و اهتمام نمود.

وی اظهار کرد: حفظ فرهنگ هر کشور فقط مربوط به گروه، قشر و نهاد خاصی نمی شود بلکه همه مردم جامعه در آن، سهیم هستند و می توانند سنت هایی که بر کاغذ نیامده و در دل ها، جا دارد را به آن سمت، سوق دهند.

علیزاده بیان کرد: گت چله که از اول دی، آغاز می شود به مردم، نوید سرما اما گرما در خانه ها را می دهد که در گذشته بیشتر به صورت دسته جمعی و زیر کرسی، شب به روز می رسید و اکنون گرما بخش خانه ها، شوفاژ و بخاری های گازی هستند.

وی ابراز کرد:خوردن غذاهای دست پخت زنان سخت کوش مازنی، تهیه شده از طبیعت، شب های یلدا را به شبی به یادماندنی، تبدیل می کرد و شنیدن اشعار محلی، سرمای زمستان را از یادها، می برد.

علیزاده گفت: با آمدن رسانه های گروهی و همچنین فضاهای مجازی، ارتباط خانواده ها و آن شب نشینی های پر شور و حرارت متاسفانه رو به سرد شدن گذاشت اما باید با تلنگری نظیر امشب که شب یلدااست به دور یکدیگر جمع شد.

وی اظهار کرد: رفت و آمد موجب نزدیکی قلب ها و استوار شدن روابط می شود و به اینگونه است که باید شب چله را یکی از موهبت ها به شمار آورد و از ثانیه های این شب برای دورهم بودن صمیمانه، کمال استفاده رانمود.