اعتراض دانشگاه‌های بزرگ جهان به آپارتاید و نسل‌کشی اسرائیل و سکوت دانشگاه‌های ایران

دکتر عباس آخوندی، استادیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، در یادداشتی به بهانه‌ی اعتراضات اخیر دانشگاه‌های بزرگ جهان ازجمله آمریکا به آپارتاید و نسل‌کشی اسرائیل، که در اختیار انصاف نیوز قرار داده است، نوشت:

بی‌گمان برترین دلیل ناهم‌راهی بخش بزرگی از جامعه‌ی ایران از جمله نخبگان دانشگاهی با اعتراض‌های جهانی در برابر جنایات نظام آپارتایدی و نسل‌کشی وحشتناک اسرائیل به سیاست داخلی ایران بازمی‌گردد. متاسفانه نظام حکمرانی به‌قدری دور از عدل و انصاف با شهروندان خود رفتار کرده و زندگی را بر آنان از هر حیث تنگ کرده که آنان حتی در چنین وضعیت‌هایی که وجدان هر انسان آزاده‌ای به‌درد می‌آید از هر اقدامی که نشان از همراهی با حکومت باشد پرهیز می‌کنند. لیکن افزون بر این که بسیار مهم هم هست، به زعم من، فهم نسل جوان در ایران و جهان و هم‌چنین جریان روشنفکری مدرن از مساله فلسطین با سیاست رسمی ایران تفاوت بنیادین دارد. ایران هم‌چنان در چنبره‌ی رویکرد ایدئولوژیک به مساله فلسطین درگیر است، حال آنکه مساله نسل جدید زندگی انسانی است.

در باره بحث فلسطین و مواجهه‌ی نسل جوان غربی با آن بسیار مهم است که فهم دقیقی ازمفهوم “زمانه” در قالب فلسفه زمان و تاریخی اندیشی و مفهوم “مکان” به مفهوم تمدن و یا معرفت غالب در ارتباطات بین‌الاذهانی آدمیان در جهان داشته باشیم. وقتی آنان در آمریکا اعتراض می‌کنند، تصور ما این است که دلیل و نحوه رویکرد آنان به موضوع اعتراضی همان نگاهی است که حکومت در ایران دارد. باید بدانیم که این‌گونه نیست.

نکته‌های کانونی اعتراضی آنها سلب حق زندگی از فلسطینیان، مفهوم نژادپرستی، پاکسازی نژادی و حق تعیین سرنوشت است. اساسا آنان تفاوت زیادی میان جوان یهودی اسرائیلی و مسلمان فلسطینی حس نمی‌کنند و در دوگانه یهودی/صهیونیست-مسلمان باقی نمی‌مانند.چون آنان از مفهوم هویت دینی عبور کرده‌اند. حال آن‌که برای ما انتفاضه بیداری مسلمانان علیه صهیونیست‌ها است.

در ایران نیز، در گفته فعالان حوزه‌ی سیاست فلسطین نقد آپارتایدی را می‌بینیم. لیکن، نقد آنان از این منظر بیشتر جنبه سلبی و در جهت نشان دادن جنایات اسرائیل را دارد. در حوزه‌ی سیاست‌گذاری، بلافاصله جمهوری اسلامی وارد همان گفتمان دوگانه‌ی صهیونیزم/اسلام و جنبش مسلمانان علیه یهودیان صهیونیست و حرکت‌های ایدئولوژیکی اسلامی می‌شود و با جریانهای مدرن ضد آپارتاید هم‌سو و هم‌موضع نمی‌شود.

در هر صورت مهم است که فهم دقیقی از آنچه در دانشگاه‌های آمریکا در حال وقوع است داشته باشیم و بدانیم که ضرورتا آن با فهم دولت ایران یکی نیست. من مقاله‌ای بسیار طولانی در این باره اخیرا نوشته‌ام که در نشریه آگاهی نو انتشار یافته و لینک آن را نیز اینجا قرار می‌دهم تا صورت تمایل به آن مراجعه شود. راهبردی که من پیشنهاد می‌کنم پی‌گیری راهبرد زمانه پسند است تا امکان همگرایی جهانی بیشتری فراهم آورد‌.

انتهای پیام