درختان و باغشهرهای قربانی در آذربایجان شرقی

شهرام صادق زاده در سایت عصر آزادی آنلاین (تبریز) نوشت: «در دو دهه گذشته و در برخی از شهرهای آذربایجان شرقی، درختان قربانیان نخست پروژه‌ های مسیرگشایی، تقاطع‌ های غیرهمسطح و اصلاحات ترافیکی بوده‌ اند و با وعده های سر خرمن مدیران، وضعیت مناطقی که در آنها عملیات عمرانی انجام می شود بلاتکلیف و بدون سرنوشت رها می‌شود.

در حالی که کارشناسان امور شهری و فعالان محیط زیست همواره بر حفظ، احیا و گسترش فضاهای سبز شهری تاکید دارند اما، برخی از مدیرانی که عنوان مسئول یک منطقه تاریخی را یدک می کشند در برخی از موارد، با صدور کاربری تجاری و تبدیل یک قطعه باغ در داخل بطن تبریزِ فقیر از حیث فضای سبز، علاوه بر اینکه سلامت شهروندان را تحت الشعاع قرار می دهد، تاریخ طبیعی و ناتورال شهر را نیز فدای منافع خود می کند که گناهی نابخشودنی محسوب می‌شود.

شنیده ها حاکی از آن است که ماهانه حدود ۳۰۰ فقره پرونده فقط در کمیسیون ماده ۷ قانون حفظ و گسترش فضای سبز شهرداری تبریز تشکیل می شود که مضامینی همچون درختان معارض در ساخت و سازهای شهری، درختان معارض ورودی پارکینگ، درختان معارض با پروژه های عمرانی و درختان مانع دید تابلوهای تبلیغاتی را شامل می شود و اگر مابقی شهرهای آذربایجان شرقی را نیز درنظر بگیریم شاید این رقم دو برابر شود که می توان از آن به عنوان یک فاجعه نام برد که در یک شرایط کاملاً عادی انجام می گیرد و کک کسی هم نمی گزد…

◾️فضای اول

سرانه فضای سبز تبریز تا حدود بسیار زیادی از استانداردهای واقعی فاصله دارد به طوری که برخی منابع زیست محیطی، سرانه فضای سبز واقعی این شهر را کمتر از ۷ مترمربع عنوان کرده‌ اند که برای شهری که روزی باغشهر بوده، واقعاً جای تاسف و تعجب دارد.
این در حالی است که سایر شهرهای آذربایجان شرقی مانند مرند، کلیبر، جلفا، شبستر و مراغه نیز که جزو باغشهرهای کشور بوده اند از استانداردهای جهانی فضای سبز فاصله دارند که این امر علیرغم اقلیم خشک ایران اما، بخشی دیگر نیز به سوء‌ مدیریت‌ها، تصمیمات نادرست مدیران شهری و البته تخلفات امور شهرسازی مربوط می شود.
در حقیقت، علیرغم اینکه تبریز، امروزه از نظر عمرانی در حال پیشرفت است ولی از لحاظ حفظ فضای سبز و ایجاد پارک‌های محله‌ای بسیار در مضیقه قرار گرفته و چنگی به دل نمی زند و همین موضوع، سبب نارضایتی ساکنین محلات و عموم شهروندان شده است.
به گفته کارشناسان، عدم نظارت صحیح بر واحدهای آلاینده محیط زیست حومه شهرهای استان و عدم اهتمام مسئولان مربوطه در این موضوع، تبریز و سایر شهرهای بزرگ آذربایجان شرقی را از نظر زیست محیطی دچار مشکلات زیادی کرده است به طوری که نباید فراموش کرد که در دنیای مدرن، از درختان به عنوان ریه های شهرهای صنعتی جهان یاد می شود که متضمن سلامتی روح و جسم شهروندان هستند و ما با بی تدبیری مسئولانمان، هنوز اندرخم یک کوچه ایم.

◾️فضای دوم

یک کارشناس دادگستری در آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه حساسیت مسئولان شهری نسبت به قطع درختان و تخریب فضای سبز باید افزایش یابد گفت: در حال حاضر در کلانشهر تبریز حدود یک میلیون اصله درخت وجود دارد در حالی که نیاز این شهر بیش از ۶ میلیون اصله درخت است.

احمد موقری افزود: باغشهر تبریز که روزی جزو افتخارات آذربایجان بوده، اکنون به دلیل بی توجهی ها، در جایگاه بسیار پایینی در میان کلانشهرها قرار گرفته است زیرا گسترش روزافزون ساخت و سازهای شهری و به تبع آن احتمال قطع بی رویه درختان و از بین رفتن فضاهای سبز، بر اهمیت و نقش درختان در حیات فیزیکی و هویتی شهرها افزوده شده است.

او از بین بردن فضای سبز را دارای مجازات قطعی بر اساس قوانین موضوعه دانست و از مردم درخواست کرد به اهمیّت وجود درخت در سطح شهر و منازل توجه زیادی داشته و در صورت نیاز به جابجایی درختان، با در نظر گرفتن این نکته که مرجع قانونی برای هرگونه جابجایی، هرس و قطع درختان کمیسیون ماده ۷ قانون حفظ و گسترش فضای سبز و در چهارچوب پیشگیری از تخریب فضای سبز می باشد، اقدام به اخذ مجوز این این مرجع قانونی کنند.
موقری اضافه کرد: بر همین مبنا مردم باید در طراحی نقشه های ساختمانی موقعیت درختان واقع در نقشه، ساختمان و معابر را نیز در نظر بگیرند و در این رابطه علاوه بر مالکان، نقش نقشه برداران و شهرداری ها بسیار مهم و محوری است.
وی با بیان اینکه تاکنون بارها درختان شهر در تهدید ساخت و سازهای قانونی و غیرقانونی قرار گرفته اند یادآور شد: در این راستا نه فقط ساخت و سازهای شخصی، بلکه در مواردی گاه به بهانه اجرای پروژه های شهری نیز درختان قطع می شود که باید حساسیت مسئولین نسبت به قطع درختان و تخریب فضای سبز افزایش یابد.

◾️فضای آخر

قطع درختان در مناطق مختلف شهری آذربایجان شرقی از جمله مراغه، مرند، کلیبر و به ویژه تبریز جای تامل و تاسف دارد که گاه و بیگاه خبرهایی از این دست به گوش می رسد و مسئولان شهرهای استان نسبت به تخریب فضای سبز مناطق تحت مدیریت خود حساسیت به خرج نمی دهند!

یک فعال اجتماعی و فرهنگی با اشاره به موضوع تعدد مدیران دولتی در عرصه فضای سبز اشاره کرد و گفت: در تبریز به‌ طور متوسط هر ۱۸ ماه، یک مدیر دولتی تعویض می‌شود در حالی که مدیران کل محیط‌ زیست، در شهرهایی مانند تهران، مشهد و غیره چندین دوره ثابت بوده و این‌ دلیل خوبی برای مشکلات این عرصه است.

مسعود بزرگر جلالی ترکیب عقل و علم مردم با خواسته‌های مسئولان را راهکار مناسبی دانست و افزود: سازمان فضای سبز تبریز به‌ عنوان اولین سازمان در حوزه فضای سبز در کشور از سال ۱۳۴۹ شروع به‌ کار کرده است اما شهروندان همچنان دغدغه فضای سبز را از سالیان گذشته به همراه دارند، لذا بهتر است که با خواسته مسئولان ترکیب و به نتیجه برسد.

در بررسی دلایل درخت‌ زدایی از اکثر شهرهای آذربایجان شرقی، نباید از تصمیم‌ سازی‌های حوزه عمران و توسعه شهری غافل شد زیرا در اکثر مواقع، تصمیماتی که اتخاذ می گردد فاقد پیوست مردمی بوده و به کارشناسان حوزه محیط زیست، عمدتاً طرح‌هایی به سرانجام می رسد که برآوردهای مالی و محاسبات فنی و عمرانی، بر چشم‌ انداز اجتماعی و فرهنگی پروژه می‌ چربد و این، همان آفت مدیران شهری است.

بدین ترتیب، سرانه فضای سبز در تبریز و برخی از شهرهای مهم آذربایجان شرقی همچون مراغه، شبستر و غیره از معماهای حل نشده و قدیمی این مناطق است که طبق قانون پایستگی، بدون افزایش حتی نیم مترمربع از مدیری به مدیری دیگر می‌ رسد و معلوم نیست زندگی سالم مردم آذربایجان کِی به سر و سامان می رسد و برای همیشه ختم به خیر می شود.»

انتهای پیام