زعفران اصفهان به اسم اسپانیا
مینا ایزدی در سایت اصفهان زیبا نوشت: «با وجود سطح کشت مناسب زعفران در اصفهان، به دلایل مختلف هنوز نتوانسته‌ایم از ارزش‌افزوده این محصول پرسود بهره ببریم. از خیلی وقت‌ها پیش زمزمه صادرات زعفران اصفهان با بسته‌بندی سایر کشورها و به نام خود این کشورها به گوش رسید و تاکنون هم این معضل به قوت خود باقی است. باوجود برخورداری از ظرفیت‌های مناسب تولید و کشت زعفران در کشور، اما اسپانیا توانسته است جایگاه بزرگ‌ترین صادرکننده مجدد زعفران ایران را برای خود تثبیت کند.
به گفته سید روح‌الله لطیفی، مدیرکل سابق دفتر مطالعه، پایش و توسعه بازار سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران، «متأسفانه حدود ۱۰۰ سال است زعفران ایرانی را به نام اسپانیا می‌شناسند». مقصد اول صادرات زعفران ایران، در شش ماه نخست امسال کشور امارات بوده است. حدود ۱۵هزار و ۶۱۰ کیلوگرم که تقریبا ۲۸درصد صادرات را به خود اختصاص داده، به این کشور صادر شده است. دومین مقصد، اسپانیا بوده که ۱۱ هزار و ۵۶ کیلوگرم زعفران به این کشور صادر شد که هفت‌هزار و ۶۶۵کیلوگرم آن به شکل فله‌ای بوده است.
بر اساس آمارهای معاونت بین‌الملل اتاق ایران، پنج کشور اول مبدأ واردات زعفران اسپانیا به ترتیب ایران با 36/5 میلیون یورو، افغانستان با 33/4 میلیون یورو، یونان با بیش از یک‌میلیون یورو، امارات با ۲۴۹هزار یورو و دانمارک با ۱۲۴هزار یورو صادرات به اسپانیا، بوده‌اند؛ همچنین پنج‌کشور اول مقصد صادرات زعفران اسپانیا به ترتیب کشورهای آمریکا با 11/7 میلیون یورو، ایتالیا با 6/4 میلیون یورو، سوئد با 5/9 میلیون یورو، فرانسه با 3/9 میلیون یورو و امارات متحده عربی با 3/6 میلیون یورو واردات از اسپانیا بوده‌اند.
اسپانیا به‌رغم تولید ناچیز زعفران توانسته با میزبانی شرکت‌های توانمندی که مالک ایرانی دارند و سرمایه‌گذاری گسترده در زمینه بازاریابی، بسته‌بندی، برندسازی و مدیریت برند، جایگاه بزرگ‌ترین صادرکننده مجدد زعفران ایران را برای خود تثبیت کند.
اصفهان؛ چهارمین تولیدکننده زعفران
اصفهان پس از خراسان رضوی، جنوبی و شمالی، چهارمین تولیدکننده زعفران کشور است. بر اساس گفته‌های مسئولان استانی، سطح زیر کشت زعفران در استان اصفهان یک هزار و ۸۰۰ هکتار است و بیش از ۱۰ تن زعفران در سال تولید می‌شود. شهرستان‌های نطنز با سطح ۳۵۰ هکتار، تیران و کرون ۲۵۰ هکتار، نجف‌آباد ۱۷۰هکتار، کاشان ۱۱۰ هکتار، آران و بیدگل ۱۰۵ هکتار و اردستان ۱۰۰هکتار به ترتیب بیشترین سطح زیر کشت را به خود اختصاص داده‌اند.
بسته‌بندی ضعیف و رعایت نکردن بهداشت
ما به بسته‌بندی مناسب و سلایق مصرف‌کننده و مقصد و هدفی که قرار است این محصول ارائه شود توجه نکرده‌ایم. کشورهای دیگر زعفران ما را به شکل فله‌ای خریداری و در بسته‌بندی‌های زیبا آن را به نام خود ارائه می‌دهند. با وجود قدیمی‌بودن این مشکل، هنوز راه چاره‌ای برای آن دیده نشده است. حتی برخی می‌گویند که مشکلات حوزه صادرات این محصول باعث شده که زعفران ایران با بسته جدیدی دوباره به کشور وارد شود.
از شایع‌ترین عوامل بر کاهش سهم ایران در صادرات زعفران، می‌توان به سامانه‌های بسته‌بندی ضعیف این محصول اشاره کرد. به‌کارگیری روش‌های نوین بسته‌بندی نظیر فناوری می‌تواند تا حد زیادی سبب حفظ کیفیت زعفران شود. به‌رغم پیشرفت‌هایی که در زمینه بسته‌بندی زعفران و زمینه‌های دیگر صورت گرفته، به دلیل مسائل و مشکلاتی نظیر سامانه‌های بسته‌بندی ضعیف، رعایت‌نکردن بهداشت و استانداردها و سطح کیفی پایین، هنوز این محصول با ارزش‌افزوده بالا، جایگاه واقعی خود را با نام ایران در جهان پیدا نکرده است. ضروری است که با اجرای برنامه‌هایی نظیر تولید فرآورده‌های جدید، استفاده از فناوری‌های نوین در بسته‌بندی و بهبود استانداردهای بهداشتی و کیفی، ضمن حفظ جایگاه زعفران ایرانی در جهان، راندمان و بهره‌وری تولید آن را نیز افزایش داد.
موانع صادراتی و رواج قاچاق زعفران
علاوه بر اسپانیا که صادرات زعفران ایران را با نام و برند خودش انجام می‌دهد، افغان‌ها نیز با برند خودشان زعفران ایران را صادر می‌کنند. بر اساس اظهارات فعالان حوزه تجارت، سیاست‌هایی نظیر پیمان‌سپاری ارزی نیز باعث شده تا پس از افزایش نرخ ارز، قاچاق زعفران به شکل چشمگیری افزایش یابد و صادرکنندگان رسمی و قانونی نتوانستند محصولات خود را صادر کرده و در بازار کشورهای هدف عرضه کنند.
به گفته غلامرضا میری، رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران متأسفانه حداقل در ماه ۱۰ تن زعفران به‌صورت قاچاق از کشور خارج می‌شود؛ به‌عنوان‌مثال در همین دوماه اخیر در مقایسه با ماه آبان و آذر سال گذشته، در هرماه هشت تن کاهش صادرات زعفران داشته‌ایم؛ این در حالی است که مصرف زعفران در کشورها رشد داشته و این نشان می‌دهد که دلیل قاچاق این محصول در کشور ما موانع صادراتی است.
از ســوی دیگـر، به گفتـه سخـن‌گـوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجـارت قاچاق زعفران به افغانستان انجام و سپس به سایر کشورها ازجمله هند با برند افغان صادر می‌شود.»
انتهای پیام
