پیام بی بی سی به مخاطبان: اصلاحات ممنوع!
تحلیل محسن آرمین از رفتار BBC در حوادث اخیر
«محسن آرمين» از فعالان اصلاح طلب در یادداشتی به حوادث اخیر پرداخت، با موضوع «تحلیل تحول آشکاری که در شیوه خبررسانی و تبلیغاتی شبکهی تلویزیونی بی بی سی در این ماجرا شاهد آن بودیم».
به گزارش انصاف نیوز، متن کامل یادداشت این نمایندهی مجلس ششم با عنوان «اصلاحات ممنوع!» در روزنامهی «اعتماد» در پی میآید:
اعتراضات و ناآرامیهای اخیر از منظرهای مختلفی قابلبررسی است. درباره این پدیده تحلیلهای مختلفی منتشر شده است و تحلیلگران هر یک از منظری به بررسی آن پرداختهاند. در این میان رفتار تبلیغاتی و سیاسی برخی جریانها و رسانههای خارج از کشور به دلایلی که خواهم گفت کمتر مورد توجه قرار گرفت. موضوع این یادداشت تحلیل تحول آشکاری است که در شیوه خبررسانی و تبلیغاتی شبکه تلویزیونی بیبیسی در این ماجرا شاهد آن بودیم. اما چرا بیبیسی؟
علت روشن است؛ شبکههای تلویزیونی فارسی زبانی نظیر VOA»» و «منوتو» از نظر کلاس حرفهای قابل مقایسه با بیبیسی نیستند. آنها خود را رسانهای ضد جمهوری اسلامی ایران تعریف کردهاند، بنابراین ضرورتی هم برای پنهان کردن انگیزه و اغراض خود نمیبینند. بنابراین تعجبی ندارد اگر مثلاً شبکهی فارسی «منوتو» در جریان اعتراضات اخیر به اتاق جنگ و طراحی و هدایت عملیات خیابانی تبدیل شده باشد. اما بیبیسی از نظر کلاس کار حرفهای با دیگر رسانههای فارسیزبان خارج از کشور قابل مقایسه نیست. بدیهی است که هر رسانهی دیگری اهداف تبلیغاتی و سیاسی خاص خود را تعقیب میکند اما بیبیسی اهداف خود را همواره در ضمن رعایت اصول حرفهای و ظرایف کار رسانهای پی گرفته است.
از اینرو در این یادداشت میکوشم با تمرکز بر رسانهی بیبیسی به عنوان رسانهای حرفهای و توانمند در برقراری ارتباط با مخاطب و موفق در پیگیری اهداف تبلیغاتی سیاسی خود، به بررسی این موضوع بپردازم. شاید آنان که رفتار این رسانه را طی ناآرامیهای اخیر پیگیری کردهاند با من هم نظر باشند که بیبیسی طی این ماجرا برخلاف شیوهی معهود، به وضوح و آشکارگی تمام از سطح حرفهای خود فاصله گرفت، بهگونهای که حتی ضرورتی به تظاهر به رعایت اصول و قواعد خبررسانی ندید. از میان دهها و بلکه صدها شعاری که تظاهراتکنندگان در حدود ۸۰ شهر کشور سر دادند ۲ شعار «اصلاحطلب اصولگرا آینه تموم ماجرا» و شعار حمایت از رضاشاه تقریباً در تمامی گزارشهای خبری و تحلیلی بیبیسی تکرار شد.
کسانی که اندک تجربه و آگاهی در فعالیتهای سیاسی دارند، نیک میدانند در تظاهرات خودجوش و اعتراضی، یک گروه متشکل ۵ الی ۱۰ نفره به راحتی میتواند به شعارها جهت دهد، با وجود این شعار حمایت از رضاشاه چنان با مطالبات معترضان ناهمخوان بود که از حد شعار حاشیهای یکی دو تجمع اعتراضی فراتر نرفت. اما تبلیغات بیبیسی به گونهای بود که به بیننده القا میکرد ۸۰ شهر ایران یکصدا پایان جنبش اصلاحی و رهبری رضا پهلوی را فریاد زدهاند!!! مسولان بیبیسی در پیگیری این خط تبلیغاتی چنان شتابزده عمل کردند که حتی به این صرافت نیفتادند که مخاطب آنان احتمالاً خواهد پرسید چگونه در تظاهرات ایران مردم همزمان هم شعار مرگ بر دیکتاتور سرمیدهند و هم شعار زندهباد رضاشاه!
در طول این مدت تقریباً در بخشهای خبری شبانه یک زوج به عنوان کارشناس سیاسی یکی مخالف و دیگری موافق دعوت میشدند. اما ترکیب چنان گزینش میشد که آنکه طرفدار ادامهی اعتراضها و سرنگونی است فردی حراف و مسلط باشد و آنکه از اغتشاش و تخریب حمایت نمیکند و دیدگاهی اصلاحطلبانه دارد، از تسلط کافی برخوردار نباشد، تا نتیجه به نفع طرف اول بچربد. نتیجهی منطقی! این گفتوگوها یا مناظرهها البته روشن بود: مدعی بودند آنچه در حال وقوع است، یک انقلاب یا مقدمات یک انقلاب است و اصلاحطلبان که خواهان اصلاح از درون هستند، دیگر قادر به نمایندگی مطالبات مردم نیستند! و باید در اندیشهی اپوزیسیونی کارآمد و توانمند بود آنگونه که برخلاف اصلاحطلبان بتواند مطالبات جامعه را نمایندگی کند.
بیبیسی در این تبلیغات یکسویه همهی پرنسیپهای گذشته خود را زیرپا گذاشت. براساس اطلاعات موثق یکی، دو مناظرهی ضبط شده که با وجود تمام تمهیدات به عمل آمده نتیجهی آن مغایر با خط تبلیغاتی بیبیسی از آب درآمده بود و در آن منطق اصلاحطلبان موجهتر و قویتر جلوه کرده بود، اجازهی پخش نیافت.
شاهکار بیبیسی در پیگیری این خط تبلیغاتی مصاحبه با آقای رضا پهلوی به عنوان رهبر اپوزیسیون ایران! بود؛ کسی که مجری بیبیسی تاکید داشت بگوید این روزها درخیابانهای ایران شعارها در حمایت او طنینانداز است و مستند این ادعای بزرگ البته شعارهایی حاشیهای به نفع رضاشاه در یکی دو تجمع روزهای گذشته بود که در بخشهای خبری بیبیسی دایما به نمایش گذاشته میشد. برخلاف دیگر مصاحبهها که مجری حرفهای بیبیسی میکوشید با به چالش کشیدن نظرات مصاحبه شونده و طرح پرسشهای مخالف مصاحبه را هرچه جذابتر کند، در این گفتوگو هرچه بود اثبات شکست و به سرآمدن تجربه اصلاحات در ایران و میدان دادن به رضا پهلوی با طرح پرسشهای همدلانه و تاییدآمیز بود. مجری بیبیسی در این گفتوگو چنان عنان اختیار از کف داد که او را رهبر اپوزیسیون نامید و از برنامهی او برای دوران پس از سرنگونی جمهوری اسلامی ایران پرسید. نیازی به توضیح بیشتر نیست آنان که برنامههای بیبیسی را طی این مدت پیگیری کردند احتمالاً از چند و چون ماجرا به خوبی آگاهند. خط خبری و تبلیغاتی بیبیسی در این مدت را میتوان اینچنین خلاصه کرد: پایان کار اصلاحطلبان و فقدان نیروی سیاسی مردمی و موجه در درون نظام که بتواند مطالبات مردم را پیگیری کند و ضرورت انتقال رهبری اپوزیسیون به خارج از کشور و پوشاندن این قبا بر تن رضا پهلوی.
جالب اینجاست که برخی معترضان ایرانی خارجنشین نیز با این خط سیاسی تبلیغاتی همراهی یا مشتاقانه در این سناریو ایفای نقش کردند و با حضور در برنامههای بیبیسی یکی به صراحت از موضع ترامپ در حمایت از اعتراضات اخیر و سرنگونی جمهوری اسلامی دفاع میکرد و دیگری خاتمی و اصلاحطلبان را آماج حملات خود قرار میداد. دم خروس را آنجا میشد مشاهده کرد که مجریان بیبیسی نیز اطلاعیهی مجمع روحانیون مبارز را که یکی دو بند آن با بد سلیقگی تنظیم شده بود، مکرراً به آقای خاتمی منسوب و از زبان او نقل میکردند تا مخاطبان به این نتیجه برسند که خاتمی هم صف خود را از مردم جدا کرده و صلاحیت نمایندگی مطالبات اجتماعی را ندارد.
به گمان من این تغییر خط تبلیغاتی، نه اتفاقی است و نه تصمیمی است که در سطح بیبیسی اتخاذ شده باشد. همزمانی این تحول با اظهارات تیلرسون، وزیر امور خارجهی آمریکا مبنی بر تلاش و حمایت دولت این کشور از تغییر رژیم ایران از طرق مسالمتآمیز!! را نمیتوان تصادفی دانست. باتوجه به همراهی و پیروی انگلستان از سیاستهای بینالمللی و منطقهای آمریکا میتوان چنین نتیجه گرفت این رسانهی بریتانیایی ملزم به ایفای نقش در چارچوب این خط مشی شده است. این هماهنگی و همسویی البته اضلاع و طرفهای دیگری در میان نیروهای خارج کشور دارد، بحث دربارهی آن از حوصلهی این یادداشت خارج است. اما نکتهی مهم این است که این تصمیم بدون توجه به اوضاع داخلی کشور یعنی گسترش نارضایتیهای عمومی و احساس فزایندهی ناامیدی از حل مشکلات و تحقق آیندهای بهتر اتخاذ نشده است.
طی سالهای اخیر مردم با حضور پرشور در پای صندوقهای رأی خواست و ارادهی خود را به تغییر روندهای گذشته و اصلاح امور به نمایش گداشتند و با انتخاب رییسجمهور و نمایندگان خود درواقع اعلام کردند به کارآمدی نظام و امکان حل مشکلات خود در چارچوب نظام امیدوارند اما افراطیون و بخشهایی از حاکمیت از هیچ اقدامی برای ناکام کردن دولت منتخب مردم فروگذار نکردند و کوشیدند که به مردم بفهمانند آب در هاون میکوبند و امید واهی دارند و «در ایران هیچچیز تغییر نکرده است» و «رأی به رییسجمهور رای به برنامههای او نیست».
کارشکنیها و بحران آفرینیهای افراطیون طی این سالها را میتوان در یک شعار کوتاه خلاصه کرد: «در ایران اصلاحات ممنوع». شعاری که نتیجهی آن ادامهی روندهای گذشته، جلوگیری از اصلاحات و در نتیجه افزوده شدن بر حجم بحرانها و گسترش بیشتر نارضایتیها بود تا از یکسو نا امیدی به بهبود اوضاع و حل مشکلات در اقشار ملت را دامن بزند و از سوی دیگر دشمنان ایران را به طمع اندازد و به تحقق مقاصدشان امیدوارتر کند، شعاری که امروز آمریکا و دشمنان ایران نیز با ذوقزدگی آن را تکرار میکنند. رفتار تبلیغاتی بیبیسی تنها یکی از نشانههای این تحول است که نباید آن را محدود به یک رسانه دید.
در برابر چنین وضعیتی میتوان ۲ روش اتخاذ کرد یا بهسان گذشته هر اتفاق ناگواری را توطئه دشمن و نقش بر آب دید و با واکنشهای شعاری و احساسی نظیر نمایشهای خیابانی مشت بر دهان دشمن کوفت و با تشدید فضای امنیتی و اقداماتی نظیر محدودکردن فضای مجازی صورت مساله را پاک کرد یا با درک شرایط حساس کنونی و از موضع مصالح ملی و با چشمپوشی از منافع فردی و جناحی اصلاحات اساسی را در دستورکار قرار داد.
انتهای پیام
مردم از اصلاحات نا امید شده اند. سالها است به چشم خود میبینند که اصلاح طلبان فقط در ایام انتخابات اصلاح طلب هستند و پس از گرفتن رای مردم اصلاح طلبی خود را به دیوار آویخته و مهر خاموشی بر لب میزنند تا انتخابات بعد. متوجه ایم که نهادهای نظارتی و موازی مختلف عملا مجلس را از راس امور به زیر کشیده اند و جایگاه دولت را به یک تدارکاتچی فرو کاسته اند. اما حقیقت را باید گفت، نباید مردم را با وعده توخالی “اصلاحات تدریجی” فریب داد. در کارنامه چند دهه ای اصلاح طلبان خبری از اصلاح نیست. اوضاع فقط بدتر و عرصه بر مردم تنگتر شده و امروز جوانان دیکتاتور ندیده ی این سرزمین باید حسرت اصلاحات کشوری را بخورند که تا چندی پیش حتی اجازه رانندگی به زنان نمیداد.
جناب آرمين ، بدور از ذهن است که جنابعالي و ساير دوستان، فلسفه شعارهاي مردم را ندانسته باشيد!! هم مردم بخوبي ميدانستند که چه شعارهائي ميدهند و هم شما و ساير شنوندگان بخوبي پيام اين شعارها را دريافتند، حالا اگر شما يا ديگري دوست داريد خودتان را به کوچه علي چپ بزنيد، آن بحث ديگري است.
روحانی فقط نیروها را در سطح وزیران و مدیر کل ها آن هم به تعداد اندکی از اصلاح طلبان استفاده کرد مردم دیگر امیدی یه اصلاح طلبان ندارند بنده به عنوان یک فرهنگی وقتی بچه ها رو نصیحت می کنیم که درس بخوانند همه ی آنها از پارتی بازی می نالند و هیچ امیدی به آینده ندارند می گویند ما پارتی نداریم ودرس خواندن بی فایده است فقط از روی اجبار به مدرسه می آییم در دولت روحانی نماینده ی هر ما تمام افراد خانواده خود را در بیمه تامین اجتماعی بانک ها وشر کت های عساویه استخدام کرده است تمام برادران تمام خواهران تمام دامادها تمام پسر عموها دیگر هیچ امیدی نیست دیگر اصلاح طلبان رای نمی آورند آینده این را اثبات خواهد کرد االبتهدنماینده ی ما حز ب باد است
جناب ارمین شما و حجاریان و حجاریان ها… خسته تر از این هستید كه تز كهنه فتح سنگر به سنگر و گام تعریف كنید و ما دلزده تر از این حرفهاهاییم كه منتظر خط و نظر شما باشیم.
متاسفانه خطی مشی فرافكنانه و سراسر انكار اقایون و رسانه میلی در شما هم دیده میشه
دوستان عزیز! دکتر آرمین به تحلیل خط رسانه یی بی بی سی پرداخت و عریانی این رسانه را برای نسخه پیچی های آزموده شده و کهنه!
ایشان در آخر به اصلاحات اساسی اشاره می کند. راه رفته انقلابی کردن کشور و یا آزادی در کوله پشتی سربازان بیگانه و چشم داشتن به یک فرزند دیکتاتور، کشور را به ورطه ی نابودی و انهدام خواهد کشاند.راهش، مطالبات مسالمت آمیز با حضور همه ی ایرانیان و درس گرفتن از راه آمده!
مردم!می خواهند دیده شوند در اداره ی کشور، نمایندگان و کارشناسانشان در تک رسانه ی انحصارگر صداوسیما، در راه یافتن افراد شایسته به مناصب کشور و …