رییس دانشگاه آزاد: رشته‌ای که از غرب وارد شود عقیم است
محمدمهدی طهرانچی، رییس دانشگاه آزاد معتقد است: رشته‌ای که از غرب وارد می‌شود، نمی‌تواند متناسب با زیست‌بوم کشور ما تولیدات داشته باشد و عقیم است. در حال حاضر نیز این شرایط هنوز وجود دارد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی طهرانچی در مراسم تجلیل از اساتید نمونه کشوری دانشگاه آزاد اسلامی که در تالار شهید مطهری سازمان مرکزی برگزار شد، با تبریک حلول ماه مبارک رمضان و درود بر پیامبر خاتم (ص) اسوه نیک انسانیت و انسان‌ها، گفت: پیامبر گرامی اسلام (ص) واسطه نزول قرآن بر ماست و اهل بیت (ع) همگی قرآن‌های ناطق و هدایتگر انسانیت هستند. ماه مبارک رمضان ماه بهار قرآن است و قرآن کلام خداوند و بزرگ‌ترین مکتوبی است که به هدایت بشر منجر می‌شود.
طهرانچی خاطرنشان کرد: «جرج سالتون» در باب عظمت قرآن و هنگامی که می‌خواست دوره تمدنی ما را توصیف کند، گفته است: «اسلام دو ویژگی منحصر به فرد دارد؛ یکی اینکه پس از ۱۷ سال کتاب اسلام که همان قرآن است، به رشته تحریر درآمد، این در حالی است که کتاب حضرت عیسی پس از ۷۰۰ سال مکتوب شد. ویژگی دوم اسلام این است که پس از دو قرن، زبان قرآن تبدیل به زبان علم شد، یعنی اگر کتابی به زبان عربی نوشته نمی‌شد، آن کتاب را صاحب دستاوردهای نو نمی‌دانستند.» این ویژگی منحصربه‌فردی است که خداوند قرآن را به زبان عربی نازل کرده است.
دانشگاه آزاد اسلامی ۳۰ درصد اساتید کشور را به خود اختصاص داده است
وی با اشاره به برگزاری مراسم تجلیل از اساتید نمونه دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: این دانشگاه افتخار دارد که ۳۷ درصد آموزش عالی ایران را بدون پول نفت و با تکیه به مردم، بر دوش می‌کشد و با ۲۳ هزار و ۹۰۰ استاد تمام‌وقت، ۳۰ درصد از اساتید کشور را به خود اختصاص داده است.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه این رقم بسیار مؤثر و جدی است، اظهار داشت: ۲۳ هزار و ۹۰۰ استاد دانشگاه آزاد اسلامی بدون توجه به تضمین‌های دولتی، عمر خود را برای ارتقای این مرز و بوم صرف کرده‌اند.
طهرانچی افزود: در کشور ما یک فرهنگ از زمان قاجار نهادینه شده و آن اینکه افراد می‌خواهند مستخدم دولت باشند، اما در این شرایط اساتید دانشگاه آزاد اسلامی؛ این جهادگران عرصه علم با تکیه بر مردم، در این دانشگاه فعالیت می‌کنند تا به همراه مردم پیشرفت علمی کشور را شکل دهند.
دانشگاه آزاد اسلامی در صدر تعداد برون‌دادهای علمی کشور قرار دارد
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه در حال حاضر این دانشگاه در صدر تعداد برون‌دادهای علمی در کشور قرار دارد، گفت: امروز با افتخار، اساتید دانشگاه آزاد اسلامی را به جامعه معرفی می‌کنیم که این اساتید خط بطلان بر ادعای بی‌کیفیت بودن دانشگاه می‌کشند.
وی تأکید کرد: امروز مفتخریم به جامعه علمی بگوییم که اگر دانشگاه آزاد اسلامی ۳۷ درصد بار تعلیم و تربیت جوانان و دانشجویان را برعهده دارد، این ۳۷ درصد را با کیفیت دنبال می‌کند و نشان آن، اساتید برجسته‌ای است که امروز به محضر جامعه علمی معرفی خواهند شد.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه با بیان اینکه دانشگاه نهادی برآمده از مدرنیته در غرب است، گفت: بعد از عصر روشنگری غرب در امتداد مدارسی که مدل آن را از ما به ارث گرفته بود، یک مدل جدید به نام «یونیورسیتی» ابداع کرد.، البته یونیورسیتی فقط دانشگاه نبود، در حقیقت یک هسته مرکزی داشت که در آن دانش و فرهنگ قرار داشت و یک پوسته شامل فناوری، اجتماع و اقتصاد داشت.
طهرانچی تاکید کرد: وقتی مردم از بیرون دانشگاه را می‌دیدند، با پوسته آن مواجه می‌شدند، در حالی که در درون دانشگاه، جریان دانش و فرهنگ شکل گرفته بود. دانشگاه در ابتدا به عنوان دارالفنون وارد کشور شد و ما فقط پوسته و فناوری آن را دیدیم. پس از آن یونیورسیتی به عنوان دانشگاه وارد شد که از همان ابتدای نامگذاری، اشتباه ما شروع شد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی افزود: در واقع در کابینه رضاخان بحث شد که شهر ما از مظاهر تمدن همه چیز دارد به جز «اونیورسیته» و مقرر شد که اونیورسیته نیز به کشور وارد شود.
وی ادامه داد: پس از اینکه دانشگاه به ایران وارد شد، لغتی که برای آن به کار بردند، به وجه دانشی دانشگاه توجه داشت، اما قوم عرب دانشگاه را در معنای عام‌تر، «الجامعه» معنا کردند. درواقع این نامگذاری شبیه حکایت «فیل در تاریکی» مولانا است. داستان از این قرار است که فیلی در اتاقی تاریک قرار داشته و مردم شهر که فیل ندیده بودند، به آن اتاق رفته و از آن بازدید می‌کردند و سپس مشاهدات خود را برای دیگران توصیف می‌کردند. به علت تاریکی، عده‌ای فیل را ستونی بزرگ و عده‌ای دیگر تختی وسیع توصیف می‌کردند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه دانشگاه به ایران وارد شد، اما ابعاد اثرگذاری اجتماعی، فناورانه و اقتصادی آن وارد نشد، گفت: مقام معظم رهبری نیز در این خصوص اشاره فرموده‌اند که دانشگاه از ابتدا به صورت اشتباه بنیانگذاری شده و برمبنای دین‌زدایی و دین‌گریزی بنا نهاد شد. با فرهنگ و ارزش‌آفرینی هم نتوانست ارتباطی برقرار کند، یعنی درواقع از عرصه دانش و فرهنگ، فقط دانش آن و از پوسته فناوری و اقتصادی و اجتماعی نیز در دانشگاه هیچ خبری نبود.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه این بنیانگذاری اشتباه فقط به اینجا ختم نمی‌شد، اظهار داشت: دانشگاه در کشور قدرت جوانه‌زنی و رشد را نیز نداشت. دانشگاه قرار بود قانون‌ها و رشته‌ها را گسترش دهد، اما فقط قانون را از غرب وارد می‌کرد و آن را رشد می‌داد.
وی افزود: این ضعف دانشگاه به یکی از ضعف‌های اساسی آن تبدیل شد، یعنی دانشگاه قابلیت خلق نداشت. برای مثال ما رشته نقاشی و گرافیک را در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری داریم، اما رشته خط نداریم و هنوز انجمن خوشنویسی ایران، خط را در بستر استاد و شاگری تدریس می‌کند. موضوعی که مربوط به خود کشور است، نتوانسته بومی شود، اما رشته‌هایی که در غرب وجود داشته، در دانشگاه‌های ما نیز موجود است.
رشته‌ای که از غرب وارد می‌شود، نمی‌تواند متناسب با زیست‌بوم کشور ما تولیدات داشته باشد
طهرانچی با بیان اینکه قابلیتی که غرب در مفهوم دانشگاه یافته بود، این بود که در آنجا قانون و رشته خلق می‌شد، گفت: این اتفاق در دانشگاه‌های ما نمی‌افتاد. برای مثال ما رشته معماری را وارد کردیم، اما معماری اسلامی تنها در مفهوم استاد و شاگردی ادامه پیدا کرد. ما هیچ گاه نتوانستیم معماری تربیت کنیم که بتواند معماری مسجد را با تمام ویژگی‌های آن انجام دهد. امروز مساجدی می‌بینیم که به همه چیزی شبیه هستند به جز مسجد.
عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی تأکید کرد: این اتفاقات می‌افتد، چون رشته‌ای که از غرب وارد می‌شود، نمی‌تواند متناسب با زیست‌بوم کشور ما تولیدات داشته باشد و عقیم است. در حال حاضر نیز این شرایط هنوز وجود دارد.
لزوم فراگیری خلق رشته در دانشگاه‌ها
وی با بیان اینکه این کشور سرزمین تعلیم و تربیت است، گفت: سه هزار سال در این سرزمین مدرسه وجود داشته است. رشته آموزش را وارد کرده‌ایم، اما مدرسه‌داری هنوز به صورت سینه به سینه و نسل به نسل ادامه پیدا می‌کند. امور تربیتی که ما وارد کرده‌ایم، علوم تربیتی و آموزشی مربوط به دانشگاه غرب است، بنابراین این نهال برای آن زیست‌بوم است و قلمه‌پذیر نیست. ما باید خلق رشته را یاد بگیریم، چرا که در غیر این صورت دانشگاه پوسته اجتماعی، اقتصادی و فناوری خود را پیدا نمی‌کند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: مقاله و پایان‌نامه، گفتمان درون‌سازمانی دانشگاه است و مربوط به هسته دانشگاه می‌شود. درواقع هسته‌ای که باید پوسته دانشگاه حول آن شکل بگیرد، پس قرار نیست به خودی خود دردی از جامعه دوا کند. مقاله باید وجود داشته باشد. کتابت علم و دستاورد علمی همواره سفارش شده و حدیث در مورد آن وجود دارد. درواقع این موضوع گفتار درون‌خانواده دانشگاه و جامعه علمی است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی افزود: اگر بخواهیم دانشگاه مولد داشته باشیم که میوه بدهد، آن میوه باید شیرینی خود را در اجتماع، اقتصاد و فناوری عرضه کند. اشکال دانشگاه این است که کپی می‌کند و خودش نمی‌تواند قانون خلق کند.
طهرانچی ادامه داد: ما متناسب با تربیت نسل و مردم کشور خود، رشته تعریف نکرده‌ایم و در واقع بین محصول تربیت‌شده و محصول موردنیاز جامعه فاصله وجود دارد.
وی با بیان اینکه در دانشگاه آزاد اسلامی تنها ۷ هزار دانشجوی رشته کشاورزی تحصیل می‌کنند، گفت: این در حالی است که ۵ میلیون خانوار از این رشته ارتزاق می‌کنند، اما چرا نتوانسته‌ایم آنها را متقاعد کنیم که این رشته را در دانشگاه آزاد اسلامی فراگیرند دلیل این است که ما متناسب با زیست بوم، دانشجو تربیت نمی‌کنیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه قلب دانشگاه، آموزش است، خاطرنشان کرد: یکی از انحرافات دیگر در مفهوم دانشگاه، این است کهEducation را آموزش تعریف کرده‌ایم و High Education را آموزش عالی، در صورتی که در هیچ جای کتاب لغت، Education باTeaching برابر نیست.
وی خاطر نشان کرد: در کشور سطح متوسطه تحصیلات را آموزش و پرورش نامگذاری کردیم. در سطوح بالاتر، کلمه پرورش را برداشته و آموزش عالی را جایگزین کردیم، در صورتی که کلمه پرورش نباید حذف می‌شد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه دانشگاه در ابتدای قرن بیست و یک، آمده بود که اقتصاد، اجتماع و فناوری را علمی کند، اظهار داشت: این در حالی است که خود دانشگاه متأثر از سه مقوله اقتصادی، اجتماعی و فناوری قرار گرفت.
طهرانچی افزود: در ابتدای این قرن، عده‌ای گفتند که عمر دانشگاه و کتاب به سر رسیده و حال وقت آموزش مجازی است، اما عده‌ای دیگر در غرب تأکید کردند که کتاب و دانشگاه هرگز نمی‌میرد، چون در قلب دانشگاه، پرورش وجود دارد و در قلب پرورش، نقش استاد حائز اهمیت است. نمی‌شود از پشت دروازه فضای مجازی بدون نگاه چهره به چهره و چشم در چشم، آموزش داد. درواقع نقش مربیگری استاد قابل حذف نخواهد بود.
وی تأکید کرد: ما در دانشگاه آزاد اسلامی، اساتید را ارج مینهیم، چون انسانیت را ارج می‌دهیم و انسانیت بدون پرورش به جایی نمی‌رسد.
دکتر طهرانچی پس از مراسم تجلیل از اساتید نمونه کشوری دانشگاه آزاد اسلامی، در جلسه معارفه حجت الاسلام و المسلمین محمد شریفانی سرپرست دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: استاد در دانشگاه حذف نمی‌شود، چرا که فقط آموزش مهم نیست، بلکه پرورش نیز رکن جدی دانشگاه است و برای اینکه شکل بگیرد از زمان حضرت امام (ره) سنت حسنه‌ای به پا شد و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها شکل گرفت که نگاهش به دانشجو به عنوان انسانی تربیت پذیر بود.
وی با بیان اینکه هنگام ورود دانشگاه به کشور بین دو نهاد دانشگاه و حوزه علمیه رقابتی ایجاد شد، به صورتی که حتی الهیات و قرآن و الهیات و کلام را نیز به رشته تبدیل کرده و در دانشگاه آموزش دادند، اظهارداشت: حضرت امام خمینی (ره) با اندیشه بلند خود، دانشگاه را تکفیر نکرد، بلکه بین دو نهاد دانشگاه و حوزه علمیه، بحث وحدت را مطرح کرد، یعنی ما نهاد جامع‌تری لازم داریم که این نهاد جامع، برگرفته از دونحله فکری در کنار هم قرار بگیرند و با وحدت بتوانند دانش و فرهنگ را برای جامعه به ارمغان آورند.
طهرانچی خاطرنشان کرد: برای اینکه این موضوع شکل بگیرد، یک نقطه وصل وجود داشت و آن نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها بود. این دو نهاد به هم نزدیک شدند و یک هویت فرهنگی شکل گرفت که دیگر در دانشگاه دین‌ستیزی وجود نداشته باشد.
وی افزود: چله اول انقلاب اسلامی گذشته و چله دوم در پیش است. ما افتخار داریم در گام دوم انقلاب، موضوع علم و پژوهش به عنوان پیشران مطرح شده و پس از آن موضوع اخلاق و معنویت عنوان شده است. این نقش فقط مختص نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها نیست، بلکه مختص تک تک ماست.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه نهاد دانشگاه بدون توجه به اخلاق و معنویت به جایی نخواهد رسید، گفت: حتی در غرب هم دانشگاه برای ارزش‌آفرینی و فرهنگ ساختن خلق شده، یعنی دانشگاه غربی را هم برای دانش و فرهنگ ساخته‌اند، بنابراین ما که در کشور دارای یک فرهنگ قوی و کهن هستیم و ۵۰۰ سال رهبری علمی جهان را در اختیار داشتیم، باید به داشته‌های خود برگردیم. در این راه باید دانش و فرهنگ را با هم ممزوج کنیم.
وی در پایان تأکید کرد: ما افتخار داریم که بعد از دوره تحولی جدید در دانشگاه آزاد اسلامی، بحث نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها با جدیت پیگیری کرده و مقرر شد این حوزه بسیار جدی‌تر وارد دانشگاه شود، البته جا دارد از حجت‌الاسلام والمسلمین محمدیان که قبلاً این مسئولیت بزرگ را برعهده داشت، تشکر و قدردانی کنیم.
انتهای پیام
