100 روز، عملکرد 18 وزیر

دولت جمهوری اسلامی ایران تا سال 1390 دارای 21 وزیر و وزارتخانه بود اما از آن سال پس از ادغام چند وزارتخانه و تاسیس وزارت ورزش و جوانان، تعداد وزارتخانه‌هایش به عدد 18 رسید، پس از انتخابات اخیر از این 18 واگن 3 وزارتخانه آموزش و پرورش، علوم و تحقیقات و فناوری و ورزش و جوانان دیرتر از سایرین به قطار دولت پیوستند و هنوز 100 روزکاری از حضور 3 نفر از وزرای منتخب دولت یازدهم در ساختمان وزارتخانه نگذشته است اما با مروری به اخبار این روزها می‌توان مهم‌ترین عملکرد وزارتخانه‌ها را در 100 روز گذشته به شرح زیر برشمرد.

علی اصغر فانی از وزرایی است که کمتر از 100 روز بر صندلی وزارت تکیه زده است و هنوز به جز تغییر چند مدیرکل تغییرات خاصی در این وزارتخانه ایجاد نکرده است. فانی که با سابقه نزدیک به سه دهه در آموزش و پرورش بیشترین سابقه را در میان وزرا در وزارتخانه مربوط به خود دارد معتقد است آموزش و پرورش خم رنگرزی نیست و نباید در کوتاه‌مدت منتظر نتیجه برنامه‌ها در این وزارتخانه بود، هیچ یک از انتصابات فانی در این مدت نقد یا حمایتی از سوی کارشناسان را در پی نداشته است. وعده توزیع مجدد شیر در مدارس مهم‌ترین وعده فانی در وزارتخانه آموزش و پرورش است.

محمود واعظی که حتی احتمال حضورش در پست وزیر امورخارجه می‌رفت از ابتدای تصدی پست وزارت ارتباطات بی‌حاشیه و آرام اقدام به ایجاد تغییرات کرده است، جهانگرد و معتمدی دو وزیر سابق نیز در این راه واعظی را یاری می‌کنند. افزایش 20 درصد پهنای باند اینترنت در کشور و آغاز عرضه اینترنت با سرعت‌های بالا توسط‌ ای‌اس‌پی‌ها از ملموس‌ترین اقدامات واعظی در 100 روز اول وزارتش است. واعظی تمام سعی و تلاش خود را بر گسترش نفوذ اینترنت متمرکز کرده و در حالی که دوره انحصار شرکت رایتل به عنوان عرضه‌کننده سیم کارت‌های نسل سوم رو به اتمام است وزیر ارتباطات اپراتورها را به استفاده از تکنولوژی نسل چهارم ترغیب می‌کند.

از عملکرد 100 روزه سید محمد علوی اطلاع چندانی در دست نیست و سایت این وزارتخانه نیز در زمینه انتقال اخبار رسمی عقب‌تر از سایر رسانه‌هاست، بنابر شنیده‌ها عمده حرکت علوی در این 100 روز تغییر معاونان و مدیران استانی و حراست کل کشور بوده است، چند سفر استانی هم از مجموعه فعالیت‌های وزیر اطلاعات در دوره 100 روزه است. در مجلس نیز نمایندگان اعتدالگرا بیش از هر گروهی خواستار پاسخگویی سید محمود علوی هستند و از جمله علی مطهری، نماینده تهران تاکنون دوبار سوالات چالش‌برانگیزی از وزیر اطلاعات مطرح کرده است.

گزارش علی طیب نیا از عملکرد 100 روزه وزارت اقتصاد و دارایی بیشتر نگاهی به عملکرد گذشته این وزارتخانه داشت و با نقد و انعکاس آمارهای 8 سال گذشته به ارایه برنامه‌ها و چشم‌انداز آتی پرداخت.

بی‌شک محمدجواد ظریف در اذهان موفق‌ترین و فعال‌ترین وزیر 100 روز نخست دولت روحانی است، توافق با سران 1+5 پس از سه دوره مذاکرات سنگین طی 100 روز مهم‌ترین دستاورد ظریف بوده و وزیر امور خارجه یک هفته پس از امضای توافقنامه با کشورهای غربی این‌بار عازم کشورهای همسایه شده تا روابط لطمه دیده ایران با همسایگان را نیز بازسازی کند.

سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی، چشم پزشکی که تا پیش از تصدی وزارت بهداشت چندان شناخته شده نبود امروز به لطف صدا و سیما چهره‌یی آشنا برای مردم دارد و هر شب صدا و سیما اخبار مربوط به فعالیت‌های روزانه وزیر بهداشت را برای اطلاع عموم شهروندان منعکس می‌سازد اما در گزارش 10 صفحه‌یی این وزارتخانه از اقدامات 100 روزه نخست هیچ نکته چشمگیر و متفاوتی که نشانگر تغییرات وعده داده شده روحانی در 100روز نخست باشد دیده نمی‌شود.

علی ربیعی، یکی از دو وزیر دولت است که بر وزارتخانه‌های سه وجهی مدیریت می‌کنند، تغییر مدیریت در نهادهای زیر مجموعه این وزارتخانه عظیم که تبدیل به حیات خلوت نزدیکان رییس‌جمهوری سابق شده بود، از جمله حذف مرتضوی از صدر سازمان تامین اجتماعی و مبارزه با فساد حاکم بر مجموعه بنگاه‌های اقتصادی زیرمجموعه این وزارتخانه نظیر شستا شاید مهم‌ترین کار ربیعی در طول 100 روز نخست وزارتش باشد، تحت پوشش قرار دادن تمام هزینه داروی بیماران خاص نیز از مهم‌ترین اقدامات این وزارتخانه در نخستین فصل کاری بوده است.

محمود حجتی به روایت ساده تصدی وزارتخانه‌یی را بر عهده دارد که مهم‌ترین فعالیت آن تامین مواد غذایی شهروندان است و آنچنان که در گزارش 100روزه ریاست‌جمهوری مطرح شد، در این سه ماهه تمام تلاش خود را صرف پر ساختن انبارها و سیلوها از گندم و سایر مایحتاج خوراکی کرده است، جلوگیری از ورود میوه و تن ماهیان و… برای حمایت از تولید‌کنندگان داخلی نیز از دیگر فعالیت‌های مهم حجتی در سمت وزیر جهاد کشاورزی است.

مصطفی پورمحمدی، وزیر کوچک‌ترین وزارتخانه دولت جمهوری اسلامی در ماه اول شروع به کار دولت حضور پررنگی داشت، وی که با توجه به حضور سابقش در قوه قضاییه از سوی رییس‌جمهور مامور به حل مسائل مرتبط با این قوه و رایزنی جهت آزادی زندانیان شده بود در آغاز خبرهای خوشی نیز از پیشرفت این مذاکرات می‌داد، اما پس از عدم موافقت قوه قضاییه با آزادی زندانیان در عید غدیر، به نظر می‌رسد فعالیت‌های پورمحمدی نیز کم فروغ‌تر شده و تلاش اصلی خود را مصروف تدوین سند جامع حقوق شهروندی که به عنوان ماموریت از سوی رییس‌جمهور حقوقدان به وی محول شده می‌سازد.

سردار حسین دهقان، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در 100 روزه نخست فعالیت کاری خود علاوه بر فعالیت‌های معمول این وزارتخانه مبنی بر تولید تجهیزات دفاعی، رویکرد فعال‌سازی دیپلماسی نظامی و دفاعی را به عنوان یکی از ماموریت‌های اصلی این وزارتخانه برگزیده است و مهم‌ترین دستاورد وی در این 100 روزه نیز فعال‌سازی همین رویکرد جدید دیپلماسی نظامی است که تلاش می‌کند مکمل دیپلماسی سیاسی دولت باشد.

عباس آخوندی، وزیر با سابقه راه و شهرسازی که در دولت یازدهم مسوولیت مهم‌ترین وزارتخانه عمرانی دولت را برعهده گرفته است، در 100 روز نخست فعالیت خود همچنان درگیر معضلی به نام مسکن مهر است که به قول رییس دولت منشأ 40% از تورم موجود در کشور بوده و آخوندی نیز با وجود میل خود ملزم به تکمیل این یادگاری بجا مانده احمدی‌نژاد با صندوقی خالی است، طرح جایگزینی مسکن اجتماعی با مسکن مهر مهم‌ترین طرح وزارت راه و شهرسازی در 100 روز نخست فعالیتش است.

محمد رضا نعمت‌زاده در 100روز نخست صدارت بر یکی از وزارتخانه‌های سه‌وجهی کم‌سر و صدا‌ترین مدیریت را بر وزارتخانه خود داشته است، در بخش بازرگانی این وزارتخانه تلاش کرده تا همزمان با فعالیت‌های وزارت جهاد کشاورزی اقدام به واردات و ذخیره مواد غذایی کند، اما بر اساس جداول منتشره در گزارش 100 روزه وزارت صنعت، معدن و تجارت در کنترل نرخ بسیاری از کالاها هیچ موفقیتی به دست نیاورده است و در بخش صنعت نیز قیمت خودرو که تصور می‌شد با حضور نعمت‌زاده کاهش یابد، همچنان در مسیر صعودی قرار دارد.

اگرچه رضا فرجی‌دانا بسیار دیرتر از سایر همکاران خود به تیم دولت پیوست اما به کمک فعالیت‌های توفیقی سرپرست پیشین وزارتخانه کارنامه صد روزه وزارت علوم نسبتا پربار است، بازگرداندن دانشجویان ستاره‌دار و اساتید برکنار شده به دانشگاه مهم‌ترین دستاورد 100 روزه این وزارتخانه است که رضایت رای‌دهندگان به روحانی را در حوزه این وزارتخانه در پی داشته است.

علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شروعی مقتدرانه و پر سرعت داشت اما مخالفت‌های اصولگرایان از ماه دوم فعالیت عملا وی را پیش از سایر وزرا زمینگیر ساخته است، توقیف مطبوعات، مخالفت با شروع فعالیت ناشران توقیف شده، مخالفت با گفته‌های وزیر درباره موسیقی بانوان و بسیاری موارد دیگر از این دست باعث شد تا وزیر ارشاد نتواند در پایان مهلت صد روزه گزارشی آنگونه که امید می‌رفت از رفع مشکلات عرصه فرهنگ و ادب و هنر ارائه دهد. اما گشایش فضای روانی در حوزه فرهنگ و پایان تنش‌زدایی نماینده دولت در این زمینه را می‌توان مهم‌ترین دستاورد 100روزه علی جنتی دانست.

عبدالرضا رحمانی فضلی در ابتدا آرام و انتقادبرانگیز ظاهر شده بود اما توانست در پایان مهلت 100روزه با تغییر استانداران تمامی استان‌های کشور کارنامه قابل قبولی از خود بجا گذارد، تعامل بیش از حد رحمانی فضلی با نمایندگان و چهره‌های شاخص استان‌ها در انتخاب استانداران از مهم‌ترین نقدهای وارده به رحمانی فضلی بود که پیش از این نیز به عنوان نماینده علی لاریجانی در دولت شناخته می‌شد. اما در پایان انتخاب استانداران رضایت نسبی از مجموعه استانداران انتخاب شده در میان جامعه و نخبگان وجود دارد.

شیخ الوزرا بیژن زنگنه اگرچه قاطعانه‌ترین شروع به کار را در میان وزرا داشت اما در دوران 100 روزه نتوانست به جز قطع دست دلالان از فروش نفت و محصولات نفتی اقدام خاص دیگری انجام دهد و با وجود انتصاب بسیاری از مدیران با تجربه و کارکشته سابق در پست‌های مدیریتی این وزارتخانه عملا به دلیل کمبود منابع مالی پروژه‌ها همچنان پیشرفت کندی دارند.

حمید چیت‌چیان ، وزیر نیرو بیشتر از برنامه‌های آتی خود گزارش داد.

محمود گودرزی، وزیر فعلی پس از معرفی سه وزیر سرانجام به عنوان چهارمین گزینه با حدود 70 روز تاخیر نسبت به دیگر وزرا موفق به دریافت رای اعتماد از مجلس شد و اگرچه تیم‌های ورزشی ایران در همین دوران بدون وجود وزیر موفق شدند نتایج فوق‌العاده‌یی کسب کنند که این مساله بسیاری از نمایندگان را درباره ضرورت وجود چنین وزارتخانه‌یی به تفکر انداخته است. مهم‌ترین چالش‌های این وزارتخانه بحث فساد در فوتبال و دیگر ورزش‌ها و خصوصی‌سازی و قطع حمایت دولتی از باشگاه‌های بزرگ است که دکتر گودرزی می‌باید در 100 روز اول مسوولیت موضع وزارت ورزش را در قبال این مسائل مشخص سازد.