«تفریح» هدف اصلی من در نمایش است؛بدنبال دادن پیام نیستم
«امیر حسین ناظری کنزق»، انصاف نیوز: این روز ها جامعه تئاتر دید خوبی به آثار طنز ندارد. شاید دلیل این نگاه تعداد آثاری است که به اسم نمایش طنز آثاری سخیف را ارئه می‌دهند. با وجود این نگاه هنوز کارگردان هایی به سوی تولید نمایش کمدی می‌روند. این روز ها نمایش طنز «تماشاچی محکوم به اعدام» نوشته «مائنی ویسنی یک» در تماشاخانه پایتخت اجرا می‌شود. به همین بهانه گفت‌وگویی داشتیم با «مقداد اسلامی» کارگردان و بازیگر این نمایش که متن مصاحبه در پی می‌آید:
انصاف نیوز: جامعه تئاتر زیاد نگاه مثبتی به طنز ندارد. چرا این نمایشنامه را با این موضوع انتخاب کردید؟
چون مخاطب من مردم هستند نه جامعه تئاتری. من دوست دارم کسی بیاید تئاتر ببیند که تا به حال تئاتر ندیده. من اگر بخواهم انتخاب کنم تماشگری را انتخاب می‌کنم که تئاتر ندیده است نه تماشاگری که دوبار تئاتر دیده. هیچ حرفی هم برای زدن نداریم همانگونه که در نمایش به آن اشاره می‌کنم. کار من یک سرگرمی است. اصلا جامعه تئاتری هدف من نبوده چه از لحاظ مخاطب و چه از این لحاظ که چه می‌کنند یا نمی‌کنند. مساله زندگی من جبر و اختیار بود که دوست داشتم با طنز و کمدی بیانش کنم.
نگاه منتقدان چطور؟
نگاه منتقدان برای من بسیار مهم است. همین که یک منتقد وقت بگذارد و درباره کار من صحبت کند،برای من بسیار مهم است، اما اینکه بپذیرم یا نپذیرم بحث دیگری است.
طراحی صحنه متفاوتی داشتید با المان لِگو (خانه سازی کودکان) توضیحی چرا این المان را انتخاب کردید؟
فکر کنید یک بچه دارد بازی می‌کند. میخواهد صحنه دادگاه را بسازد، با اسباب بازی هایش صحنه دادگاه را می‌سازد. بعد عروسک آدم کم می‌آورد عروسک سگ را می‌گذارد در نقش منشی دادگاه. من تصور کردم ما همه در گار عروسک هستیم و حرکات همه شکسته و عروسکی اجرا می‌شود. اما اگر ضعفی هست این از کارگردانی ضعیف من است.
شما با ترکیبی از بازیگران جوان و با تجربه کار را اجرا کردید چگونه و چرا این ترکیب را انتخاب کردید؟
مسعود شاه کرمی که از دوستان قدیمی من است. خانم شیرین صفایی را نیز آقای رونده به من معرفی کرد. بعضی بچه ها شاگردان من هستند. من دوست داشتم انتخاب بازیگران تنوع داشته باشد و هر بازیگری، 5 مخاطب هم داشته باشند، 50 نفر به نمایش می‌آیند. دوست داشتم کار از جاهای مختلف دیده شود. خیلی دوستان گفتند نمایشنامه ای 3 پرسوناژ انتخاب کن و بازیگر چهره هم بیار که کار پر شود اما من گفتم نه؛ من 10 بازیگر انتخاب می‌کنم که هرکدام از جاهای مختلف باشند تا کار دیده شود. الانم کار جا افتاده و دیده می‌شویم و امشب هم سالن پر است.
چقدر از متن بداهه بود؟
هیج چیز از متن بداهه نبود. همه آن هایی که شما می‌بینید از قبل تنظیم شده، اما من یک روشی دارم به نام «مواجهه» که پایان نامه من است. بازیگر درحال دیالوگ گفتن است و در انتهای سالن یک دینامیت منفجر می‌کنیم؛ آن موقع می‌بینم بازیگر چه واکنشی می‌دهد. این آزمون و خطاییست که من در اجرا انجام می دهم. این خودش نوعی پرورش بازیگر است. آن بازیگر در مقابل خودش قرار می‌گیرد و ضعف های خودش را می‌بیند و برطرف می‌کند. برای همین ما هر 30 شب اجراهای متفاوتی داریم و ممکن است شما یک اجرا را ببینید خوشتان بیاید و اجرای دیگری را خوشتان نیاید. برای نمونه دیشب ما همه صحنه را برای چند دقیقه ترک کردیم.
با مخاطبان هم دیالوگ برقرار می‌کنید. چقدر مخاطبان را درگیر می‌کنید و دوست دارید درگیر باشند؟
من فکر می‌کنم تماشاگران بهتر از ما نقش خودشان را اجرا می‌کنند. موبایلشان را خاموش می‌کنند و ساکت می‌نشینند. من مدنظرم بود بعد از اجرا برویم جلوی در و برای تماشاچیان دست بزنیم اما متاسفانه با توجه به محدودیت ها مقدور نشد. من دوست دارم تئاتر چیزی نباشد که همه فکر می‌کنند. من دوست دارم مردم در تئاتر خوش بگذرانند.
مترجم متن چه کسی بود؟ چون اسم کسی را نزدید؟
من کتاب آقای نظم جو را می‌خواندم که زنگ زدم به یکی از دوستانم در فرانسه که من را کمک کنند برای بازنگری در ترجمه. اتفاقا چند روز پیش آقای نظم جو به من زنگ زد و گلایه کردند که چرا اسم ایشان نیست و من توضیح دادم که قصه را کاملا عوض کرده ایم و بسیاری از دیالوگ ها را از ترجمه ای دوستم انجام داد، کار کرده ام. در آخر هم گفتم آقای نظم جو هر چه شما بفرمایید، من هستم در خدمتتان. ایشان گفت من مشکلی ندارم.
اگر نکته ای هست یفرمائید.
ما 90 درصد کارمان را روی تفریح گذاشتیم. اگر شما احرایی دیدین خوشتان آمد و یک اجرا را دیدین خوشتان نیامد،این قابلیت کار ماست. ما اصلا هم پیامی نداریم. فقط یک داستان را بردیم در فضای گروتسک. سعی کردیم جملاتی که ایرانی است را استفاده نکنیم. ما تماشاگر را راحت تر می‌توانستیم بخندانیم اما نمی‌خواستم کار محدود به مکانی شود.
نمایش تماشاچی محکوم به اعدام به نویسندگی و کارگردانی «مقداد اسلامی» با بازی مقداد اسلامی، مسعود شاکرمی، شیرین صفایی، میرنادر مظلومی، الهه پور جمشید، حمید فتوحی، حمیدرضا زغم، یاسمن مهرابی، شروین برکت تا 12 مرداد ساعت 21 در تماشاخانه پایتخت اجرا می‌شود.
انتهای پیام
