کمبود شیرخشک در داروخانه‌ها؛ وزارت بهداشت باز هم تسلیم مافیای واردات شد

سرویس اقتصادی، انصاف نیوز: در حالی‌که کمبود شیرخشک در داروخانه‌های کشور کاملا محسوس است، تعلل وزارت بهداشت در ارسال فهرست تخصیص ارز به بانک مرکزی ادامه دارد و در حالی که در نتیجه این تعلل، فعالیت خطوط تولید داخلی متوقف شده یا به حداقل ظرفیت ممکن رسیده، سازمان غذاودارو به چند شرکت اجازه داده است به فوریت شیرخشک وارد کنند!

گزارش خبرنگار انصاف نیوز از وضعیت شیر خشک در تهران را در زیر می‌خوانید:

سهمیه‌بندی غیررسمی

وارد داروخانه که شوید و سراغ شیرخشک را که بگیرید، اگر نداریم و نیست نشنوید و برند مورد نیازتان موجود باشد، امکان خرید بیشتر از یک قوطی را ندارید. شیرخشک برای کودکان یک‌سال به بالا سخت گیر می‌آید و برخی برندها نایاب شده‌اند. آن‌جا هم که پیدا می‌کنید، باید شماره ملی کودک‌تان را ثبت کنید.

این سهمیه‌بندی غیررسمی، برای بسیاری از پدرها و مادرهای مسن یادآور 4 دهه پیش از است؛ زمانی که کشور غیر از تحریم‌های خارجی، درگیر یک جنگ خارجی بزرگ و یک شبه‌جنگ شهری داخلی بود. آن‌زمان با درآمد ارزی حدود 7 میلیارد دلار در سال، بسیاری از کالاهای مصرفی خانوارها سهمیه‌بندی شد تا همگان امکان برخورداری از امکانات محدود را داشته باشند. شیرخشک هم از جمله کالاهایی بود که سهمیه‌بندی شد.

پس از پایان جنگ، حدود 10 سال طول کشید تا خطوط تولید قدیمی نوسازی شود و خطوط جدید به ظرفیت تولید شیرخشک افزوده شود. در آن 10 سال، بازار شیرخشک چند باری متلاطم شد اما از ابتدای دهه 1380 تا امروز تقریبا هیچ‌گاه کمبود شیرخشک به مرز بحران نرسید. بنابراین با در نظر گرفتن این واقعیت که دو سوم جمعیت امروز ایران پس از پایان جنگ به دنیا آمده‌اند، کمبود محسوس شیرخشک در حافظه جمعی ایرانیان سابقه چندانی نداشته است.

مدل جدید است!

مشاهدات میدانی خبرنگار انصاف نیوز نشان می‌دهد مشکل کمبود شیرخشک با وسعت و قدمت داروخانه هم نسبت مستقیم دارد؛ داروخانه‌های بزرگ که امکان خرید و انبار دارو دارند، کمتر از همتایان تازه‌کار و کوچک خود مشکل دارند. با این حال این دست داروخانه‌ها هم مشکل سفارش‌گذاری دارند.

یک داروخانه‌دار در این خصوص می‌گوید: این طبیعت بازار است که هر از گاهی، کالایی کمیاب شود و بازار دارو هم از این قاعده مستثنی نیست اما این مدل کمبود شیرخشک جدید است و من تا کنون تجربه‌اش نکرده بودم.

این داروخانه‌دار که 17 سال است در خیابان شریعتی تهران فعالیت می‌کند، ادامه می‌دهد: چند ماهی است که شرکت‌های پخش اصلا سفارش بزرگ قبول نمی‌کنند. یعنی اگر بگوییم 50 قوطی از فلان برند و 50 قوطی از برند دیگر برایم بیاور، اصلا سفارش را ثبت نمی‌کنند. در هر سفارش حداکثر ده پانزده قوطی از برندهای مختلف می‌آورند.

مادر یک کودک دو ساله هم که تازه جواب منفی شنیده است، می‌گوید: تنها برندی که با مزاج بچه‌ام سازگار است، برند… است که تقریبا هیچ‌جا پیدا نمی‌شود. اوایل فکر می‌کردیم مثل همه‌چیز دیگر، قرار است گران شود و بعد از چند وقت با قیمت جدید توزیع می‌شود و کمبود از بین می‌رود اما با این‌که قیمت این شیرخشک تغییر کرده و گران شده است، باز هم به راحتی پیدا نمی‌شود.

این مادر با اشاره به این‌که 2 کودک دیگر هم دارد می‌گوید: بچه اولم سال 1390 به دنیا آمد که اگر درست یادم مانده باشد، هر قوطی شیرخشک 7 هزار تومان بود. الان همان قوطی شده است 70 هزار تومان. یعنی شیرخشک در 10 سال 10 برابر شده است و آقایان باز هم شعار فرزندآوری می‌دهند. یکی نیست بگوید شما اول قیمت شیرخشک و پوشک را ثابت نگه دار، بعد به مردم وعده ماشین و زمین و خانه بده!

ارز نداریم، تولید نداریم

رئیس انجمن تولیدکنندگان شیر خشک و غذای کودک درباره علت کم‌یاب شدن شیرخشک به خبرنگار انصاف نیوز گفت: عدم تخصیص ارز به تولیدکننده اصلی‌ترین دلیل بروز این مشکل است. یعنی تولیدکننده در زمان مناسب و به مقدار مناسب ارز نگرفته است و در نتیجه نتوانسته مواد اولیه مورد نیازش را وارد و خطوط تولیدش را فعال کند.

هانی تحویل‌زاده ادامه داد: ما 15 سال است که بدون هیچ مشکلی، نیاز داخلی را تامین می‌کرده‌ایم چون به صورت منظم، ارز مورد نیاز به تولیدکننده تخصیص پیدا می‌کرد اما الان سازمان غذاودارو لیست تخصیص ارز را به بانک مرکزی اراسال نکرده و بنابراین جریان واردات مواد اولیه و به تبع آن تولید دچار اختلال شده است.

او در پاسخ به این پرسش که مشکل، ارسال نشدن فهرست از سوی سازمان غذا و داروست یا بانک مرکزی ارز را تخصیص نمی‌دهد، گفت: دوستان توپ را به زمین یکدیگر می‌اندازند و پاسخ درستی نمی‌دهند اما از آن‌جا که سه شرکت تولیدکننده شیرخشک از ابتدای سال تا امروز، حتی یک دلار هم ارز نگرفته‌اند، فکر می‌کنم سهم تعلل سازمان غذا و دارو در بروز این مشکل بیشتر از بانک مرکزی است.

تحویل‌زاده با اشاره به شرایط تولیدکنندگان، کمبود شیرخشک را طبیعی دانست: 5 کارخانه با ظرفیت تولید 126 میلیون قوطی در سال در کشور فعالیت می‌کنند که این میزان 2 برابر مصرف کشور است اما از این تعداد همان‌طور که اشاره کردم، سه شرکت از ابتدای سال تا امروز، هنوز هیچ ارزی نگرفته‌اند و دو شرکت دیگر هم که ارز گرفته‌اند فقط توانسته‌اند از حجم بدهی خود به تامین‌کننده خارجی کم کنند. بنابراین طبیعی است که تولید دچار مشکل و بازار دچار کمبود شود.

رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک و غذای کودک گفت: از زمانی که بانک مرکزی لیست سازمان غذا و دارو را تایید و ارز را تخصیص دهد، اگر مشکل دیگری نباشد، 45 روز زمان لازم است تا مواد اولیه وارد خطوط تولید شوند و به همین دلیل است که روی تخصیص منظم ارز تاکید داریم اما سازمان غذا و دارو همچنان در ارسال لیست تعلل می‌کند و بنابراین به نظرم مشکل کمبود شیرخشک ادامه‌دار خواهد بود.

او در واکنش به این گزاره که «دولت می‌گوید مشکل تامین ارز ندارد» گفت: برای واردات هیچ مشکلی وجود ندارد اما برای تولید، ارز نیست کما این‌که الان به 8 شرکت فوریتی اجازه داده‌اند از ترکیه شیرخشک آماده وارد کنند.

تحویل‌زاده افزود: خبرهای ما حاکی‌ست که واردات بیش از 14 میلیون قوطی شیرخشک آماده در حال انجام است و جالب است بدانید که واردات شیرخشک آماده سه برابر بیشتر از واردات مواد اولیه ارزبری دارد.

این فعال صنفی گفت: آقایان در وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو بجای تقویت تولید و راه‌انداختن کارخانه‌های داخلی، خطوط تولید کارخانه‌های ترکیه را فعال کرده‌اند و در واقع به نفع مافیای واردات عمل می‌کنند. یعنی از یک‌طرف به شرکت داخلی ارز نمی‌دهند و از طرف دیگر می‌گویند کمبود ایجاد شده و برای این‌که شرایط بحرانی نشود، باید واردات انجام شود. خب همان ارز را بدهید تولیدکننده داخلی ماده‌اولیه‌اش را بیاورد و خطوطش را فعال کند.

تحویل‌زاده به پرسشی درباره دلایل 10 برابر شدن قیمت شیرخشک طی 10 سال اخیر پاسخ داد: متاسفانه سیاست‌گذار به تولید شیرخشک ارز ترجیحی می‌دهد و به دلیل همین ارز ارزان، قیمت‌گذاری هم می‌کند در حالی‌که نه آن یارانه به حال مصرف‌کننده سودی دارد و نه این قیمت‌گذاری. این روش فقط باعث پیچیده‌شدن مشکلات تولید شده است.

او ادامه داد: اگر همه اجزای تولید شیرخشک یارانه می‌گرفت، ما تولیدکنندگان حاضر بودیم با قیمت‌های 10 سال پیش شیرخشک را بفروشیم اما وقتی قیمت قوطی فلزی 20 برابر شده است، قیمت ماشین‌آلات و قطعات یدکی نزدیک به 50 برابر شده، هزینه نیروی انسانی و هزینه‌های انرژی چندین برابر شده است، نمی‌توان انتظار داشت قیمت شیرخشک ثابت بماند.

تحویل‌زاده در پایان گفت: سیاست‌گذار یارانه می‌دهد تا مردم از آن بهره‌مند شوند اما در کشور ما تخصیص نادرست یارانه باعث غیرواقعی‌شدن قیمت‌ها، سوءاستفاده و قاچاق شده است تا جایی که شیرخشک یارانه‌ای بجای بازار مصرف، از صنایع دیگر سردرآورده است. بنابراین به نظر می‌رسد لازم است در سیاست‌های یارانه و تخصیص ارز تجدیدنظر شود تا هم تولید ضربه نخورد و هم نیاز مردم به راحتی تامین شود.

انتهای پیام