تحلیل المانیتور از نقش کویت در «آشتی دادن تهران و ریاض»
حمد البلوشی در المانیتور نوشت: در جهان عرب واکنش ها نسبت به تصمیم دونالد ترامپ درخروج از توافق هسته ای متفاوت است. از یک سو عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین به شدت از اقدام ترامپ حمایت کردند و از سوی دیگر سایر دولت های خلیج فارس با اتخاذ مواضع محتاطانه از یک موضع روشن نسبت به این مسئله خودداری کردند. موضع دولت کویت نسبت به تصمیم ترامپ در مورد توافق هسته ای به دلیل ارتباط نزدیک با عربستان سعودی و اتحاد با آمریکا قابل توجه است.
به گزارش «انتخاب»، در ادامه این گزارش آمده است: دولت کویت پس از استقلال از بریتانیا در سال 1961م از ابزارهای مختلف خود برای تامین امنیت و بقا استفاده کرده است. پس از آزادسازی از عراق در سال 1991، دولت کویت برای تامین بقای به خود به قدرت های بین المللی متکی بوده است. کویت به جز حمایت از عراق در جنگ با ایران در سال 1980-1988؛ همواره از در روابط خود با سایر کشورهای همسایه از استراتژی موازنه بخشی حمایت کرده است. امروزه دولت کویت برای دستیابی به اهداف خود به سیاست میانجیگری تکیه کرده است. برای نمونه آن ها در جنگ یمن و بحران قطر تلاش های میانجی گرایانه گسترده ای انجام دادند. مواضع کویت نسبت به خروج آمریکا از برجام را می توان تلاشی برای جذب اعتماد ایران برای اتخاذ سیاست میانجیگرانه ی در حل و فصل اختلافات بین تهران و ریاض نگریسته شود.
نویسنده در ادامه معتقد است با وجود روابط نزدیک بین کویت و عربستان سعودی؛ آن ها از این که کویت قربانی بعدی سیاست تحمیل عربستان علیه قطر باشند نگرانی دارند. اما برای درک این مسئله لازم است که به تفاوت ابعاد و جنبه های سیاست خارجی کویت و قطر اشاره کنیم. با شروع تحولات انقلابی در جهان عرب؛ دولت کویت مخالف این تحولات بوده است. در سال گذشته امیر کویت در نشست اتحادیه عرب در اردن گفت: « اصطلاح بهار عربی یک توهم است که صرفا امنیت برادرانمان را تضعیف کرده و جلوی توسعه ی آن ها را گرفته است.» علاوه بر این امیر کویت بر خلاف امیر جوان قطر، روابط نزدیکی با پادشاه عربستان دارد.
اگرچه بین کویت و قطر تفاوت هایی وجود دارد اما به این معنا نیست که انچه که برای قطر اتفاق افتاده است برای کویت روی نخواهد داد. نخست به این دلیل که بر خلاف شرایط اکثر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس ، اخوان المسلیمن در حیات سیاسی کویت فعال هستند. اخوان المسلمین در کشور کویت به عنوان سازمان تروریستی در نظر گرفته نمی شوند بلکه آن ها در پارلمان کنونی کویت عضویت دارند.
دوم، با وجود نگرانی های کویت در مورد ایران، روابط نسبتا خوبی با جمهوری اسلامی ایران دارد. در واقع عدم تایید اقدام ترامپ در کناره گیری از برجام می تواند گام مهمی برای حفظ روابط کویت با تهران قلمداد شود . با وجود سوظن های عربستان، این کشور از زمانی که درسال 2015 برجام منعقد شده است از آن حمایت و پشتیبانی کرده است زیرا که آن را برای صلح و ثبات منطقه ای حیاتی می داند. در واقع موضع کنونی کویت در مورد تصمیم ترامپ در خروج از توافق هسته ای حاکی از مخالفت آن ها از شکل گیری یک جنگ جدید در منطقه است. محاسبات کویت مبتنی بر این است که اگر فشارهای خارجی علیه ایران بیشتر شود زمینه جنگ تهران با کشورهای غربی و متحدان عربی را فراهم می کند. شروع جنگ جدید به امنیت کشورهای کوچک تر منطقه صدمه خواهد زد.
به طور کلی جنگ بین آمریکا و ایران می تواند کویت را به دلیل اتحاد با ایالات متحده آمریکا در یک موقعیت آسیب پذیری قرار دهد. بنابراین کویت با اقداماتی که تهدیدی برای صلح و ثبات منطقه است و می تواند تاثیر منفی بر برنامه آینده این کشور داشته باشد مخالفت کرده است. برای نمونه می توان به طرح « کویت جدید» اشاره کرد که درصدد دستیابی به یک مجموعه ای اهداف جاه طلبانه تا سال 2035 است که با پروژه « شهر ابریشم» و تلاش آن ها برای توسعه جزایر کویتی مرتبط است. هدف این اقدامات تلاش برای جذب سرمایه گذاری بین المللی و افزایش تعاملات اقتصادی با همسایگان از جمله ایران است. بنابراین شروع جنگ جدید در منطقه قطعا این برنامه را برهم خواهد زد.
نویسنده در ادامه بر این تاکید کرد که مخالفت کویت با خروج آمریکا از برجام به معنای تایید سیاست های منطقه ای ایران نیست و همچنین اختلاف نظر آن ها با عربستان در زمینه برجام هم به معنای تیرگی روابط با ریاض نیست. این در حالی است که در طی سال های گذشته در بسیاری موارد کویت تعهد خود را نسبت به عربستان در برقراری رابطه خوب نشان داده است که می توان به خروج سفیر کویت از ایران پس از حمله به مقر دیپلماتیک عربستان توسط معترضان ایرانی و دستگیری نواف الرشید شهروند قطری و انتقال آن به عربستان سعودی اشاره کرد. بنابراین با وجود دیدگاه متفاوت آن ها نسبت به خروج آمریکا از برجام این مسائل می تواند به عنوان نشانه ای از تعهد کویت به یک رابطه مثبت با عربستان سعودی در نظرگرفت.
انتهای پیام
