یارگیری داعش در جنوب آسیا

داعش چند جنگجو دارد؟ نیروهای خود را عموما از کدام کشورها تأمین می کند؟ آیا امکان ائتلاف “دولت اسلامی” و القاعده وجود دارد؟ نقش کشورهای جنوب و جنوب شرق آسیا در تأمین نیروهای این گروه تروریستی چیست؟

 شمار دقیق جنگجویان داعش در عراق و سوریه مشخص نیست. دیده بان حقوق بشر سوریه مستقر در لندن برآورد می کند که ۵۰ هزار تن برای این گروه تروریستی در سوریه می جنگند. گفته می شود ۱۵ هزار نیرو هم در عراق دست به سلاح برده اند.

بنا بر برآورد وزارت خارجه آمریکا، ۱۲ هزار جنگ جو داعش از خارج از دو کشور – بیشتر از کشورهای عربی، اروپا و به طور فزاینده ای از آسیا – به جمع تروریست ها پیوسته اند.

افغانستان و پاکستان

به گفته گزارشگر دویچه وله در منطقه، داعش به ویژه در مناطق مرزی بین افغانستان و پاکستان تلاش می کند با پخش کردن تراکت و بروشورهای تبلیغاتی یارگیری کند: «تراکت ها به زبان دری، پشتو و اردو پخش می شوند و در آن ها آمده که خلافتی اسلامی در منطقه تشکیل می شود و بخش هایی از ایران، افغانستان و پاکستان را هم در بر می گیرد».

بر این اساس، برخی گروه های پراکنده ی باقی مانده از طالبان افغانستان و پاکستان به فکر ائتلافی صوری با داعش افتاده اند.

مایکل کوگلمان از مرکز پژوهشی “ویسلون” در واشینگتن با وجود این که شباهت هایی بین ایدئولوژی طالبان و داعش می بیند، اما احتمال ائتلاف مؤثر این دو گروه تروریستی را بسیار کمرنگ برمی شمرد. به اعتقاد او، از آن جا که داعش رقیب سرسخت القاعده است، امکان ائتلاف آن با همراهان نزدیک القاعده – طالبان – بسیار کم است.

از سوی دیگر، حمله پهپادهای آمریکایی به مواضع طالبان و عملیات ماه های اخیر ارتش پاکستان در وزیرستان شمالی – هم مرز با افغانستان – از قدرت طالبان به طور محسوسی کاسته و تشکیلات آنان را به گروه های کوچکتر تقسیم کرده است.

افزون بر این، القاعده هم از قدرت گیری داعش احساس خطر می کند و می کوشد در برابر آن مقاومت کند. ایمن الظواهری، رهبر القاعده، هفته گذشته از پایه گذاری شاخه ای از تشکیلات متبوع خود در جنوب آسیا خبر داد که هدف آن تأسیس خلافت در میانمار، بنگلادش و بخش هایی از هند است.

تبلیغات در هند

زنگ خطر برای نیروهای امنیتی در هند هم به صدا درآمده است. به ویژه در منطقه مورد مناقشه این کشور با پاکستان – کشمیر – نفوذ داعش در حال افزایش است. از اواخر ژوئن ۲۰۱۴ در این منطقه دائم تراکت ها و برگه های تبلیغاتی برای “دولت اسلامی” پیدا می شود.

در سرینگر، پایتخت بخش هندی کشمیر، گرافیتی هایی با شعارهای داعش بر روی دیوارها نقش می بندند. اواسط ژوئیه هم نخستین ویدیو تبلیغاتی این گروه تروریستی به زیان های هندی و تامیلی خطاب به مسلمانان هند منتشر شد. این فعالیت ها تا حدودی هم موفقیت آمیز بوده اند: بنا بر آمار رسمی حدود ۳۰۰ هندی در عراق و سوریه به صف تروریست ها پیوسته اند.

البته در هند حمله تروریستی با پیش زمینه های بنیادگرایانه سابقه داشته است، اما این که تندروهای هندی در خارج از مرزهای این کشور به سود گروه تروریستی دیگری دست به سلاح ببرند، پدیده تازه ای است.

در هند از سال ۱۹۴۷ بین هندوها و مسلمانان تنش وجود دارد. حال که در این کشور نارندرا مودی، نخست وزیری هندو-ملی گرا، بر سر کار آمده، می تواند مواضع مسلمانان معترض را رادیکالتر کند. این فرصتی مناسب برای شاخه القاعده در شبه قاره هند است.

اندونزی و مالزی

بنا بر آمار حدود ۵۰ تا ۶۰ اسلامگرا از اندونزی به تروریست های داعش پیوسته اند. کارشناسان برآورد می کنند این شمار در واقعیت بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر باشد. تعداد این افراد مرتب افزایش می یابد.

با وجود این که اعداد و ارقام یادشده در مقایسه با جمعیت ۲۴۰ میلیونی این کشور مسلمان نشین چندان چشمگیر به نظر نمی رسند، اما نهادهای امنیتی دست به کار شده اند. در اوت ۲۰۱۴ ابوبکر بشیر، رهبر ۷۵ ساله گروه تروریستی “جهاد اسلامی”، به همراه ۱۴ زندانی دیگر در زندان، همراهی خود با داعش را اعلام کردند. بشیر مرد پشت صحنه ی انفجار تروریستی سال ۲۰۰۲ در یک کلوب شبانه در جزیره بالی است. در این حمله بیش از ۲۰۰ نفر از جمله چندین گردشگر خارجی کشته شدند.

گذشته از این، در ماه های اخیر یک جهادگرای اندونزیایی در پیامی ویدیویی در یوتیوب هم وطنان خود را به پیوستن به اسلامگرایان افراطی در سوریه و عراق فراخواند.

در ادامه و به پیشنهاد صدها روحانی این کشور، دولت هرگونه همراهی و پشتیبانی از “دولت اسلامی” را ممنوع و دسترسی به منابع تبلیغاتی این گروه در اینترنت را مسدود کرد.

اندونزی در سال های اخیر در مبارزه با تروریسم موفق بوده است. تشکیلات “جماعت اسلامی” عملا شکست خورده است. نهادهای امنیتی این کشور اما هشدار می دهند که نیروهای ورزیده ی بازگشته از مناطق ناآرام خاورمیانه می توانند خون تازه ای در رگ های این تشکیلات باشند. اسلامگرایان هوادار داعش تا کنون یک بار به حمله به بزرگترین معبد هندوهای اندونزی هم تهدید کرده اند.

نهادهای مالزیایی می گویند در ماه اوت حمله ای مشابه را ناکام گذاشته اند. بنا بر اعلام منابع سوری، تا کنون دست کم ۱۵ شهروند مالزیایی در جنگ در عراق و سوریه کشته شده اند؛ ۲۰ تا ۲۵ شهروند دیگر هم در حال حاضر برای “دولت اسلامی” می جنگند.

علاوه بر این، پلیس مالزی تا کنون ۲۰ جوان مسلمان این کشور را، که قصد سفر به مناطق بحران زده داشته اند، برای اطمینان بازداشت کرده است.