نفع تجار ایرانی در قدرت‌گیری اعتدالیون طالبان

سرویس اقتصادی انصاف نیوز: با قدرت گرفتن طالبان سرمایه‌گذاران و تجار ایرانی نگران شده‌اند.علیرغم فرصت‌های متعدد سرمایه‌گذاری برجا ماندن برخی مسائل نظیر نابسامانی سیاسی این کشور، سرمایه گذاران را ترسانده است. ایران نیز علیرغم دارا بودن مرز مشترک، رقبایی جدی‌ چون چین و ترکیه دارد. چین به دنبال قراردادهای بلندمدت با افغانستان است و ترکیه به بازار خرد این کشور چشم دوخته است. تجار ایرانی نیز امیدوارند تا با استقرار جریان معتدل طالبان، امنیت این کشور تامین شود و از جنگ داخلی دور باشد تا بتوانند از این امتیاز نزدیکی مرز زمینی به شهرهای بزرگ این کشور، کالاها را ارزان‌تر به بازارهای همسایه خود برسانند.

انصاف نیوز این موضوع را با پیرمحمد ملازهی و وحید ظهوری حسینی کارشناس مسائل افغانستان در میان گذاشته است.

ملازهی: چه اشکالی دارد، انرژی را با آب افغانستان مبادله کنیم؟

این کارشناس مسائل افغانستان رقبای مهم ایران را ترکیه و چین دانست و گفت: ایران رقبای سرسختی مانند چین و ترکیه دارد. امروز چین به دنبال عقد قراردادهای بلند مدت در صنعت معدن با افغانستان است. ترکیه هم نگاهی جدی به تصاحب بازار مواد غذایی افغانستان دارد. اما نزدیکی ایران باعث شده تا تجار ایرانی هزینه کمتری بابت حمل و نقل کالاهای خود بپردازند.

وی در خصوص ظرفیت‌های پیش روی تجار ایرانی برای حضور در افغانستان گفت: تجار خرد ایرانی از بازار مواد پلاستیکی، مواد غذایی و لوازم مصرفی عمومی غافل نشوند. بازارهای افغانستان از این نظر جذاب هستند.

پیرمحمد ملازهی در پاسخ به این سوال که «ایران چطور می‌تواند در بازار افغانستان نفوذ کند؟» گفت: ایران باید نمایشگاه‌های عرضه کالا، فروشگاه‌های بزرگ فرصتی است تا کالاهای ایرانی به مردم این کشور معرفی شوند.  

وی درباره جذابیت افغانستان برای تجار ایرانی گفت: بازار پرتقاضا و مبادلات ارزی آسان با هرات برای تاجران ایرانی جذاب خواهد بود. خلاء های افغانستان زیاد است و این می‌تواند فرصت مناسبی برای تجار صنایع مختلف باشد.

ملازهی در پاسخ به این سوال که «سرمایه‌گذار و تاجر باید از وجود امنیت اطمینان خاطر کند، آیا امنیت افغانستان تامین شده است»، گفت:  الان طالبان قدرت را در اختیار دارد. اگر این دولت عاقلانه رفتار کند و شرایط را برای مشارکت مابقی قومیت‌ها ایجاد کند، افغانستان به ثبات می‌رسد. اما چنانچه دولت فعلی افغانستان به سمت انحصار گرایی برود، وقوع جنگ داخلی از این کشور دور از انتظار نیست. بنابراین رفتار طالبان بسیار تعیین کننده است.

این کارشناس مسائل افغانستان در پاسخ به سوالی درباره اینکه «آیا طالبان تاکنون توانسته مشارکت گروه‌های مختلف را جلب کند؟» گفت: دو جناح در طالبان وجود دارد، گروهی تندرو هستند که خواهان تحقق عمارت اسلامی‌اند و جناح دیگر رویکردی میانه‌رو دارد.

ملازهی با یادآوری اینکه میانه‌روهای طالبان به ملابرادر نزدیک هستند گفت: جریان معتدل طالبان با شرایط منطقه آشناتر هست. اگر کشورهای منطقه مقاومت کنند و پشتیبانی از طالبان را مشروط به حضور میانه‌روها کنند، جناح میانه روی طالبان شانس بیشتری برای تسلط بر افغانستان دارند.

وی در همین رابطه افزود: جناح میانه‌رو این توان تامین مطالبات گروه‌های مختلف اجتماعی مانند شیعیان، تاجیک‌ها را دارد و در مسائلی مانند تحصیل زنان با انعطاف بیشتری برخورد می‌کند. اگر کشورها همکاری کنند تا جناج میانه‌رو قدرت بگیرد امنیت سرمایه‌گذاری خارجی تامین خواهد شد.

این کارشناس منطقه در خصوص رقبای بازرگانان ایرانی در افغانستان گفت: اگر کشورهای منطقه فعال نشوند، چین برنده خواهد بود. چین می‌خواهد قراردادهایی بلند مدت و همه جانبه با افغانستان داشته باشد تا هم این کشور را به خود وابسته کند و هم از نظر سیاسی دامنه نفوذ خود را افزایش دهد.

پیرمحمد ملازهی  در پاسخ به این سوال که چگونه مانند تجارب قبل، این فرصت را از دست ندهیم، گفت: تجار ما مشکل دارند. تجار ما سود آنی و فوری می‌خواهند به همین دلیل برنامه‌ریزی بلند مدت ندارند. ترک‌ها نگاه بلند مدت دارند و نمی‌خواهند بازار را به دیگران واگذار کنند.

وی افزود: دولت و بخش خصوصی باید فعال شود. دولت در بازار تامین انرژی و برق افغانستان فرصت سرمایه گذاری دارد. ایران می‌تواند در افغانستان پالایشگاه تبدیل نفت خام به بنزین تاسیس کند. ایران می‌تواند با راه‌اندازی نیروگاه بادی و خورشیدی در نواحی مرزی نیازهای انرژی افغانستان را تامین کند و با این کار افغانستان از نظر سیاسی و اقتصادی به ایران وابسته خواهد شد و روابطی پایدار شکل خواهد گرفت.

وی در پایان گفت: واقعیت این است اگر بتوانیم انرژی افغانستان را تامین کنیم، چه اشکالی دارد انرژی را با آب مبادله کنیم؟  از نظر من، هیچ مساله‌ای نیست چرا که ما امکانات تولید برق و بنزین داریم اما آنها به آب دسترسی دارند.

ظهوری: نفوذ اقتصادی ایران نتایج غیراقتصادی هم دارد

ظهوری در پاسخ به اینکه آیا شرایط افغانستان برای حضور تاجران فراهم است، گفت: اکنون شرایط مساعدتر است اما باید دو کشور ایران و افغانستان برنامه‌ریزی دقیق داشته باشند تا روابطی پایدار ایجاد شود. وی افزود: حضور طالبان در افغانستان، آمریکا را از این کشور دور کرده، اما مشخص نیست که آمریکا برای منطقه چه برنامه‌ای دارد! اما به نظر می‌رسد طالبان تا حدی در تسلط بر افغانستان موفق بوده است.

وی درباره اطمینان تجاری ایرانی برای حضور در افغانستان گفت: اکثر تجار دو رویکرد دارد. برخی از آنها به دنبال منافع اقتصادی هستند ولی برخی به دنبال خدمتگزاری هستند. اغلب تاجران ایرانی با بازارهای افغانستان رابطه دارند.  

وی درباره ظرفیت‌های افغانستان برای سرمایه گذاری گفت: انرژی، زیرساخت و مسائل آبی می‌تواند فرصت خوبی برای سرمایه گذاری باشد. نفوذ اقتصادی ایران می‌تواند نتایج غیراقتصادی هم داشته باشد.

انتهای پیام