علیه حکومت موروثی
روزنامهی هممیهن نوشت: «انتشار مقدمه کتاب «نحن الخضراء دائما» به قلم میرحسین موسوی و مسائل مختلفی که در این مقدمه به آن اشاره شده است؛ با واکنشهای گسترده و متفاوتی در پهنه سیاسی کشور مواجه شد. از سران قوا و وزیر و نماینده مجلس و صداوسیما و دیگر رسانههای حامی جریان حاکم گرفته تا بسیاری از چهرههای سیاسی اصولگرا و برخی از میانهروها و اصلاحطلبان، هریک براساس ارزیابی خود و ارزشگذاری و اولویتبندی موضوعات مطرح شده در این متن به آن واکنش نشان دادند. از جمله موضوعات بحثبرانگیز، طرح بحث «جانشینی رهبری» و شائبه احتمالی موروثی شدن آن بود. گرچه نیروهای سیاسی اصولگرا کمتر در واکنشهای خود به این موضوع پرداختند و حملات خود به نویسنده متن را عمدتا متوجه مسائل مربوط به سوریه و نقش یکی از فرماندهان نظامی کردند، اما بودند چهرههایی هم که به این مساله اشاره کردند. ازجمله، مرتضی آقاتهرانی، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس و از سران جبهه پایداری، در مورد این بخش از بیانیه مذکور به خبرگزاری فارس گفت: «چه کسی تا الان جز خود این آقایان و عوامل دست اول و دومشان این شبهه غلط را مطرح کردهاند؟ جوانان عزیزی که این آقایان را نمیشناسند، خوب است به روزنامههای گذشته نگاهی کنند که این افراد هر بار با بیان چنین مسائلی به دنبال به حاشیه کشاندن کشور از جانب اصول به فروع هستند. در گذشته نیز به کرات دیدهایم که چنین قضیهای را به بهانههای مختلف مطرح میکنند و ناگهان به سکوت محض فرو میروند، هدف آنها صرفا تشویش افکار عمومی و سوژه دادن به رسانههای خبری بیگانه و دشمنان قسمخورده این نظام است.» از سوی دیگر، برخی چهرههای همفکر موسوی در موضعگیریهای خود به حمایت از او پرداختند. از جمله آذر منصوری، دبیرکل حزب اتحادملت که چنین موضعگیری کرد: «انتظار میرفت به جای فضاسازی و تهدید افراد به عدمواکنش و تلاش برای برائتجویی اصلاحطلبان، به اصل موضوعات پرداخته شود و اگر برداشت ایشان را اشتباه میدانند، با یک تکذیبیه رسمی آن را اعلام کنند.» در این میان، غلامحسین کرباسچی، مدیرمسئول «هممیهن» و دبیرکل سابق حزب کارگزاران سازندگی، در گفتوگوی مشروحی که هفتهگذشته با روزنامه درباره بیانیه موسوی انجام داد، از منظری متمایز به این بخش از متن منتشرشده پرداخت: «ما بارها از زبان خود رهبری در سخنرانیهای مختلف شنیدهایم و از جمله یکبار در حرم امام بیان کردند که یکی از خدمات امام، این بود که حکومت موروثی و سلطنت را در این کشور پایان داد. حالا با این سابقه، چه دلیلی دارد این شایعات را مطرح کنیم؟». «هممیهن» در ادامه پیگیریهای خود درباره مباحث مطرح در متن منتشرشده، از همین زاویه به بررسی تاریخی و مستند مواضع و بیانات مقامرهبری در قبال حکومت موروثی پرداخته است. همه جملات نقلشده از پایگاه اطلاعرسانی رسمی ایشان است و تاریخ سخنرانی نیز نقل شده است. به نظر میرسد بازخوانی این مواضع، بهنوعی بتواند شبهات و دغدغههای شکلگرفته نزد برخی نیروهای سیاسی و افکارعمومی را کمرنگ کند و یا دستکم، سوابق امر را روشنتر سازد.
۱۰ فروردین ۱۳۶۹
خطبه نماز جمعه
بارها عرض کردهایم، غرب با کشورها و دولتهایی رابطه حسنه دارد که این دولتها و کشورها، از ابتداییترین روشهای دموکراسی هم محروم و دورند! الان اگر شما به همین منطقهی خلیجفارس نگاه کنید، کشورهایی را میبینید که انتخابات ندارند، مجلس قانونگذاری ندارند، رئیس کشور را مردم انتخاب نمیکنند – ارثی انتخاب میشود؛ مثل روشهای عهد دقیانوس! – قوانین کشور را پارلمان و نمایندگان مردم وضع نمیکنند، بلکه امیر و سلطان وضع میکنند؛ اما نه دولتهای غربی و نه مجامع به اصطلاح حقوقی که برای دفاع از آزادیها و حقوق بشر تشکیل شدهاند و کار میکنند، نسبت به اینها هیچ حساسیتی نشان نمیدهند!
۱۱ دی ۱۳۶۹
اعضای شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی و مسؤولان ستاد برگزاری دههی فجر
«من به ملت عرض میکنم»، «من خدمتگزار ملتم» که امام میگفت، متعلق به جمهوری اسلامی و اسلام و امامِ اسلامی ما بود؛ والّا قبل از او، «ما امر میفرماییم» و «ما چنین فرمودیم» بود. از این کلمات، میشود رابطه را فهمید. رابطه، رابطهی یک حاکم و فاتح و غالب و اختیاردار و قدَرقدرت بود. سلطنت را هم یا با شمشیر به دست آورده، یا از پدرانشان ارث برده بودند؛ لذا زیر بار منت کسی هم نبودند و «السّلطان بن سلطان» مینوشتند! به کسی مربوط نیست که من پادشاهم؛ من ارث بردهام! مثل کسی که فرضا از پدرش یک آفتابهی مسی ارث میبرد و متعلق به خودش است. آیا کسی میتواند بگوید تو چرا این آفتابه مسی را داری؟ ارث برده است دیگر. این هم سلطنت را ارث برده است و مثل همان آفتابهی مسی، برایش ملک شخصی است و هیچکسی حق دخالت در آن را ندارد؛ «السّلطان بن سلطان»! اینها نکاتی است که باید به آنها توجه کنید.
اردیبهشت ۱۳۷۶
دیدار کارگزاران نظام
اگر کسی با وراثت و جانشینى نَسَبی – منهای فضایل و کیفیات حقیقی که در حکومت شرط است – در راس کار قرار گیرد، این ولایت نیست. ولایت، آن وقتی است که ارتباط والی یا ولىّ، با مردمی که ولایتِ بر آنهاست، یک ارتباط نزدیک، صمیمانه، محبّتآمیز و همان طوری که در مورد خود پیامبر وجود دارد.
۳ اسفند ۱۳۷۷
پیام به مناسبت اولین اجلاس دوره سوم مجلس خبرگان
منشور اصلی جمهوری اسلامی که قانون اساسی مترقی و جامع ما است، با توزیع صحیح و منطقی و عادلانهی قدرت در میان ارکانی که معیارهای اسلامی در تشکیل آنها به کار گرفته شده، و با ایجاد پیوندی دینی و عاطفی میان مردم با مسئولان کشور، تازهترین سخن را در فلسفهی سیاسی به میدان آورده و نظامهای متکی به سلاح کودتاگران، یا سرمایههای حرام کمپانی داران، یا وراثت نامعقول و نامشروع پادشاهان را در برابر سؤالهای بیپاسخ قرار داده است.
۱ فروردین ۱۳۷۸
پیام نوروزی
حکام این کشور، مدّتی را با جبّاریت و استبداد و خودکامگی، زندگی میکردند. البته بعضی انسانهای باتوان و باعُرضهای هم بودند که میتوانستند در همان مدّت، لااقل اقتدار ملت ایران را به نحوی در میدانی از میدانها نشان دهند؛ ولی بعضی همین را هم نداشتند! بعد هم که از دنیا میرفتند، وُرّاث آنها – فرزند آنها، برادر یا برادرزاده آنها – بدون هیچ استحقاقی بر سرِ کار میآمدند؛ بدون این که مردم، هیچ نقشی در گزینش، در انتخاب و در خواستن و پذیرفتن و پسندیدن آنها داشته باشند. ملت ایران، قرنها اینگونه زندگی کرده بود.
۱۲ آذر ۱۳۷۹
دیدار کارگزاران نظام
نظام اسلامی، یعنی طرح مهندسی و شکل کلّی اسلامی را در جایی پیاده کردن. مثل اینکه وقتی در کشور ما نظام سلطنتىِ استبدادىِ فردىِ موروثىِ اشرافىِ وابسته برداشته شد، بهجای آن، نظام دینىِ تقوایىِ مردمىِ گزینشی جایگزین میشود؛ با همین شکل کلّی که قانون اساسی برایش معین کرده، تحقق پیدا میکند؛ یعنی نظام اسلامی
۲۷ بهمن ۱۳۷۹
دیدار با اعضای مجلس خبرگان
حرف نو انقلاب اسلامی، مشروعیت حکومتهای موروثی، نظامهای مبتنی بر کودتا و حتی حکومتهای ظالم و استعمارگر به ظاهر مبتنی بر آراء مردم را در افکار عمومی ملتها، زیر سؤال میبرد چرا که در این حرف تازه عدالت و پرهیزکاری اصل قرار گرفته است.
۲۲ اسفند ۱۳۷۹
پرسش و پاسخ با دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر
من جایی را که پست موروثی وجود داشته باشد، سراغ ندارم. البته ممکن است کسانی با ارتباط و اتّصال به کسی یا شخصیتی، تلاشهایی بکنند و کارهای اقتصادیای انجام دهند – که البته با اینها باید طبق قانون برخورد شود – اما اینکه پست موروثی در جامعه وجود داشته باشد که پدر بمیرد، پسر از او ارث ببرد؛ یا برادر بمیرد، برادر از او ارث ببرد؛ من حقیقتاً چنین چیزی را سراغ ندارم؛ والّا اگر باشد، مطمئن باشید که بنده سکوت نخواهم کرد
۱۱ مرداد ۱۳۸۰
مراسم تنفیذ حکم هشتمین دوره ریاستجمهوری
ملت ایران در طول قرنهای متوالی، همواره در مقابل خود حاکمانی را مشاهده کرده بود که یا خود یا اجدادشان به ضرب شمشیر، حکومت را به دست آورده بودند و با اتّکا به قبضه شمشیر و سرنیزه قدرت، آن را برای اعقابشان گذاشته بودند. حکومت و حقّ حاکمیت بر مردم، بدون خواست و میل و انتخاب مردم، مثل مال شخصىِ حاکمان به فرزندان و اعقابشان، تا نسلهای متعدّد به ارث میرسید.. . ما هرگز حضور مردم و رأی آنها را – جز در یک دوران کوتاه، آن هم به صورت بسیار ناقص – تجربه نکرده بودیم. این اسلام و انقلاب و مجاهدت و ایثار این ملت و عظمت و شخصیت کمنظیر امام بزرگوار بود که زمینهساز لطف و رحمت الهی شد و این هدیه بزرگ به ملت ایران داده شد.
۱۴ خرداد ۱۳۸۴
مراسم شانزدهمین سالگرد رحلت امام خمینی (ره)
حکومت اسلامی در ذهنها و خاطرهها به شکل خلافتهای موروثی به یادگار مانده بود؛ خیال میکردند حکومت اسلامی یعنی مثل خلافت بنیامیه و بنیعباس یا خلافت ترکان عثمانی؛ یک نفر با نام و شکل ظاهری خلیفه، اما با باطن و عمل فرعون و پادشاهان مستبد؛ بعد هم که از دنیا میرود، یک نفر را به جای خود معین کند. در ذهن مردم دنیا، حکومت اسلامی به این شکل تصویر میشد؛ که بزرگترین اهانت به اسلام و حکومت اسلامی بود. امام، حکومت اسلامی به روش انتخابات مردم و حضور مردم و تعیین منتخب مردم را – که لبّ اسلام است – بار دیگر برای مردم ما معنا کرد و در جامعهی ما تحقق بخشید. امروز در کشور ما مسئولانِ سطوح مختلف بهوسیلهی مردم انتخاب شدهاند؛ یا مستقیم یا غیرمستقیم. مسئول انتصابی، مسئولیت موروثی، مسئولیت به خاطر پول و چیزهای مادی و دنیوی، در نظام جمهوری اسلامی نداریم. مردمسالاری دینی که برخاسته از حق و تکلیف الهی انسانها برای تعیین سرنوشت خویش است، نه صرفاً یک قرارداد اجتماعی و انتخاب مستقیم یا غیرمستقیم همهی مسئولان در جمهوری اسلامی، که بر مبنای حق تعیین سرنوشت انسانها صورت میگیرد، معنا و مفهوم عمیقتر مردمسالاری دینی نسبت به لیبرالدموکراسی غربی را روشن میسازد و جزو افتخارات اسلام امام و ملت ایران است.
۲۵ اردیبهشت ۱۳۸۶
دیدار دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد با رهبر انقلاب
ملت ایران از سالها قبل و با آغاز نهضت اسلامی، مسیر پیشرفت خود را آغاز کرده است و تشکیل نظام اسلامی در ایران بزرگترین و شگفتآورترین تحول و پیشرفت در ایران بود، زیرا یک حکومت کودتایی، مستبد و موروثی به یک حکومت مردمی واقعی تبدیل شد.
۱۲ دی ۱۳۸۶
دیدار با مردم یزد
مگر شوخی بود در یک کشوری که زیر فشار استکبار و استعمار است، فاسدترین حکومتهای جهان بر آن حکومت میکند و شرق و غرب عالم، منافعشان را در حکومت آن خاندان منحوس میبینند، این خاندان را به زیر کشیدن؛ بنیاد پوشالی حکومت سلطنتی موروثی را بهکلی از بین بردن؛ یک نظام مردمی، متکی به آراء ملت، متکی به عواطف مردم، در یک چنین کشور استبدادزدهی در طول قرنهای متمادی به وجود آوردن؛ این کار شوخی است؟! این کار را ملت ایران کرد. امروز در این منطقه، هیچ کشوری از لحاظ اتکاء به آراء و عواطف مردم، به جمهوری اسلامی نمیرسد.
۱۳ دی ۱۳۸۶
دیدار با دانشجویان دانشگاههای استان یزد
در مسالهی دموکراسی، کسانی که حکومتهای کودتایی را پشتیبانی کردند – الان حکومتهای کودتایی هستند، که من نمیخواهم اسم بیاورم؛ خود شماها میدانید – حکومتهای مستبد موروثی را بهشدت پشتیبانی کردند، در آنجاهایی که با نیروی نظامی، با شعار دموکراسی رفتند، نتوانستند دموکراسی را راه بیندازند؛ یعنی نخواستند. در عراق اول حاکم نظامی گذاشتند؛ بعد دیدند کار پیش نمیرود، حاکم سیاسی گذاشتند؛ بعد با انتخابات مخالفت کردند.
۱۹ بهمن ۱۳۸۶
دیدار فرماندهان نیروی هوایی ارتش
انقلاب اسلامی با ساقطکردن حکومت مطلقهی موروثی و بیمنطق سلطنت، بنای یک حکومت مردمسالاری و مبتنی بر ارزشهای انسانی را پایهگذاری کرد و با استقرار نظام اسلامی، ملت ایران راه پیشرفت خود را یافت. آن کسانی که دم از دموکراسی و مردمسالاری و حقوق مردم و نظامهای مردمی میزنند و با این بهانه کشورگشایی میکنند، کشتار میکنند، فاجعهآفرینی میکنند، آنها در مقابل مردمسالاری ملت ایران درماندهاند. این برای آنها یک مشکل حلناشدنی است. نمیدانند چه بکنند با این حادثه، چه بگویند. از رژیم کودتایی حمایت میکنند، از رژیمهای موروثی حمایت میکنند، از کشورهایی که هیچوقت در آنها آراء مردم مرجع نبوده است برای تشکیل حکومت، پشتیبانی میکنند، آن وقت در مقابل ملت ایران که اینجور آزادانه وارد میدان میشود و قانونگذار را، مجری را و مسئولیتهای اساسی را انتخاب میکند، چه میتوانند بگویند؟ در مقابل چشم مردم دنیا چه کار میتوانند بکنند؟ ناچارند یا بگویند آزادی نیست یا بگویند مردم شرکت نکردند
۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۷
دیدار با مردم شیراز
در طول سالهای مشروطیت و تا قبل از انقلاب اسلامی، هرگز اتفاق نیفتاد که این مردم با شوق، با رغبت و با معرفت به پای صندوق رأی بروند و کسی را انتخاب کنند. انتخاب معنی نداشت: حکومت، حکومت موروثی؛ مسئولان و زمامداران، سفارششدهی قدرتهای بیگانه؛… مردم خواستند استقلال بهدست بیاورند، آزادی داشته باشند، عزت ملیشان را تأمین کنند، سعادت و رفاه دنیوی و سربلندی معنوی و اخروی را بدست بیاورند؛ این آرزوی مردم بود و وارد این میدان شدند
۱۲ مرداد ۱۳۸۸
مراسم تنفیذ حکم دهمین دوره ریاستجمهوری
حضور مردم در تمامی صحنههای تصمیمگیری دوران طاغوت، همکاری و حمایت مدعیان دموکراسی و حقوق بشر از رژیم دیکتاتور و موروثی قبل از انقلاب وجود نداشت. در پرتو انقلاب عظیم ملت، حضور مردم در صحنه و خشوع در مقابل احکام الهی، حقیقت واحدی به نام جمهوری اسلامی را شکل دادهاند. اولویت داشتن جمهوریت یا اسلامیت را بحثی انحرافی و بیمعنا است، جمهوریت و اسلامیت دو عنصر جدا از یکدیگر نیستند، چرا که تکیه به مردم و احترام به خواست و رأی آنان، در دل اسلامیت و اتکای به احکام الهی قرار دارد.
۱۵ بهمن ۱۳۸۹
نماز جمعه تهران
قبل از انقلاب، حکومت سلطنتی بود. نقطهی مقابل آن، مردمسالاری است. در حکومت سلطنتی، مردم هیچکارهاند؛ در حکومت مردمسالاری، مردم همهکارهاند. قبل از انقلاب، حکومت، وراثتی بود؛ یکی میمرد، یکی را به جای خودش معین میکرد؛ یعنی مردم هیچ نقشی نداشتند؛ میخواستند، نمیخواستند، ناچار باید قبول میکردند. در جمهوری اسلامی به برکت انقلاب، حکومت انتخابی است؛ مردم انتخاب میکنند؛ مذاق مردم، خواست مردم تعیینکننده است.
۱۹ بهمن ۱۳۹۲
دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش
امام از اوّل شروع نهضت، همهی حرف خود را صریح، بدون ابهام بیان کرد. از اوّل، امام رژیم طاغوتىِ موروثىِ استبدادىِ سلطنتی را نفی کرد، ملاحظه نکرد؛ از اوّل معلوم بود که امام دنبال یک نظام و یک تشکیلات مردمی است. سلطنت موروثی، مردود؛ نظام استبدادی، مردود؛ نظام فردی و متّکی به ارادهی فرد، مردود؛ اینها را امام صریح بیان کرد؛ پردهپوشی نکرد.
۱۴ خرداد ۱۳۹۴
مراسم بیستوششمین سالگرد رحلت
امام خمینی (ره)
کار بزرگ و بیسابقه در تاریخ کشور ما بهوسیلهی امام تحقّق پیدا کرد؛ برانداختن بنای سلطنت موروثی ظالمانه و غیرعاقلانه که چند هزار سال در کشور ما سابقه داشت. این بنای پوسیدهی کهنهی غلط که حکومت کشور به دست انسانهایی باشد و بهصورت موروثی از کسی به کسی برسد، یا با شمشیر و زور نظامی حکومت به دست بیاید و بعد نسل به نسل از یکی به دیگری به ارث برسد، یک سنّت غلط و بیمنطق در طول چند هزار سال در کشور ما بود؛ کار اول امام این بود که این بنای غلط را برانداخت و کار را به دست مردم کشور سپرد
۱۸ شهریور ۱۳۹۴
دیدار اقشار مختلف مردم
اگر به تاریخ مراجعه کنید و قضایای انتخابات دوران محمّدرضا را بخوانید -و قبل از آن هم بدتر از آن، دوران رضاشاه- [اوّل] که انگلیسها در اینجا مسلّط بودند و بعد هم آمریکاییها مسلّط شدند، یک بار به این انتخابات فرمایشی نمایشی مسخره اعتراض نکردند؛ الان هم به رژیمهای مستبد و دیکتاتور و وراثتیای که در این منطقه هست، یک کلمه اعتراض نمیکنند، امّا به ایران که اینجور پشت سر هم انتخابات انجام گرفته است و همهی ارکان نظام -از رهبری نظام و رئیسجمهوری نظام، تا نمایندگان مجلس، تا نمایندگان خبرگان، تا نمایندگان شوراهای شهری- بهوسیلهی مردم انتخاب میشوند، دائم اعتراض میکنند، اشکال میکنند، ایرادهای دروغین میکنند.
۱۲ مرداد ۱۳۹۶
مراسم تنفیذ حکم دوازدهمین دوره ریاستجمهوری
این قضیه، کارِ کوچکی نیست، مسالهی کوچکی نیست، [امام] توانست بهکلّی جهت حرکت کشور را و ملّت ایران را تغییر بدهد. سال ها، [بلکه] قرن ها، حکومت سلطنتی، حکومت وراثتی [وجود داشت]؛ و در این اواخر حکومت پهلوی که علاوهی بر ننگ سلطنت، ننگ مضاعفی هم وجود داشت و آن دخالت بیگانه بود؛ رضاخان را انگلیسها در کشور سرِ کار آوردند و انگلیسها هم بردند و پسرش محمّدرضا را بهجای او گذاشتند؛ بعد هم در کودتای بیستوهشتم مرداد سال ۳۲، آمریکاییها همهکاره بودند، پادشاه برای ما تعیین کردند، نخستوزیر تعیین میکردند، مسئولین کشور را آنها معین میکردند؛ وضع کشور ما این بود؛ این دستگاه را امام بزرگوار تغییر داد؛ او بود که وارد این میدان شد؛ عزم راسخ او، ایمان عمیق او، شجاعت بینظیر او، توکل او به خدا، اعتماد او به مردم بود که توانست این اوضاع را به وجود بیاورد.
۱۴ خرداد ۱۳۹۷
مراسم بیستونهمین سالگرد رحلت
امام خمینی(ره)
امام خمینی نیز با اقتدار فوقالعادهی خود، یک حکومت طاغوتی و دیکتاتوری وراثتی را بعد از دو هزار سال ساقط کرد، آمریکا را به شکست کشاند و هدف طراحان جنگ تحمیلی یعنی ریشهکن کردن انقلاب و نظام اسلامی را با قدرت ناکام گذاشت.
۱۲ مهر ۱۳۹۷
همایش ده هزارنفری «خدمت بسیجیان» در ورزشگاه آزادی
نجات کشور از شر حکومت استبدادی و سلطنتی موروثی، ایستادگی در مقابل همهی توطئههای چهل سال اخیر و افزایش اعتبار و احترام ایران در منطقه و جهان، از دیگر نمودهای اقتدار جمهوری اسلامی است».