سایه گنبد حرارتی بر اصفهان!

لیلا مقیمی در سایت اصفهان زیبا نوشت: «دمای هوای اصفهان در روزهای گذشته به بالای 40 درجه رسید و همین هم سبب شد تا دو روز چهارشنبه و پنج‌شنبه تمامی ادارات و مراکز مختلف در سطح شهر به‌منظور صرفه جویی در استفاده از برق، تعطیل شود؛ گرمایی که البته فقط در اصفهان پدیدار نشد و در همه نقاط کشور به اوج خود رسید و دلیل آن را هم سایه انداختن گنبد حراراتی بر کشور دانستند.

بنا به گفته رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، وجود گنبد حرارتی در مرداد امسال در پهنه وسیعی از کشور رخ داد و این موضوع می‌تواند شوک بسیار زیادی به منابع زیستی و طبیعی وارد کند.

علی سلاجقه با اشاره به اینکه باتوجه‌به شرایط تغییر اقلیمی که حاکم بر جهان شده و کشور ما هم تحت‌تأثیر قرار گرفته است، وقتی شرایط پایدار یک منطقه اهم از بارش و درجه حرارت دستخوش تغییر می‌شود، اولین جایی که دچار شوک می‌شود تنوع زیستی اعم از پوشش گیاهی و جانوری است، می‌گوید: یکی از خصوصیات تغییرات اقلیمی نابسامانی‌های اقلیمی است؛ به‌نحوی‌که گرم‌ترین یا سردترین روزهای سال از لحاظ زمانی جابه‌جا می‌شوند.

آن چیزی که امسال شاهدش بودیم، وجود گنبد حرارتی در مرداد امسال است و اگر در آمار اقلیمی در درازمدت نگاه کنیم همچنین حرارت‌هایی را به این صورت و در پهنه وسیعی از کشور به‌ندرت مشاهده کرده‌ایم و این رخداد شوک بسیار زیادی به منابع زیستی و طبیعی وارد خواهد کرد. در چنین شرایطی یک شیب منفی اتفاق افتاده و گیاه پژمرده می‌شود و به طبع آن پوشش جانوری هم تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد و نهایتا مجموع چرخه حیات دستخوش تغییر خواهد شد.

وقتی زور گرما بیشتر است

گرمای بی‌سابقه در اصفهان، اما زورش بسیار بیشتر از این حرف‌ها بود. اگرچه تدابیری برای کاهش مصرف انرژی اندیشیده شد، باز هم این اقدامات نتوانست مؤثر باشد و برخی از نقاط استان با قطعی برق مواجه شدند؛ اتفاقی که موجب تحمیل ضرر و زیان به بعضی از اصناف شد.

گرما اما هنوز پایان نیافته است و بنابر پیش‌بینی‌های هواشناسی تا اوایل این هفته نیز ادامه خواهد داشت؛ گرمایی که اغلب با ریزگردها آغشته می‌شود و تنفس را برای اصفهانی‌ها سخت می‌کند: «بررسی نقشه‌های هواشناسی حاکی از ماندگاری توده هوای گرم تا اوایل هفته آینده در سراسر استان و کاهش احتمالی کیفیت هوا در مناطق شرقی و مرکزی اصفهان است.»

البته هواشناسی همچنین گفته است که به دلیل دمای بالا در استان، کاهش دما در روزهای آتی نیز چندان محسوس نخواهد شد. بروز گرمای بی‌سابقه در روزهای اخیر در حالی است که پیش‌ازاین هواشناسی اعلام کرده بود که اگرچه امسال نیز همانند سال گذشته تابستان داغی را در اصفهان تجربه خواهیم کرد، این گرما همچون سال گذشته مستمر نخواهد بود!

ظاهرا اما این اتفاق نیفتاد و گرمای هوا به‌صورت مستمر و پی‌درپی، عرصه را بر اصفهانی‌ها تنگ کرد؛ گرمایی که خیلی‌ها معتقد هستند، بروز تغییرات اقلیمی و پدیده گرمایش جهانی در پدیدارشدن آن مؤثر است و خشکی زاینده‌رود هم به آن دامن می‌زند؛ البته مطابق گزارش سازمان هواشناسی جهانی، در سه دوره سی‌ساله اخیر نیز افزایش دما وجود داشته، اما به این شدت نبوده است.

مثلا در دوره ۱۹۶۰الی۱۹۹۰ قاره آسیا و اروپا حدود دو تا سه‌دهم درجه افزایش دما داشتند؛ ولی در دوره سی‌ساله ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰ این افزایش دما به میزان پنج‌دهم درجه برای قاره آسیا و شش‌دهم درجه برای قاره اروپا بوده است.

اتفاقی که طی این سال‌ها افتاده، این است که میانگین دمایی امسال و سال گذشته از میانگین دمایی 30 سال اخیر (۱۳۷۱-۱۴۰۱) حدود یک‌ونیم درجه بیشتر بوده است. این میانگین دمایی درواقع میانگین حاصل‌جمع دمای بیشینه و دمای کمینه است که در زمان‌های مشخص محاسبه و مقایسه می‌شود.

به گفته احمد وظیفه، کارشناس هواشناسی گرم‌تر بودن یا سردتر بودن میانگین دما در مقایسه با دوره‌های پیشین، معمولا به‌عنوان بی‌هنجاری دمایی شناخته می‌شود.

بررسی میانگین دمای کشور نشان می‌دهد به‌طور متوسط در هر دهه ۰.۴ درجه افزایش دما وجود داشته است. گرمای بی‌سابقه اما عارضه‌هایی همچون افزایش مصرف حامل‌های انرژی، گرمازدگی به‌ویژه برای گروه‌های حساس، احتمال آتش‌سوزی در مراتع و نواحی جنگلی به دلیل گرمای هوا و همراهی با وزش باد احتمال خسارت ناشی از تنش دمایی در بخش کشاورزی و دامداری، افزایش غلظت آلاینده به‌واسطه افزایش ازن سطح زمین، غبار آلودگی، کاهش شعاع دید و کیفیت هوا، قرارگرفتن شاخص کیفیت هوا در شرایط ناسالم، احتمال اختلال در تردد در محورهای مواصلاتی در نیمه شرقی و شمالی استان، احتمال آسیب به سازه‌های موقتی را به همراه دارد.»

انتهای پیام