چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و کیک محبوب من | یادداشت کیوان کثیریان
کیوان کثیریان، منتقد سینما طی یادداشتی نوشت: چند کلمه دربارهی فساد و فحشا و ابتذال و کیک محبوب من جایی زندگی میکنیم که در آن ما را به سمت فهم واژگونهی معنای مفاهیم و کلمات هل میدهند. به سمت جابهجایی اولویتها و شرمگین بودن از مطالبهی آنچه جزو حقوق طبیعی انسانهاست. حقوق بدیهی را جرمانگاری میکنند و از کنار جرایم بسیار سنگین، آرام میگذرند. چرا اولویتهای قانونی، شرعی، عرفی و اخلاقی تا این حد جابهجا شده؟ چرا بزرگترین جرایم که در همهی دنیا مجازاتهای سنگین دارد، قبحشان در این سرزمین تا این حد ریخته؟ چرا برای جرایم بسیار کوچک، بهسرعت تصمیم گیری میشود و حکم صادر میشود ولی برای دادرسی ابَر جنایتها سالها زمان لازم است و آخرش هم معلوم نیست چه میشود؟ چرا دوربینهای تیزبین، موهای خانمها را از پشت شیشهی اتومبیل مثل عقاب میبیند ولی هزاران دزدی و کیف قاپی و جنایت فاحش و علنی را نمیبیند؟ چگونه است که اگر فیلمی مثل “کیک محبوب من” ساخته شود که -فارغ از ارزشهای هنری و سینمایی- بخشی از حقیقتِ زندگی آدمهای اینجایی را نمایش دهد مبتذل دانسته میشود و سازندگانش فراخوانده میشوند؟ اگر زندگی روزمرهی مردم معمولی، سالهاست دوگانه شده و درون و بیرون زندگیشان متفاوت است، به فیلمساز چه مربوط؟ آقایان زعمای قوم! برای کشف ریشههای این پدیده و سایر پدیدههای آسیبزای موجود در مملکت، به عملکرد خودتان نگاهی کنید. اگر میزان مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی در این کشور به حداکثر رسیده و دسترسی به آنها آسان شده، مشکل مردم است؟ اگر مشکلات اقتصادی و جنسی و روانی مردم اوج گرفته، تقصیر مردم است؟ اگر سطح امنیت روانی مردم به حداقل رسیده، تقصیر خودشان است؟ پس شما که بر مسند نشستهاید چه میکنید؟ وظیفهی شما چیست؟ مگر همهتان وزیر و وکیل و رییس جمهور و اینها نیستید؟ پس چرا هیچ چیز سرجای خودش نیست؟ پس چرا همه از همه چیز ناراضیاند، حتی خودتان؟ چرا اوضاع همهچیز، اینقدر ویران و مبتذل شده است؟ اصلا از کی معنای ابتذال عوض شده؟ اگر فیلمی خالی از اندیشه باشد، قبح عمل خیانت را بریزد و انواع شوخیهای جنسی را که در تمام دنیا محدودیت سنی دارد، آزادانه به خوردِ بچههای مردم دهد، نه تنها کاری به کارش نداریم، حمایتش هم میکنیم و سازندگانش را بر صدر مینشانیم ولی تا کسی فیلمی بسازد که حقیقت زندگی مردم را نشان بدهد، از عشق بگوید، از تنهایی آدمها، از عواطف و احساسات انسانی، اگر شما خوشتان نیاید، پروندهسازی و اتهام و احضار و دادگاه؟ چرا آنها که با همین سینما و تلویزیون دارند انواع زباله را در ذهن آدمها و جوانان و کودکان میریزند هرگز مورد سوال قرار نمیگیرند؟ چرا یک سری فیلمساز مستقل و صاحب فکر، دائم باید با هول و هراس و نگرانی و با درنظر گرفتن احتمال احضار و گرفتاری کار کنند؟ آقایان مسئول! فیلمی ساخته شده که در خلال داستانش، علاوه بر خلق شخصیتهایی آشنا و واقعی و نزدیک شدن به حقیقتِ زندگیِ بخشی از یک طبقه اجتماعی، به آسیبهایی هم اشاره میکند که توجه به آنها از سوی کسانی که مصدر امورند، ضروری است، آن وقت بیتوجه به باطن اثر، به سازندگانش، اتهام ترویج فساد میزنید؟ کدام ترویجِ فساد؟ ترویجِ کدام فساد؟ اگر برایتان مهم است، فساد و فحشا را در جاهای دیگر، جاهای نزدیکِ دیگر میتوانید بسیار آشکار و با جلوهگری علنی پیدا کنید. خودتان هم میدانید. راستی! آیا سریالهایی مثل ۲۴ و خانه پوشالی و بلک لیست را دیدهاید؟ میدانید اینها را چه کسی با دخترش میدید و دوست داشت و دنبال میکرد؟ شماها نمیخواهید استانداردهای دوگانه و چندگانهتان را رها کنید؟ نمیخواهید ببینید دنیای امروز چطوری است؟ نمیخواهید باور کنید دنیای جدید چه مقتضیاتی دارد؟ نمیخواهید درک کنید که در دنیای جدید نمیشود چیزی را توقیف کرد، محدود کرد، ممنوع کرد، فیلتر کرد؟ بالاخره درک میکنید. حتی اگر دیر. مگر نه؟