تصمیمات فراکسیونی در محاق منافع محلی و فردی؟

واکاوی آرای نمایندگان به وزرا نیز به وضوح روشن می سازد، مجلس به هیچ کدام از وزرای پیشنهادی مجلس رای فراکسیونی نداده و رای فردی و منطقه ای بر رای فراکسیونی غلبه کرده است. با این حال آن چه که مهم است اینکه حتی سیاستمداران و منتخبانی در جایگاه نمایندگان مجلس نیز به تعهدات تشکیلاتی و فراکسیونی خود پایبند نبوده و در بزنگاه های مهم منافع گروهی، محلی و شخصی را نسبت به منافع ملی و فراکسیونی در اولویت قرار می دهند.
تصمیمات فراکسیونی در محاق منافع محلی و فردیجلسات بررسی صلاحیت و برنامه های وزرای پیشنهادی کابینه دوازدهم با تمام حواشی و فراز و نشیب ها هفته جاری به پایان رسید. نمایندگان مجلس پس از 5 روز کاری، به 16 نفر از 17 وزیر پیشنهادی رییس جمهور رای اعتماد دادند و در این میان تنها حبیب الله بی طرف، وزیر پیشنهادی نیرو از راه یابی به جمع وزرای دولت دوازدهم بازماند.

به گزارش اعتدال، رفتار مجلس و نمایندگان در قبال کابینه پیشنهادی دوازدهم و رای اعتماد به آنها می تواند از منظرهای گوناگون مورد بحث و بررسی قرار گیرد و گرفته است. اما آنچه تاکنون بدان کمتر پرداخته شده رفتار فراکسیونی نمایندگان است.

آنچه در روز رای اعتماد به وزرا و در روزهای بررسی برنامه ها و صلاحیت وزرای پیشنهادی از سوی نمایندگان مجلس شاهد بودیم، رفتاری کمتر بر مبنای تصمیمات اتخاذ شده فراکسیونی بود. در واقع خواسته ها و تصمیمات منطقه ای و بعضا شخصی تصمیمات فراکسیونی را خنثی کرده و در محاق فرو برده بود. به گونه ای که برخی نمایندگان بر خلاف تصمیمات اتخاذ شده فراکسیون مورد نظر در قبال وزرا، رای داده، لابی و رایزنی و حتی نطق می کردند.

در نطق هایی که نمایندگان در موافقت و مخالفت با وزرای معرفی شده از سوی دولت ایراد می کردند، این دو گانگی رفتاری کاملا مشهود و محسوس بود. در جریان بررسی برنامه های وزرا بسیار دیده شد نماینده ای از یک فراکسیون به شدت با برنامه و صلاحیت وزیر پیشنهادی مخالفت کرده و نماینده ای دیگر از همان فراکسیون به شدت در موافقت با برنامه و صلاحیت همان وزیر پیشنهادی نطق و حتی مجیزگویی کرده است. تا جایی که برای برخی از دنبال کنندگان جلسات بررسی صلاحیت وزرا این برداشت رخ می داد که این دو نماینده از دو فراکسیون با خواست گاه سیاسی و اجتماعی کاملا مخالف یکدیگرند.

بارزترین و آشکارترین نمونه از این دو گانگی رفتار سیاسی نمایندگان مربوط به جلسه بررسی صلاحیت بیطرف وزیر پیشنهادی نیرو بود. وزیری که علیرغم توان و تجربه مدیریتی بالای خود و حمایت فراکسیون امید نتوانست از مجلس رای اعتماد بگیرد. بیطرف گرچه از حمایت فراکسیون امید برخوردار بود، ولی آنچه مشخص بود اینکه تعدادی از اعضای این فراکسیون به او رای اعتماد ندادند، حتی برخی پا را فراتر نهاده و علیه او نطق مخالف ادا کردند. نمایندگان بخش های و استان های مختلف به خصوص مناطق زاگرس نشین و استان خوزستان علیرغم حضور و عضویت در فراکسیون اصلاح طلبان و بدون توجه به خواستگاه اصلاح طلبانه بیطرف برای عدم رای آوری او تلاش زیادی کردند. آن طور که شنیده می شود برخی نمایندگان نیز از بیطرف درخواست ها و وعده هایی طلب کرده اند که بیشتر جنبه منطقه ای و حتی شخصی داشته و او به این درخواست ها پاسخ منفی داده است. رفتار ی که نشان می دهد نمایندگان هنوز قواعد کار تشکیلاتی را فرا نگرفته اند و یا نمی خواهند به آن پایبند باشند. به عبارت دیگر هر کجا به نفع آن ها باشد خود را عضوی از یک فراکسیون و تابع تصمیمات فراکسیونی نشان می دهند و در جایی دیگر رفتار خود را تغییر داده و خود را جدا از فراکسیون و به دنبال منافع منطقه ای و حتی شخصی و فردی هستند.

پایبندی به اصول حزبی و کار تشکیلاتی در جوامع توسعه یافته و دموکراتیک امری پذیرفته شده و بروز رفتارهای شخصی در مغایرت با تصمیمات حزبی از سوی سیاستمداران غیرقابل پذیرش و اشتباهی نابخشودنی محسوب می گردد. اما در عرصه سیاست ایران بارها مشاهده شده که یک تشکیلات، حزب، جناح سیاسی، فراکسیون مجلس تصمیمی را اتخاذ کرده اما عضو همان تشکیلات کاملا در مسیری مخالف آن تصمصم حرکت می کند، نمونه های آن هم فراوان است و تنها به نمایندگان مجلس خلاصه نمی گردد. جالب آن که پس از این اقدام همچنان خود را پایبند به اصول حزبی دانسته و خواهان برخورداری از منافع تشکیلات مزبور نیز هستند.

در جلسات بررسی صلاحیت وزرا و در جلسه رای اعتماد به وفور شاهد این گونه رفتارها از سوی نمایندگان بودیم. گرچه حادترین و روشن ترین آن در رای اعتماد به بیطرف خود را نشان داد اما درباره سایر وزرا نیز همچین تک روی هایی رخ داد. به عنوان مثال درباره آذری جهرمی، وزیر پیشنهادی ارتباطات نیز اتفاق مشابهی افتاد. درحالی که فراکسیون امید- درست یا اشتبااه- مخالف وزرات او بود، اما برخی نمایندگان این فراکسیون برای حمایت از او سنگ تمام گذاشته و با رایزنی و لابی، رای جمع می کردند. از این دست تصمیمات فردی بسیار و بسیار در مجلس و به خصوص در رای اعتماد به وزرا مشاهده شده است. چنین رفتاری تنها مختص فراکسیون امید و اصلاح طلبان نبوده و سایر جناح ها و فراکسیون ها نیز با چنین مشکلی روبرو هستند. با این حال این مساله در فراکسیون امید شکل گسترده تری به خود گرفته، شاید بتوان دلیل آن را بی تجربگی اعضای این فراکسیون در غیاب چهره های تاثیر گذار جریان اصلاح طلب در مجلس دانست. واکاوی آرای نمایندگان به وزرا نیز به وضوح روشن می سازد، مجلس به هیچ کدام از وزرای پیشنهادی مجلس رای فراکسیونی نداده و رای فردی و منطقه ای بر رای فراکسیونی غلبه کرده است. با این حال آن چه که مهم است اینکه حتی سیاستمداران و منتخبانی در جایگاه نمایندگان مجلس نیز به تعهدات تشکیلاتی و فراکسیونی خود پایبند نبوده و در بزنگاه های مهم منافع گروهی، محلی و شخصی را نسبت به منافع ملی و فراکسیونی در اولویت قرار می دهند.

انتهای پیام