کتاب کم‌حجم مناسب نوروز (5) | مجموعه پانورامای انتشارات ققنوس
علی نیلی، انصاف نیوز: کتاب‌هایی کوچک و جمع و جور، در قطع پالتویی، سبک و کم‌حجم اما از نویسندگانی معتبر؛ این توصیف مناسبی برای کتاب‌های مجموعه پانورامای انتشارات ققنوس است.
همان ابتدای هر مجلد، متنی تکرارشونده اما هم‌چنان خواندنی، مجموعه را معرفی می‌کند: «دانشجویی که سال‌ها پیش، از قیمت بالای کتاب به تنگ آمده بود و آرزوی داشتن کتابخانه شخصی، لحظه‌ای دست از سرش برنمی‌داشت هرگز فکرش را هم نمی‌کرد ایده‌اش بعدها به مجموعه‌ای ارزشمند تبدیل شود؛ مجموعه‌ای که حالا پس از گذشت یک دهه و اندی، تعداد عناوینش به عدد 500 نزدیک شده است.
آن دانشجوی بی‌پول علاقمند به ادبیات ناامید نشد و شروع کرد به خریدن کتاب‌های جیبی کم‌حجم و ارزان‌قیمت انتشارات گالیمار و چیدن باریکه‌های سفید یک‌شکل و یک‌اندازه کنار هم. به این ترتیب او پایه‌گذار مجموعه‌ای شد به نام 2Folio ؛ مجموعه‌ای متشکل از تک‌داستان، مجموعه داستان یا بخش‌هایی از شاهکارهای ادبی جهان با قیمتی اندک. هدف این مجموعه خلاصه شده بود در قرار دادن داستان‌ها یا رمان‌های کوتاه یا بخش‌هایی از رمان‌های چندجلدی و گران‌بها در دسترس همگان، با این امید که خواننده پس از مطالعه قطعه یا داستان‌های انتخاب‌شده، برای خواندن دیگر آثار نویسنده اشتیاق پیدا کند.
اریک فیتوسی از کتاب‌فروش‌های لیون ادعا کرده که بارها پیش آمده خواننده‌ای پس از خرید یکی از کتاب‌های این مجموعه، بازگشته، تشکر کرده و دیگر آثار نویسنده مورد نظر را خریده است. ناگفته نماند این طرح مخالفانی نیز داشته که مدعی بوده‌اند ممکن است کسی با خواندن بخش‌های انتخاب‌شده از یک رمان دیگر سراغ اصل اثر نرود و مطالعه تک‌داستان‌ها ممکن است میل خواندن مجموعه آثار نویسنده را در مخاطب از بین ببرد.
پاسخ آن‌ها چیزی نبود جز: خواندن گزیده‌ای از آثار به مراتب بهتر از نخواندن آن‌هاست. از سوی دیگر، به‌رغم ضرباهنگ سریع زندگی امروز، اوقات ما به پر است از فراغت‌های کوتاه و فرصت‌های طلایی. اتاق انتظار پزشک و صف بانک و وقت‌هایی که توی تاکسی و مترو می‌گذرانیم، می‌تواند وقف سرک کشیدن از پنجره‌ای کوچک به جهان عجیب شاهکارهای ادبی شود. نیز بارها اتفاق افتاده که تلاش کرده‌ایم مطالعه یکی از این شاهکارها را آغاز کنیم اما به دلیل هیبت اثر، نداشتن زمان کافی یا هم‌گام‌نشدن با حال و هوای داستان از این کار بازمانده‌ایم. در این مواقع دسترسی به گزیده‌ای خوش‌خوان و مناسب می‌تواند جرئت و شوق مطالعه آثاری را که خواندنش کاری شاق به نظر می‌رسید در ما برانگیزد.
گروه انتشاراتی ققنوس پس از تجزیه و تحلیل اهداف مجموعه Folio 2 تصمیم گرفت امکان کسب چنین تجربه‌ای را برای مخاطبان ایرانی نیز فراهم کند. پس، انتشارات گالیمار را از تصمیم خود مطلع ساخت و چند و چون گرفتن کپی‌رایت آثار را جویا شد. ناشر فرانسوی علاقه بسیاری به انتشار این مجموعه در ایران نشان داد؛ اما از آن‌جا که بعضی آثار به نویسندگان غیرفرانسوی تعلق دارند و از زمان مرگ بعضی‌شان بیش از 50 سال گذشته خود را تنها مسئول واگذاری حق نشر نویسندگان معاصر فرانسوی معرفی کرد. نام مجموعه را نیز در انحصار خود دانست و اجازه نداد این مجموعه با همان نام منتشر شود.
بنابراین ناشر این مجموعه را با عنوان پانوراما تقدیم مخاطبان می‌کند و تصمیم دارد جدا از گرفتن اجازه انتشار آثار معاصر فرانسوی، کتاب‌های دیگری نیز به این مجموعه اضافه کند. هدف این مجموعه چیزی نیست جز همان جمله معروف: خواندن گزیده‌ای از آثار به مراتب بهتر از نخواندن آن‌هاست.»
نتیجه این کوشش، انتشار آثار کمتر شناخته شده نویسندگان شهیر جهان ادبیات است در بیش از 20 جلدی که مجموعه پانورامای انتشارات ققنوس را تشکیل می‌دهند.
یکی از ویژگی‌هایی که به جذابیت این مجموعه اضافه می‌کند، امکان مطالعه داستان‌های کوتاه از نویسندگان بلندمرتبه است؛ مثلا در «بهشت گربه‌ها» می‌توان در کمتر از 100 صفحه، 5 داستان کوتاه از امیل زولا خواند یا در «قتل‌های آبرومندانه» همین تعداد داستان کوتاه از ری بردبری. «جنایت» شامل 4 داستان کوتاه از استاین‌بک است و در «تابستان» می‌توان نوشته های پراکنده‌ای از آلبر کامو را خواند.
خلاصه پانورامای انتشارات ققنوس مصداق کامل همان است که ادعایش را دارد؛ کتاب‌هایی که می‌توانند در فراغت‌های کوتاه، فرصت طلایی برای سرک کشیدن به جهان عجیب شاهکارهای ادبی فراهم کنند.
انتهای پیام
