کارنامه ی حقوق بشر دولت روحانی چیست؟
یک حقوقدان ایرانی عضو واحد حقوق بینالملل موسسه ی عالی مطالعات بینالمللی ژنو در یادداشتی قابل توجه به کارنامه ی دولت روحانی در زمینه ی حقوق بشر پرداخته است که حسام الدین آشنا، مشاور رییس جمهور نیز آن را در صفحه ی فیسبوک خود به اشتراک با خوانندگانش گذاشته است.
به گزارش انصاف نیوز، متن یادداشت رضا نصری در پی می آید:
در حقوق بینالملل، «حقوق بشر» را معمولاً به «حقوق مدنی و سیاسی» و «حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی» دستهبندی میکنند. دو میثاق بینالمللی مجزا هم اجزاء هر یک از این دو دسته را تعریف میکند. در یک سو حقوقی مانند آزادی بیان، آزادی تجمع، آزادی عقیده و غیره برشمرده شده است، و در سوی دیگر حقوقی مانند حق درمان، حق تحصیل و حق کار و آنچه مربوط به حقوق فرهنگی و اجتماعی است قرار دارد.
اما نکته مهم اینجاست که در ادبیات رایج، تمام این حقوق بشر را به اصطلاح «تفکیک ناپذیر» میخوانند. یعنی قائل به این تحلیل هستند که کرامت انسان تنها زمانی تامین میشود که تمامی این حقوق به صورت کامل و همزمان رعایت شود: حق آزادی بیان که از حقوق مدنی-سیاسی است برای یک انسان گرسنه یا بیمار که از حق درمان محروم شده است معنای چندانی ندارد و عملاً اجرای کامل آن هم تاثیر چندانی در کیفیت زندگی او نخواهد داشت.
عموماً در ادبیات این رشته تاکید فراوانی بر تفکیکناپذیری حقوق بشر میشود و سازمانها، فعالان و متخصصان حقوق بشر نیز معمولاً در مقالات و نشریات و اظهارات عمومی خود به کررات یادآور اهمیت آن میشوند.
اما جالب است که در عمل، وقتی بناست که کارنامه یک دولت یا یک رئیسجمهور را در حوزه حقوق بشر بسنجند، معمولاً اعتنایی به این تفکیکناپدیری نمیکنند و صرفاً روی آن دسته از حقوق بشر تاکید میورزند که بعضاً از اختیارات دولت نیز خارج است.
مثلاً در طی چند روز سفر دکتر ظریف و دکتر روحانی به نیویورک، کمتر روزنامهنگار یا تحلیلگر سیاسی را دیدیم که در ارزیابیاش از کارنامه حقوق بشری یکساله رئیسجمهور، در مصاحبات و مقالات خود به این نکته اشاره کند که دولت تدبیر و امید تنها در عرض یک سال زمامداری، در سراسر کشور ایران بیمه درمانی همگانی راه انداخته است، هوای تهران و سایر شهرها را از سموم خطرناک مرگآور تا حدود زیادی پاک کرده یا اینکه برای اساتید و دانشجویان اخراجی دانشگاهها فرصت بازگشت به کار و ادامه تحصیل را فراهم نموده است.
مگر غیر از این است که حق درمان، حق تنفس هوای سالم و حق تحصیل از حقوق تفکیکناپذیری است که از حق تهیه ویدئوی «هپی» – که شبکه سی.ان.ان نسبت به آن حساسیت ویژهای نشان داد – دست کمی ندارد؟
چرا هیچکدام از شبکههای بینالمللی که با آقای روحانی مصاحبه کردند یا رسانههای فارسیزبان که توسط ایرانیان اداره میشود به این دستآوردهای مهم دولت – که زندگی و کرامت میلیونها ایرانی از هر قشر را در برمیگیرد – به عنوان دستآورد حقوق بشری اشارهای نکردند؟
آیا تقبل ۹۰ درصد صورت حساب بیمارستان توسط دولت – که زندگی هزاران بیمار و خانوادههایشان را از فقر حتمی نجات میدهد – موفقیت روحانی در حوزه ی حقوق بشر نیست؟ چرا معترضین به رییسجمهور به گونهای عمل کردند که «حق تماشای مسابقه والیبال» – که توسط نهادی غیر از دولت مدیریت میشود – مرکز توجه رسانههای بینالمللی قرار گیرد؟
حقیقت این است خیلیها در عمل چندان هم قائل به تفکیکناپذیری حقوق بشر نیستند.
انتهای پیام