اقتصاد جهانی و الزام به بازگشت به فرمول صلح در بحران اوکراین
فرزاد رمضانی بونش، پژوهشگر ارشد مسائل بین الملل در یادداشتی ارسالی به انصاف نیوز با عنوان «اقتصاد جهانی و الزام به بازگشت به فرمول صلح در بحران اوکراین» نوشت:
پس از تهاجم روسیه، غرب طیف وسیعی از تحریمها را بر ضد روسیه تصویب کرد. اما این تحریمها و اقدامات تلافی جویانه مسکو بر اقتصاد جهانی تأثیر منفی گذاشت. در واقع تحریمهای اقتصادی و شرایط جنگ اوکراین هم برای اقتصاد روسیه مضر بوده و هم سبب تورم شدید، بیثباتیهای مالی، افزایش نوسانات در زنجیره تأمین کالای جهانی شده است.
از نگاهی جنگ اوکراین هنوز هم میتواند بیشتر از همهگیری کرونا اقتصاد جهانی را بهشدت آسیبپذیر کند. این امر سبب توجه نهادها و بازیگران بسیاری به مساله آتش بس و صلح شده است. چنانچه روسیه وقتی مشارکت خود در قرارداد کریدور غلات دریای سیاه را لغو کرد قیمت غلات رشد بالایی پیدا کند
هر چند برخی بهترین کار برای صلح را افزایش حمایت نظامی، اقتصادی و بشردوستانه از اوکراین میدانند تا کیف بتواند از موضع قدرت مذاکره کند. در واقع اوکراین حق قانونی و اخلاقی برای بازپس گیری خاک خود را دارد و هر مصالحهای فقط باید تصمیم مستقل اوکراین باشد.
اما واقعیت آن است که کیف به تنهایی نمیتواند همه مناطق خود را آزاد کند و اگر هم بخواهد بر نبرد متمرکزتر شود باید سلاحهای مدرن، نیروگاههای برق، وضعیت مالی و اقتصادی خوب داشته باشد.
با این حال فشارها بر دولت اوکراین و روسیه برای تعامل و مذاکرات و گفتگوهایی بیشتر شده است. در واقع فقدان اراده برای آتش بس و گفتگوهای صلح چالش مهمی است.
وقتی جنگ به صلح نزدیکتر نمیشود و نیتی برای پذیرش میانجیگری وجود ندارد شاهد عمیقتر شدن زخمها خواهیم بود.
مذاکره روس و اوکراین پس از شروع جنگ آغاز و سپس با نوسانها و موانعی همراه شد. توافق نامه صلح برای پایان دادن به جنگ نیازمند نزدیک شدن دیدگاه در مورد برداشتن پیش شرطها، پذیرش طرف مقابل است.
تجربه نشان داده است بسیاری از فرآیندهای صلح دچار رکود، پسرفت یا تزلزل شدهاند. همچنان که تمدید ابتکار غلات دریای سیاه برای کمک به جلوگیری از بحران غذایی برای میلیونها نفر حیاتی است.
نیاز به صلح در حال افزایش است و باید تفسیر دو طرف در مورد صلح عادلانه، مبتنی بر اصول حاکمیت و تمامیت ارضی و از موضع قدرت تغییر کند و به هم نزدیکتر شود.
در این حال همچنان که قبلاً اوکراین و روسیه درباره مسائل بشردوستانه مذاکره کردهاند، بدون اعتماد کامل هم میتوان توافق کرد و به تعهدات عمل کرد.
با این حال هر چند دامنه اختلاف در مورد تضمین امنیت، بازگرداندن تمامیت ارضی اوکراین و پیگرد جنایات جنگی بالا است اما آتش بس و آغاز گفتگو میتواند گامی برد-برد باشد. نتیجهای که هم اوکراینیها احساس کنند «برنده» شدهاند و هم روسها احساس کنند «بازنده» نشدهاند.
انتهای پیام
این پیشنهاد فریبنده آتش بس در خطوط رزمی کنونی فقط به نفع اشغالگر خواهد بود. آن هم اشغالگری که مدعی تصرف اراضی اشغالی است. بعلاوه، به روسیه تجاوزگر که ماههاست با تلفات انسانی و ادواتی بسیار سنگین در حال عقب نشینی است فرصت بازسازی نیروهایش را میدهد تا دوباره برای اشغال همه اوکراین تلاش کند. در بهترین شرایط آتش بس در خطوط کنونی آغاز یک صلح داغ بی پایان خواهد بود. این نه برای صلح پایدار و نه برای قوانین بین الملل و نه برای تمامیت ارضی اوکراین که نویسنده از آن حرف میزند چیزی بجز ضرر ندارد. صلح بهترین چیز است و روسیه میتواند هر لحظه که اراده کند با عقب کشیدن به پشت مرزهای خود صلح را برقرار کند. به غیر از آن راهی بجز شکست نظامی الزامی برای اخراج روسیه وجود ندارد.