حوزه قم «لا» و «نعم» دارد اما…
حجت الاسلام هادی سروش، استاد حوزه علمیه قم، در یادداشتی در روزنامه ی «جمهوری اسلامی» نوشت:
یکی از علمای قم در ملاقات با ستاد تیپ محترم امام صادق(ع) فرمودند:
حوزه باید “لا” و نعم” داشته باشد و باید موضع گیری کند…
راقم سطور با کمال احترام نسبت به ایشان که شاگرد امام، و مبارز قبل از انقلاب بوده، نکاتی را بعنوان یک طلبه‌ای که قریب سی سال در حوزه، مشغول به تحصیل و مباحثه سطوح عالی میباشد، خدمت شان عرض میدارد:
مقصود شما از حوزه کیست؟؟
آیا طلاب مبتدی حوزه است که در مدارس مشغول هستند؟
یا فضلاء مشغول درس خارج؟
یا اساتید سطوح عالی و خارج حوزه؟
یا مراجع معظم تقلید؟
قسم اول تقریبا؛ جملگی و طبقه دوم هم؛ تا حدودی در مراسمی که به دعوت جامعه محترم مدرسین و شورای مدیریت، غالبا ساعت 11 در مدرسه فیضیه تشکیل میشود، حاضرند و موضع گیری هم نموده‌اند. پس جای ورود سوال به عملکردشان نیست.
اما طبقه اساتید و بالاترش که مرجعیت است؛ با قرینه ادامه مطالب جناب ایشان احتمالا مورد توجه ایشان همین دو طبقه مهم حوزه میباشد، عرض شود که:
در مورد طبقه اساتید؛
که واقعش، در میان شان، کسانی هستند که دل به انقلاب و آرمانهای مقدسش دارند کم نیستند، و راقم این سطور از نزدیک آشنا و مطلع میباشد، لیک از آنجا که اینان جملگی، یا مجتهد مسلم و یا قریب الاجتهاد هستند، خود صاحب نظر بوده و از برخی پیشامدهای درون حوزوی مثل امور درسی و آموزشی و…. حتی حضور و بلکه ورود به تشکل‌های مدیریتی حوزوی دارای نقطه نظراتی هستند.
اما چون شاید محل نزاع و یا سفارش و گله سخنران محترم در این بخش قرار نداشته باشد، از او میگذرم.
و اما پیشامدهای سیاسی خود حدیث مفصلی است؛
آیا آنچه از بلندگوی فیضیه بعنوان حوزه علمیه شیعه در قم بلند میشود که همواره خرسند‌کننده یک جناح سیاسی کشور و یک سلیقه بوده، باید مورد قبول همه اساتید مجتهد و قریب الاجتهاد سطوح عالی باشد؟
بله اگر اینان باید جملگی به “نعم” سروران مان در جامعه مدرسین “نعم” گفته و به “لا”ی آنان نیز “لا” بگویند، بفرمائید تا روشن شود.
یک سئوال مطرح است که در جاییکه شما اعزه در مسائل امور دولتی رهنمون و بعضا انتقاد و گله دارید و حق هم دارید، پس چرا نسبت به مثل رد صلاحیت بخش مهمی از اساتید گرانقدر حوزه که در صلاحیت نامزدی برای خبرگان ثبت نام کرده و حتی از آزمون هم موفق بیرون آمدند هیچ حمایتی نفرمودید و از ورود بدون آزمون برخی دیگر که فضل شان در مقایسه با مردودین برای ما روشن است، عکس العملی عنایت نفرمودید؟!
و مسائل دیگر…
واقعا این طبقه از حوزه یعنی اساتید بزرگوار، با چه انگیزه‌ای “لا” و “نعم” بگویند؟
اما در مورد طبقه مرجعیت؛که فرمودید اهل موضع گیری باشند… چه عرض کنم!
ای کاش برای چاپ، بحث ولایت فقیه از “کتاب البیع” مرجعی، به صرف متفاوت بودن نظرش، حذف نمیشد.
ای کاش درب خانه مرجعی شکسته نمیشد.
ای کاش در پایان نمازجمعه‌ای با شعارهایی… به شخصیتی که درجهان تشیع نمونه ندارد یعنی شیخنا الاستاد آیت‌الله جوادی آملی اهانت نمیشد تا درس بی‌نظیر نهج‌البلاغه‌اش در نمازجمعه تعطیل نشود.
و ای کاش لازم نمیشد که برای چاپ رساله بزرگواری و یا دفن مرجعی، مقام معظم رهبری ورود فرمایند و یا آیت‌الله سیستانی پیغام بفرستند.
و….
بزرگوار اجازه دهید به درخواست شما نسبت حوزه، پاسخی متفاوت، تقدیم کنم تا تثبیت شود هم حوزه اهل موضع گیری و هم ” انقلابی” است؛
موضع گیری اخیر حوزه مقدسه قم (که اگر دوستانتان مقایسه آماری آن را با مثل تجمعات سیاسی در مدرسه فیضیه داشته باشند و خدمت تان تقدیم کنند بسیار بجاست)، در رابطه با مجلس ترحیم مظلوم ثانی انقلاب، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی بود که با شرکت محیرالعقول خویش، در شب جمعه، هم “نعم” گفت و هم “لا”، تا چه گوش‌های شنوایی در درون و برون حوزه بشنود.
و فى ذلک فلیتنا فس المتنافسون.
انتهای پیام
اگر بگذارند هر شخص حوزه و دانشگاه و هر شخص جامعه نعم (بله) و لای (نه) خودش را دارد . اما چون به تنهایی در پیشگاه خداوند مسئول است، با اندیشه خود نعم (بله) می گوید و با اندیشه خود لا (نه).
گسترش رسانه های جمعی هم در وضعیت امروز حوزه بی تاثیر نیست ، سابقا مراجع تقلید تنها در بین مومنین و مقلدین مطرح بودند و حوزه رقابت هم همانجا بود . اما امروز رادیو و تلویزیون هست و فضای مجازی و تا حدی هم رسانه های مکتوب . رادیو تلویزیون دولتی است و دولت کم و بیش بر سایر رسانه ها نیز حاکمیت دارد ، لذا برای مطرح بودن به این رسانه ها نیاز است و برطرف کردن این نیاز هم لازمه اش ورود در سیاست رسمی . مراجعی که توجهی به این مقتضیات ندارند اندک هستند !