پنجمین گام برای امتداد دیپلماسی در نیویورک

نگاهی به دیدارهای رییس جمهوری با سران جهان و رهبران کشورهایی تاثیرگذار در معادلات و تصمیمات بین المللی نشان می دهد که روحانی در پنجمین حضور خود در نیویورک بر ادامه راهبرد گفت وگوی برد-برد با جهان تاکید دارد.

به گزارش ایرنا، «حسن روحانی» دیروز (بیست و نهم اردیبهشت ماه) برای پنجمین بار در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد و رهبران جهان را مخاطب پیام جمهوری اسلامی ایران قرار داد؛ پیامی در پاسخ به تهدیدها و همزمان دعوت به تعامل و همکاری.

اگر چه سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل و اعلام مواضع جمهوری اسلامی درباره مسائل جهانی، مهمترین ماموریت رییس جمهوری در سفر به نیویورک بود اما دیدار وگفت وگو با مقامات و سران کشورهای جهان و رایزنی درباره چالش های بین المللی هم همانند سال های گذشته در زمره برنامه های مهم روحانی در این سفر قرار گرفت.

دیدار با ایرانیان مقیم آمریکا در کنارگفت وگو با رسانه ها از دیگر برنامه های پنجمین سفر رییس جمهوری به مقر سازمان ملل بود. رایزنی های فشرده و متعدد با روسای جمهوری و نخست وزیران کشورهای مختلف جهان ضمن اعلان دیدگاه های جمهوری اسلامی در مسائل و چالش های مختلف جهانی، بهبود اعتبار بین المللی کشور را نیز در پی خواهد داشت.

حضور روحانی در چهار مجمع عمومی گذشته در مقام رییس دولت اول تدبیر و امید نیز نشان داد که عزم ایران برای ارتباط با جهان محکم است. جهان در چهار سال گذشته پیام صلح طلبانه ایران را اگر نشود گفت درک، اما دستکم دریافت کرد. به ثمر نشستن توافق هسته ای و بازگشت سطحی از اعتماد میان ایران و جهان هم از نمودهای این دریافت بوده است.

تمایل آشکار اروپایی ها برای توسعه مناسبات با ایران در پسابرجام

رییس جمهوری طی سه روز گذشته در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل و در دیدارهای فشرده با روسای جمهوری فرانسه، اتریش و بلغارستان و نخست وزیران نروژ، بلژیک، سوئد و وزیر امور خارجه انگلیس، به دیدار و گفت وگو پرداخت.
اهمیت دیدار با مقامات فرانسه و انگلیس به عنوان دو کشور طرف مذاکره ایران در توافق هسته ای، موجب شد این دو دیدار و اظهارات دو طرف گفت وگو بیش از دیگر دیدارها در رسانه های داخلی و خارجی مورد توجه قرار گیرد.

رییس جمهوری روز دوشنبه به وقت محلی نیویورک با «امانوئل ماکرون» رییس جمهوری فرانسه دیدار کرد و محورهای گفت وگوی دو طرف نشان می دهد که ایران برای حفظ سند برجام از تهدیدات آمریکا، فرانسه را کنار خود خواهد داشت. روحانی در این دیدار با بیان اینکه نباید اجازه داد دستاوردهای برجام تضعیف شود و همه طرفین باید علاوه بر پایبندی، سایر اعضا را به اجرای کامل تعهدات خود یادآور شوند، اظهار داشت که برجام حاوی این پیام بود که مسایل پیچیده بین المللی را می توان از طریق گفت وگو ‏و در چارچوب رویکرد برد – برد حل و فصل کرد و هر آسیبی به آن می تواند انتقال دهنده این پیام خطرناک به جهان باشد که دیپلماسی قادر به رفع ‏مشکلات نیست.‏ ماکرون هم تبادل نظر با روحانی را اساسی دانست و در اظهارنظرهای پس از این دیدار بر حراست از برجام در برابر زیاده خواهی های ترامپ تاکید کرد.

رییس جمهوری ایران بعد ازظهر روز دوشنبه با «بوریس جانسون» وزیر امور خارجه انگلیس دیدار کرد. تاکید قاطعانه جانسون بر حفظ دستاوردهای برجام در این دیدار کوتاه محور توجه رسانه ها قرار گرفت. رسانه های خبری این دو دیدار را به معنای حمایت اروپا از توافق برجام با ایران ارزیابی کردند.

موقعیت سیاسی ایران در خاورمیانه و ثبات اقتصادی کشور از یک سو و تمایل روزافزون برای افزایش همکاری ها پس از برجام سبب شد که سران و مقامات دیگر کشورهای اروپایی فرصت گفت وگو با رییس دستگاه اجرایی ایران را از دست نداده و در رایزنی هایی به مسائل مشترک بپردازند. عصر روز سه شنبه روحانی در دیدار با «چارلز میشل» نخست وزیر بلژیک، روابط دو کشور را دیرینه و در حال توسعه خواند و اظهار داشت که ما از حضور شرکتهای بلژیکی برای سرمایه گذاری و یا فعالیت های مشترک در ایران استقبال می کنیم. نخست وزیر بلژیک نیز در این دیدار برجام را فرصت بزرگی برای تقویت روابط با ایران دانست و گفت که شرکت‌های بلژیکی علاقه مند به سرمایه گذاری در ایران هستند.

«الکساندر فان در بلن» رییس جمهوری اتریش دیگر مقام اروپایی بود که در دیدار با روحانی از آمارها بسیار امیدوارکننده حضور و سرمایه گذاری شرکت های اتریشی در ایران خبر داد. رییس جمهوری نیز از گسترش مناسبات تجاری با اتریش استقبال کرد.

رییس جمهوری در دیدار با «استفان لوون» نخست وزیر سوئد توسعه روابط اقتصادی با اروپا را نیازمند روابط بانکی بهتر دانست و از مواضع اصولی اتحادیه اروپا در دفاع از برجام قدردانی کرد و گفت: مواضع دولت جدید آمریکا مناسب این توافق مهم بین المللی نیست. برجام توافقی است که آن را برای امنیت و ثبات منطقه و جهان مفید می دانیم و به زیان هیچ کسی نخواهد بود و امیدوارم با همکاری طرفین، این توافق به خوبی تداوم یابد.
جلسات دو جانبه‌ رییس جمهوری با سران کشورهای بلغارستان و نروژ، گرچه با محور برجام و فرصت های پسابرجامی برای دو طرف برگزار شد اما سطح دیدارها و مقامات حاضر در محل اقامت رییس جمهوری حکایت از تکاپوی اروپا برای بهره گیری از ظرفیت های اقتصادی و سیاسی ایران دارد و از دیگر سو اهمیت این دیدارها در روزها و ماه هایی که آمریکا بر طبل انزوای ایران می کوبد و با شیوه های گوناگون در تلاش است تا اروپا را در برابر برجام قرار دهد بیش از پیش مشخص می شود.

رییس جمهوری ایران همچنین در دیدار با دبیرکل سازمان ملل متحد از برجام به عنوان الگویی برای صلح و ثبات در منطقه و جهان نام برد و «آنتونیو گوترش» هم با اشاره به شرایط کنونی سوریه خواستار همکاری بسیار نزدیک با ایران برای حل و فصل سیاسی مشکلات در کشورهای منطقه شد.

امنیت منطقه و همکاری های اقتصادی؛ محورهای مهم رایزنی های روحانی

دیدار های رییس جمهوری ایران در حاشیه نشست عمومی سازمان ملل متحد هم در جغرافیای اروپا و هم آسیا و آمریکا متنوع بوده است. روحانی روز سه شنبه به وقت محلی با «شینزوآبه» نخست وزیر ژاپن دیدار و درباره بحران ها و مسائل منطقه ای به تبادل نظر پرداخت.

ژاپن شریک سال های دور و خریدار نفت ایران است که در مسائل بین المللی نیز مواضع معتدل و نزدیکی به ایران دارد. بهره گیری از ظرفیت های اقتصادی و الگوهای پیشرفت کشورهای آسیایی می تواند راهنمای ایران در توسعه اقتصادی باشد.

در دیگر دیدار روحانی، «خط لوله صلح» و سازماندهی مرزها مهمترین محور گفت وگوی رییس جمهوری ایران و «شاهد خاقان عباسی» نخست وزیر پاکستان بود. روحانی با اشاره به جولان تروریست ها در مرزهای دو کشور اظهار داشت: اینکه گروه های تروریستی از داخل پاکستان به مرزهای ما حمله کنند به نفع روابط ما نیست و از دولت پاکستان انتظار داریم گروه های تروریستی را شناسایی و مانع فعالیت آنها علیه ایران شود. شاهد خاقان عباسی نیز همکاری های اقتصادی، امنیتی و منطقه ای را مقوم پایه مناسبات مشترک دانست و گفت: ما پیگیر نگرانی ها شما در مورد مرزها هستیم و ارتش را برای محافظت مرز، مستقر کرده ایم.

کشورهای آمریکای جنوبی در سال های اخیر با ایران روابط نزدیک سیاسی و اقتصادی داشته اند. «اوو مورالس» رییس جمهوری بولیوی با تکیه بر همین روابط نزدیک در گفت وگو با روحانی از حضور و فعالیت شرکت های ایرانی برای کمک به توسعه صنایع پتروشیمی و پایین دستی استقبال کرد. رییس جمهوری ایران نیز درباره بدعهدی های جهانی آمریکایی ها یادآور شد: امروز شاهدید که آمریکایی ها قراردادهای خود با کوبا و دیگر کشورها را یکی پس از دیگری زیر پا می گذارند و درباره توافق هسته ای نیز به دنبال بهانه تراشی هستند و دنیا اکنون آنچه را که ایران پیوسته تکرار می کرد که آمریکا قابل اعتماد نیست، شاهد است.

تبیین مواضع جمهوری اسلامی در گفت وگوهای رسانه ای رییس جمهوری

حسن روحانی طی سه روز گذشته در گفت وگو با رسانه های معتبر جهانی به تشریح مواضع و رویکرد ایران در مسائل داخلی و خارجی پرداخت. گفت وگوهای چالشی رییس جمهوری با شبکه های «سی ان ان» « ان بی سی» طی روزهای اخیر مورد توجه رسانه های داخلی و خارجی قرار گرفت. روحانی در گفت وگو با «کریستین امانپور» تحلیلگر شبکه تلویزیون سی ان ان آمریکا و در پاسخ به پرسشی درباره احتمال خروج یک جانبه آمریکا از برجام گفت: اگر آمریکا از برجام خارج شود ایران عکس‌العمل لازم را نشان خواهد داد. چون نمی‌شود آمریکا از یک تعهدی خارج شود و طرف مقابل بخواهد در همان وضعیت اجرای تعهد خودش باقی بماند. بنابراین یک طرف برجام ایجاد اعتماد جهانی است و طرف دیگر برداشته شدن تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی. این تعادل همیشه باید حفظ شود.

روحانی در گفتگو با تلویزیون ان بی سی آمریکا هم درباره نگرانی های جهانی از خروج یک جانبه آمریکا از برجام گفت: مهم نیست چه کسی رییس جمهور آمریکا است؛ اینکه دولت آمریکا چگونه به قانون اساسی خود و تعهدات جهانی‌اش عمل می‌کند، مهم است. رفتار ترامپ، همه زمینه‌های مثبت را از بین می‌برد. وقتی از تغییر رژیم می‌گوید و تعهدات مهم دولت آمریکا را زیر پا می‌گذارد، دیدار و مذاکره معنا ندارد.

تنوع و سطح دیدارهای رییس‌جمهوری در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در عرف دیپلماتیک اهمیت فراوان دارد و به نوعی نشانگر منزلت دیپلماتیک یک کشور است. است. قیاس این دیدارها در دوره کنونی با سال های تحریم تفاوتی معناداری را نشان می دهد و از عزم جدی دولت دوم روحانی بر حفظ و گسترش دستاوردهای دیپلماتیک چهار سال گذشته حکایت دارد.

انتهای پیام