آیت الله بیات: رمز موفقیت پیامبر(ص) رأفت اوست نه خشونت

آیا دلیل معتبری مبنی بر تایید خشونت و جنگ برای گسترش دین و اسلام وجود دارد؟

آیاتی مانند اشداء علی الکفار چگونه قابل توجیه است؟

گاهی برای اثبات لزوم خشونت برای گسترش دین به سیره پیامبر تمسک می شود. در این باره توضیح دهید.

پاسخ آیت الله بیات زنجانی:

با سلام و تحیت؛

پاسخ به سؤال اول: ماهیت دین ایمان، اقرار، باور و دلبستگی ست و این مفاهیم با خشونت در تضاد بوده و قابل جمع نیست.

پاسخ سؤال دوم: خشونت با جنگ، عام و خاص من وجه است و ممکن است در جایی خشونت وجود داشته باشد ولی جنگ نباشد کما اینکه در جای دیگری جنگ باشد ولی در عرف حقوق سیاسی آن را “دفاع” بنامند که قطعاً با عنوان خشونت نامگذاری نمی شود؛ به اعتقاد ما جنگ هایی که در زمان پیامبر(ص) و حکومت ٥ ساله امام علی(ع) رخ داده، همگی برای دفاع بوده و نکته اینجاست که قرآن کریم نیز نه اینکه جنگ را خیر ننامیده که صلح و آشتی را به صورت مطلق خیر معرفی نموده است و حتی در باب قصاص که برای اولیاء دم حق دفاع داده، عفو و گذشت را بر قصاص مرجح دانسته است.

پاسخ به سؤال سوم: در توضیح این آیه توجه به دو نکته لازم است؛ اول: أشدّاء جمع “أشدّ” است و “أشدّ”، صیغه مبالغه است که از ماده شدت در مقابل ضعف و رخوت گرفته شده است. دوم: کفار جمع کافر از ماده کفر به معنی ستر و پوشش است.

با توجه به این دو نکته معنای آیه این است که پیامبر(ص) و همراهان او که مسلمانان واقعی بودند، در برابر کسانی که سودای نابودی اسلام را در سر داشتند، از خود ضعف و سستی نشان نمی دادند.

پاسخ به سؤال چهارم: با سپاس از طرح این سؤال لازم به توضیح است که رسول اکرم(ص) در قرآن کریم که معتبرترین کتاب آسمانی در عصر حاضر است، به عنوان رحمت برای عالمیان، دارای خلق عظیم و رئوف برای مؤمنین و در روایات به عنوان “أب رحیم برای امت” معرفی شده است و به همین دلیل قرآن کریم از همسران پیامبر به عنوان “أمهات مؤمنین” یاد کرده است؛ رمز موفقیت او رأفت و خلق عظیم اوست و اینها را نمی توان به خشونت طلبی و امثالهم جمع کرد.