گزارش رویترز از سناریوهای پس از خروج احتمالی ترامپ از برجام

دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا تا 12 ماه مه (22 اردیبهشت) تصمیم خواهد گرفت که آیا تحریم های اقتصادی آمریکا علیه تهران را که ضربه شدیدی به توافق بین ایران و شش قدرت بزرگ در سال 2015 خواهد زد؛ بازگرداند یا خیر.

بر اساس این توافق، تهران موافقت کرد که برنامه هسته ای خود را در مقابل لغو تحریم های اقتصادی محدود کند. «باراک اوباما» سلف ترامپ این قرارداد را امضا کرد تا به زعم خود از ساخت سلاح هسته ای ایران جلوگیری کند اما ترامپ معتقد است که توافق «معایب فاجعه باری» دارد.

حتی اگر ترامپ توافق میان مقامات آمریکایی و اروپایی را نادیده بگیرد و تصمیم به بازگرداندن تحریم ها بگیرد، تحریم هایآمریکا که فروش نفت ایران را هدف قرار داده، بلافاصله از سر گرفته نخواهد شد.

در نتیجه، بازارهای نفت و شرکت های نفتی ممکن است برای انطباق با چشم انداز تحریم های تازه آمریکا نیاز به زمان داشته باشند و دیپلمات ها هم می توانند برای جلوگیری از آنها تلاش کنند.

ایران نیز به شدت در خصوص ازسرگیری تحریم ها هشدار داده است. این توافق نامه دارای یک بند تفصیلی است که حداقل 35 روز را برای رسیدگی به احتمال اینکه  هر یک از طرفین شرایط را نقض کرده است، فراهم می کند. اگر طرفین موافق باشند حتی می توان آن را تمدید کرد.

و اگر ترامپ تحریم های اصلی نفتی را بازگرداند، باید دستکم 180 روز صبر کند تا شدید ترین پیامدهای آن را بار دیگر تحمیل کند و بتواند بانک هایی را که نتوانسته اند به طور قابل توجهی خرید نفت ایران را کاهش دهند، هدف مجازات خود قرار دهد.

ایران مذاکره مجدد را رد کرده و تهدید به تلافی کرده است؛ اگر چه دقیقا مشخص نیست که اگر واشنگتن از توافق بیرون بیاید؛ چگونه این کار را خواهد کرد.

«محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران روز پنج شنبه گفت: «در صورت خروج آمریکا از برجام، ایران چندین گزینه دارد. واکنش تهران به عقب نشینی آمریکا از این توافق ناخوشایند خواهد بود.»

چشم انتظاری بازار نفت

بازار نفت به دقت و از نزدیک این موضوع را دنبال می کند.

«جان کیلدوف» یکی از شرکای صندوق اعتباری «دوباره مدیریت سرمایه» در نیویورک گفت: «این  بازار عناوین خبریخاورمیانه را به دقت زیر نظر دارد.»

در صورت بر هم خوردن این توافق، تاثیرات فیزیکی آن بر روی منابع نفت ممکن است به تعویق افتد، اما انتظار می رود بعدها به شدت به بازگشت تحریم های ایران واکنش نشان دهند.

در حال حاضر با توجه به این فرضیه که آمریکا ممکن است از توافق خارج شود و تحریم های جدید می تواند بر توان ایران برای فروش نفت در بازار تاثیر منفی گذارد، قیمت نفت با نوسان 1 تا 3 دلاری مواجه است.

اگر آمریکا تا 12 ماه مه تصمیم بگیرد در توافق باقی بماند، نوسان قیمت نفت کاهش خواهد داشت. به عبارت دیگر، اگر آمریکا ازبرجام خارج شود و صادرات ایران کاهش یابد، قیمت ها می توانند تا 5 دلار به ازای هر بشکه افزایش یابند.

اگر ترامپ اعلام کند که در حال از سرگیری تحریم ها است، مشخص نیست که آیا متحدان اروپایی او همچنان می خواهند صحبت کنند یا اینکه دیگر طرف های معامله، از جمله خود ایران، هر گونه توافقی را قبول می کنند تا تحریم ها بازگردند یا خیر.

یک دیپلمات اروپایی گفت: «از لحاظ فنی این امکان وجود دارد اما در واقعیت این موضوعی چالشی است.»

رهبران فرانسه و آلمان این هفته به این امید به واشنگتن خواهند رفت که بتوانند ترامپ را برای ماندن در برجام متقاعد کنند.

کشورهای اروپایی به ویژه فرانسه و آلمان هرچند ملاحظات امنیتی را در خصوص شرایط پسابرجام در منطقه خاورمیانه در نظر دارند، اما نگاه ویژه‌ ای هم به قراردادهای تجاری با تهران دارند و بخش مهمی از تلاش‌ شان برای متقاعد ساختن ترامپ بر ماندن در برجام، استمرار منافع اقتصادی است که در پرتو توافق هسته‌ ای با ایران برای آنها حاصل شده است.

شکست دیپلماتیک

به نظر می رسد احتمال فروپاشی این توافق افزایش یافته است، زیرا ترامپ اخیرا «جان بولتون» جنگ طلب را به عنوان مشاورامنیت ملی خود انتخاب کرده است و «مایک پومپئو» را نیز به عنوان وزیر خارجه کاندید کرده است.

فراموش نکنیم که دیگر نه «رکس تیلرسونی» وجود دارد و نه «هربرت مک مستری» که ترمز دونالد ترامپ را بکشند و جایگزین آنها مایک پومپئو و جان بولتونی شده‌ اند که در رادیکالیسم بی‌ رقیب‌ اند.

پایان این توافق، تنش ها در خاورمیانه را افزایش خواهد داد.

همچنین ممکن است این کار مسیر ترامپ برای جلوگیری از برنامه هسته ای کره شمالی را دشوارتر کند؛ به این دلیل که پیونگ یانگ ممکن است نتیجه گیری کند که واشنگتن طرف قابل اعتمادی برای عمل کردن به تعهداتش نیست.

انتهای پیام