مقاله ای در پی ویدیوی «حادثه سد لتیان»
روزنامه همدلی مقاله ای را در پی انتشار فیلمی از برخورد خشن با دختر جوان در حوالی سد لتیان منشتر کرد: دو روز پیش ویدئویی از برخورد خشن و تحقیرکننده پلیس با یک دختر جوان به بهانه آنچه «بدحجابی» گفته می‌شود، در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که ضمن اینکه بازتاب وسیعی داشت، بسیار بحث‌برانگیز نیز شده است.
در فیلم منتشرشده یک مأمور لباس شخصی با استفاده از زور و کتک و بدون رعایت شئونات اسلامی و بدون در نظر گرفتن مقوله «محرم» و «نامحرم» سعی دارد دختر جوانی را با خشونت تمام به داخل خودروی پلیس منتقل کند. خشونت مأمور پلیس در حدی است که بخشی از لباس دختر کنار می‌رود و دختر نیمه عریان به خودروی پلیس منتقل می‌شود. در سراسر این فیلم صدای جیغ‌های بلند این دختر و قسم دادن او و نیز فریادهای خشن و دستوری مأمور به گوش می‌رسد.
نحوه مواجهه مأمور پلیس با آن دختر به‌اصطلاح «بدحجاب» آن‌چنان خشن و به‌دوراز کرامت انسانی بود که جای دفاع برای پلیس هم نگذاشت و رئیس پلیس پایتخت ناگزیر شد که به آن واکنش نشان دهد. روز گذشته مرکز اطلاع‌رسانی پلیس پایتخت از پیگیری ویژه این موضوع با دستور فرمانده انتظامی تهران بزرگ خبر داد. در توضیحات این مرکز که به‌عنوان اولین واکنش به این ویدیو منتشرشده، آمده است: «سردار حسین رحیمی رئیس پلیس پایتخت، دستورات لازم را در خصوص پیگیری ویژه حادثه دستگیری خانمی را که در منطقه سد لتیان توسط گشت خودرویی پلیس پیشگیری دستگیر و تصاویری از آن منتشرشده صادر کرد.»
واکنش کاربران شبکه‌های اجتماعی
علاوه بر واکنش پلیس، تصاویر دردناک و متأثرکننده این ویدیو واکنش کاربران شبکه‌های اجتماعی را به دنبال داشت و در فضای مجازی باعث به وجود آمدن یک خشم عمومی شد. برخی از کاربران این ویدیو را تداعی‌گر دستگیری مجرمان خطرناک در فیلم‌های پلیسی و هالیوودی عنوان کردند. برخی دیگر گفتند حتی اگر جدی نگرفتن حجاب را جرم تلقی کنیم و دختر به‌اصطلاح بدحجاب را مجرم! پس حقوق مجرم چه می‌شود؟ مگر نه اینکه مجرمان نیز از حق‌وحقوقی برخوردار هستند! آیا دیده شدن چند تار موی سر آن دختر برای کشور هزینه دارد یا رفتار خشونت‌آمیز مأمور پلیس؟ با این‌گونه برخوردها در مجامع بین‌المللی چگونه قضاوت می‌شویم؟
عده‌ای دیگر با اشاره به افزایش زورگیری و سرقت در کشور پرسیده‌اند آیا اقتدار پلیس صرفاً در برخورد با دختر و پسرهای کم‌حجاب، رقصنده و. اعمال می‌شود؟ پس برخورد با مجرمین واقعی چرا انجام نمی‌گیرد، چرا روزبه‌روز به آمار دزدی، خفت‌گیری و ناامنی‌های جامعه اضافه می‌شود؟ کاش پلیس در برخورد با متخلفان و مفسدین اقتصادی نیز این‌گونه جدی عمل می‌کرد؟
برخورد خشونت‌آمیز با زنانی که حجاب را جدی نمی‌گیرند سابقه دیرینه دارد
البته این اولین بار نیست که مأموران پلیس یا گشت ارشاد به بهانه تذکر «حجاب» با زنان و دخترانی که پوشش مدنظر را ندارند برخورد خشن دارند. کافی است جستجوی ساده‌ای در اینترنت انجام دهیم تا با چندین جین از این ویدیوها و فیلم‌ها مواجه شویم. فیلم‌هایی که همگی حاوی تصاویر تلخی از برخوردهای خشن و دور از شأن پلیس با زنان به‌زعم آن‌ها بدحجاب است.
در سال‌های گذشته چندین فیلم جنجالی و خشن از برخورد خشونت‌آمیز مأموران گشت ارشاد با زنان و دختران بدحجاب در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که ضمن اینکه بر چهره جامعه چنگ انداخت، فضای رسانه‌های داخلی و خارجی را تحت‌الشعاع قرار داد، به‌نحوی‌که تصاویر توأم با خشونت برخی مأموران پلیس با دخترانی که به گفته آنان حجاب مرسوم را نداشتند، بارها و بارها از برخی از رسانه‌های آن‌سوی مرز به نمایش درآمد. همین چند ماه پیش نیز ویدیو مشابه دیگری از برخورد خشن یک مأمور با یک زن دیگر که گفته می‌شود حجاب را جدی نگرفته بود منتشر شد که واکنش‌های زیادی را به دنبال داشت.
خشونت اعمال‌شده در این فیلم از سوی مأمور پلیس به حدی بود که حتی انتقاد رئیس پلیس امنیت عمومی پایتخت را به دنبال داشت. سرهنگ پیام کاویانی در واکنش به انتشار این ویدیو با تأکید بر اینکه پلیس برخورد خارج از ضوابط را نمی‌پذیرد، گفت: این‌گونه برخوردهای خارج از ضوابط را نمی‌پذیریم و در این مأموریت نیز برخورد نامناسب و خارج از ضوابط مأموران به‌هیچ‌عنوان قابل‌قبول نیست.
اگرچه معمولاً پلیس بعد از انتشار این‌گونه ویدیوها، خشونت اعمال‌شده مأموران خاطی‌اش را نهی می‌کند و این‌گونه برخوردها را خارج از ضوابط می‌داند و قول پیگیری و برخورد با مسببین حادثه را می‌دهد، اما تکرار این‌گونه برخوردها این ذهنیت را ایجاد می‌کند که احتمالاً پلیس برای اقناع افکار عمومی این‌گونه واکنش‌ها را نشان می‌دهد و در واقع برخورد خاصی با مأمور خاطی انجام نمی‌گیرد، چرا که اگر غیرازاین بود، قاعدتاً باید این چرخه خشونت بالاخره در جایی متوقف می‌شد.
واکنش دولت‌ها به موضوع حجاب
درحالی‌که در دولت سیزدهم هر روز به بهانه‌های مختلف از جمله حجاب مدنطر حکومت، کرامت انسانی مردم از جمله زنان، مدام نقض می‌شود که ابراهیم رئیسی اسم دولت خود را «کار» و «کرامت» گذاشته است. البته برخورد با بدحجابی فقط مختص به دولت سیزدهم نیست، این موضوع همیشه یکی از ماجراهای جنجالی کشور بوده و در دولت‌های مختلف نیز بارها و بارها باعث نقض کرامت انسانی شهروندان شده است و موافقان و مخالفان آن نیز بعد از چهار دهه هنوز نتوانسته‌اند به فهم مشترکی از این مقوله برسند.
ازآنجاکه بحث برخورد با بی‌حجابی با پلیس گره‌خورده است، یکی از انگیزه‌های به وجود آمدن پلیس ارتقای امنیت اخلاقی موسوم به گشت ارشاد نیز به این دلیل بوده است. البته گفته می‌شود فقط گشت ارشاد متولی این امر نیست و در ایران ۲۴دستگاه متولی بحث حجاب اجباری هستند. موضوع حجاب و چگونگی برخورد با آن در ایران، از چنان اهمیتی برخوردار بوده است که حتی به تبلیغات کاندیداهای ریاست جمهوری نیز ورود پیداکرده و برخی از کاندیداها با گرفتن ژست روشنفکری و نشان دادن انعطاف ذر این مورد، از آن بهره تبلیغاتی نیز برده‌اند.
جمله معروف محمود احمدی‌نژاد، رئیس دولت نهم و دهم که «مشکل امروز ما مدل موی بچه‌های ماست» یکی از ژست‌های معروف در این باب است. محمدباقر قالیباف نیز در سال 92 و زمانی که دیگر فرمانده نیروی انتظامی نبود و یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری به‌حساب می‌آمد، در این زمینه گفته بود: «با سخت‌گیری و خشونت امکان توسعه عفاف و حجاب در جامعه امکان‌پذیر نیست.»
حسن روحانی، رئیس‌جمهور دولت یازدهم و دوازدهم نیز در جریان تبلیغات انتخاباتی خود وعده داده بود کاری می‌کند که «دختران احساس امنیت کنند.» او گفته بود که «نخواهم گذاشت مأموری بی‌نام‌ونشان از کسی سؤال کند. دختران جامعه خود حافظ حجاب و عفاف هستند.» رئیسی، رئیس‌جمهور کنونی نیز در ویدیو تبلیغاتی انتخاباتی خود با چرخشی معنادار نسبت به موضع‌گیری‌های پیشین خود در مورد حجاب گفته بود: «درصورتی‌که مسئله حجاب را فرهنگی ببینیم باید به وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی واگذار شود. بدین معنا که نهادهای فرهنگ‌ساز و الگوساز در جامعه باید در این رابطه ورود پیدا کنند و نوبت اقدامات انتظامی خیلی دور می‌رسد آن‌هم برای کسانی که هنجارشکنی سنگینی انجام می‌دهند.»
دیرزمانی از اظهارات روسای جمهور پیشین و کنونی نمی‌گذرد، اما مشاهدات میدانی و همچنین فیلم‌های منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی گواه این است که گویا هنوز مشکل کشور ما موی جوانان است، هنوز مأموران به قول روحانی بی‌نام‌ونشان نه‌تنها از زنان و دختران سؤال می‌کنند، بلکه گاه حرمت آنان را نیز می‌شکنند و حتی با زور و کتک آنان را به ماشین‌ها پلیس انتقال می‌دهند. پلیس نیز به مشکلی که رئیسی آن را فرهنگی دانست ورود کرده و اقدامات انتظامی نه برای هنجارشکنی‌های سنگین بلکه برای چهار تار موی دختری جوان یا نوجوان به شدیدترین و خشونت‌بارترین شکل اعمال و انجام می‌شود.
انتهای پیام
